Zmiany objętości

Każdy piasek, chyba że został celowo wysuszony, ma małą wilgotność. Taka wilgotność może wywierać pewien wpływ na kąt tarcia między powierzchniami minerałów. Ponieważ jednak obydwa sposoby badania na ścinanie i większość przypadków występujących w naturze dotyczą piasków powietrzno-suchych lub nasyconych, przeto tak małą wilgotność rzadko należy brać pod uwagę (program uprawnienia budowlane na komputer).

Wilgotność może również powodować powstanie spójności pozornej między ziarnami dzięki włoskowatości. W pewnych przypadkach, takich jak badania modelowe, spójność pozorna może stanowić znaczną część wytrzymałości, natomiast w zagadnieniach praktycznych spójność ta nie ma istotnego znaczenia. Wspomnieliśmy o kilku błędach, które mogą wystąpić w badaniach trójosiowych i w badaniu na ścinanie bezpośrednie. W zwykłych badaniach błąd pomiaru maksymalnego kąta tarcia 0 może dochodzić do 2°. Mimo to dokładność wyników tych badań jest dostateczna dla większości zagadnień inżynierskich (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Jednakże w przypadku dokonywania dokładnych pomiarów wytrzymałości i zmiany objętości do celów badawczych i naukowych należy korzystać z ulepszonych urządzeń.

W tym punkcie zwróciliśmy uwagę, że wiele czynników wywiera wpływ na wartość kąta tarcia wewnętrznego gruntów niespoistych (uprawnienia budowlane). Pomierzone wartości kąta tarcia 0 ze zwykłych badań laboratoryjnych mogą odbiegać o kilka stopni od rzeczywistego kąta tarcia w gruncie, nawet jeśli dokładnie dobrano wartość początkową wskaźnika porowatości. Jeśli zależy na otrzymaniu dokładniejszej wartości 0, to trzeba zwrócić szczególną uwagę na określenie warunków obciążenia, jakie w rzeczywistości istnieją w gruncie, a następnie możliwie wiernie odtworzyć te warunki w laboratorium za pomocą specjalnych badań (program egzamin ustny).

Wzmożone kruszenie

W punkcie tym omówimy wpływ składu uziarnienia na zależność kąta tarcia 0 od e₀ dla małego zakresu wartości naprężeń uniemożliwiających rozszerzalność boczną oraz zmiany kąta tarcia 0 dla dużego zakresu wartości naprężeń bocznych. Jeśli nawet naprężenia boczne ograniczymy do wartości zwykle spotykanych (poniżej 7 kG/cm²), zależność 0 od e₀ mieści się w szerokich granicach (opinie o programie). Ponieważ wartość zmienia się stosunkowo mało przy różnych wymiarach ziaren lub dla rozmaitych minerałów, takie różnice w wartości 0 przy danym e₀ są przede wszystkim wynikiem różnorodności stopnia wzajemnego zazębienia ziaren.

Skład uziarnienia wpływa na kąt tarcia gruntów niespoistych w dwojaki sposób. Po pierwsze wpływa on na wskaźnik porowatości przy danej sile zagęszczającej oraz na kąt tarcia dla tej wartości wskaźnika porowatości. Wpływ składu uziarnienia można zbadać przez porównanie kątów tarcia przy stałej wartości e₀ lub przy stałym stopniu zagęszczenia. Ze względu na to, że wpływ składu uziarnienia jest najbardziej istotny dla budowy nasypów, porównanie kątów tarcia często wykonuje się przy stałej sile zagęszczającej (segregator aktów prawnych).

Dane o pięciu rodzajach gruntu mających różne przeciętne wymiary ziaren, ale taki sam wskaźnik niejednorodności uziarnienia równy 3,30. Przy danej sile zagęszczającej piaski te osiągają różne wartości wskaźnika porowatości, ale jednakowy kąt tarcia. Wpływ większego zazębienia początkowego ziaren piasków największych ziarnach jest kompensowany przez wzmożone kruszenie i pękanie ziaren, które występują w większych ziarnach ze względu na większe siły w stykach (promocja 3 w 1). Kruszenie ziaren i wynikająca z tego krzywizna obwiedni Mohra jest najbardziej istotna dla dużych ziaren, w szczególności dla żwiru bloków (odłamów) skalnych używanych do narzutów kamiennych. Dzieje się tak dlatego, że zwiększenie wymiarów ziaren prowadzi do zwiększenia obciążenia przypadającego na jedno ziarno i stąd kruszenie zaczyna się przy mniejszym naprężeniu bocznym.