Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Centralnego

Słupy, zaprojektowane z wymienionych żerdzi oraz poprzeczników stalowych. Na słupach tych zbudowano szereg linii, m.in. linię 110 kV Leszno - Rawicz (program uprawnienia budowlane na komputer).
W 1963 r. uruchomiono w Wytwórni Żelbetowych Prefabrykatów Energetycznych w Woli Filipowskiej oddział produkcji słupów strunobetonowych
metodą form oporowych, wg technologii opracowanej na Węgrzech zaadaptowanej przez Energoprojekt w Krakowie. Produkcja obejmuje żerdzie ażurowe o długości 12 i 14 m, o silach znamionowych 200 i 350 kG. Ciężar żerdzi wynosi 800 do 1200 kG.

Obecna produkcja, stanowiąca tylko część mocy produkcyjnej oddziału wynosi ok. 12 tysięcy żerdzi rocznie. Energoprojekt w Krakowie opracował katalogi typowych linii 15, 30 i 110 kV na słupach strunobetonowych w oparciu o produkcję tych żerdzi. Słupy te mają poprzeczniki żelbetowe oraz prefabrykowane elementy ustojowe (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Projekt pierwszych w kraju słupów kablobetonowych o przekroju eliptycznym z poprzecznikami strunobetonowymi dla linii 110 kV został opracowany przez Instytut Techniki Budowlanej i Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Centralnego w Warszawie. Na słupach tych zbudowano w latach 1961-1963 duże linie w okolicy Warszawy.
Poddając zespół oddzielnych elementów uciskowi podłużnemu o dostatecznej wielkości uzyskujemy belkę nośną, mogącą przenieść ciężar własny i ewentualne obciążenie zewnętrzne. Obciążenia zewnętrzne w belce zginanej prowadzą do pojawienia wstępnego się strefy rozciąganej w przekroju poprzecznym. Zespół elementów nie posiadał oczywiście w kierunku podłużnym żadnej wytrzymałości na rozciąganie, zatem podstawowym efektem sprężenia jest nadanie ustrojowi cechy „spójności” (monolityczności) w sensie statycznym. Sposób wprowadzenia siły sprężającej nie gra tu istotnej roli. Moglibyśmy np. ściągnąć zespół elementów za pomocą śrub, albo też umieścić go w komorze ciśnieniowej (po uszczelnieniu styków) - efekt pozostanie ten sam (uprawnienia budowlane).

Wytrzymałość na ściskanie

Zachodzące tu zjawiska wyjaśnia przedstawiający dwa przypadki sprężenia, mianowicie gdy siła sprężająca S działa osiowo i gdy zaczepiona jest w wysokości belki o przekroju prostokątnym (program egzamin ustny).

Przyjmijmy, że wielkość siły S jest tak dobrana, by w obu przypadkach wywoływała w dolnym włóknie przekroju naprężenie ściskające 150 kG cm, co obrazują wykresy u, przedstawiające stan naprężenia wstępnego; wówczas wykres naprężeń wstępnych ma w pierwszym przypadku postać prostokąta, w drugim zaś postać trójkąta (opinie o programie). Jeśli belkę sprężoną w ten sposób poddamy zginającym obciążeniom zewnętrznym, wywołującym samoistnie naprężenia według wykresów p (naprężenie o = 150 kG/m2, ściskające we włóknie górnym, rozciągające w dolnym), to w superpozycji z naprężeniami wstępnymi otrzymujemy wykresy naprężeń rzeczywistych (y) charakteryzujące się tym, że w dolnym włóknie naprężenie w obu przypadkach równa się zeru. Tak więc, w żadnej fazie pracy elementu i w żadnym włóknie przekroju nie powstają naprężenia rozciągające i mamy do czynienia jedynie ze zmianami (wzrostem lub zmniejszaniem się) naprężeń ściskających (segregator aktów prawnych).

Zjawisko to jest uzasadnieniem faktu, że ustrój złożony z oddzielnych elementów, a więc nie posiadający żadnej wytrzymałości na rozciąganie w kierunku swej osi podłużnej, może przenosić momenty zginające od obciążeń zewnętrznych. Widać również, że przypadki nie są równoważne z punktu widzenia ekonomicznego, gdyż w pierwszym przypadku (siła S osiowa) dla uzyskania tego samego efektu konieczna była dwukrotnie większa siła sprężająca, a także maksymalne naprężenie ściskające w przekroju było dwukrotnie większe (wykresy y)- Konieczne było zatem zastosowanie materiału o dwukrotnie wyższej wytrzymałości na ściskanie. Tak więc, bardziej ekonomicznym rozwiązaniem okazuje się w danym przypadku (i zresztą zazwyczaj w praktyce) sprężenie mimośrodowe (promocja 3 w 1).