Źródła kartograficzne

Rękopiśmienne mapy Żuław, tak znanych, jak i nie rozszyfrowanych twórców, przechowywane są głównie w zbiorach Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Gdańsku. Jest wśród nich mapa J. Charpentiera z 1706 r., D. Knaacka z około 1770 r. oraz M. Skepsg&rda z 1774 r. Mapy te, wraz z całym szeregiem rękopiśmiennych map anonimowych twórców z XVII i XVIII w, stanowią różnej wartości i różnej dokładności materiał kartograficzny obejmujący całość Żuław Gdańskich. Nie są one niezastąpionym źródłem informacji o stanie osadnictwa, dla którego lepszą podstawę daje materiał aktowy. Źródła kartograficzne dostarczają jednak wielu istotnych szczegółów, których darmo szukać w aktach. Odnosi się to przede wszystkim do hydrografii i systemu sztucznego odwadniania depresyjnego terenu Żuław (program uprawnienia budowlane na komputer).

Żuławy Gdańskie, zwane również Steblewskimi, są częścią większego i zarazem wyjątkowego w skali ogólnopolskiej regionu geograficznego, jaki stanowi delta Wisły. Obejmują one tereny leżące między Wisłą a Gdańskiem, które stały się własnością tego miasta w połowie XV w., kiedy to po wojnie trzynastoletniej król polski Kazimierz Jagiellończyk darował je Gdańskowi w zamian za jego wkład finansowy i wysiłek zbrojny w wojnie przeciwko Zakonowi Krzyżackiemu (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Opracowanie zbiorcze

W literaturze historycznej, tak naukowej jak i popularnonaukowej, żuławska część posiadłości wiejskich Gdańska określona jest jako najżyżniejsza i najbardziej dochodowa spośród wszystkich jednostek administracyjnych, na jakie podzielone były posiadłości wiejskie Gdańska (uprawnienia budowlane). Jej wartość podkreślana była dobitnie przez fakt, że zarząd Żuław Gdańskich spoczywał w ręku każdorazowego burmistrza urzędującego, podczas gdy pozostałe części składowe posiadłości wiejskich Gdańska, takie jak Mierzeja Wiślana ze Szkarpawą, Wyżyna i Hel, administrowane były przez pozostałych burmistrzów Gdańska; enklawa żuławska, zwana Urzędem Budowlanym była w administracji rajcy .

Warto wglądnąć w dochody wpływające do kasy miejskiej, aby uzmysłowić sobie skalę rozpiętości pomiędzy dochodowością części składowych wiejskich posiadłości miasta Gdańska. Szczęśliwie posiadamy informacje o dochodach stąd płynących, zarejestrowane w pięcioleciu 1593-1598 (program egzamin ustny). Wpływy z Żuław Gdańskich wahają się w tym pięcioleciu od 18 do 23 tys. grzywien pruskich (przeciętna - 20 tys.). W porównaniu z Żuławami inne jednostki administracyjne przynosiły wielokrotnie mniejsze dochody. I tak Szkarpawa dawała średnio 3,5 tys. grzywien pruskich, Wyżyna - około 1300, Hel - około 400, nie licząc Mierzei, która w tym czasie wykazywała deficyt. Żuławska część posiadłości wiejskich Gdańska była więc znacznie bardziej dochodowa od pozostałych rejonów administracyjnych (opinie o programie).

Pod względem geograficznym Żuławy Gdańskie stanowią część delty Wisły, jednostki określanej przez geografów mianem Żuław Wiślanych. Otrzymały one przed kilkoma laty szczegółowe opracowanie zbiorcze opublikowane pod redakcją B. Augustowskiego. Do tej właśnie publikacji kierować się powinni wszyscy zainteresowani szczegółowymi problemami geograficznymi tego regionu (segregator aktów prawnych). W tym miejscu poruszone natomiast zostaną w największym skrócie te tylko elementy, które związane są nierozerwalnie z osadnictwem wiejskim. Podstawą rozwoju rolnictwa są gleby, które na interesującym nas terenie należą do najżyźniejszych, zapewniających najwyższe plony. Są to bowiem głównie mady, zwane tu żuławskimi. Nie należą one do łatwych w uprawie, stąd w gospodarstwach chłopskich tego regionu spotykamy wiele koni sprzężajnych, uprzęży i pługów okutych. Sytuację pogarsza jeszcze to, że nizina żuławska tylko nieznacznie wznosi się ponad poziom morza, w niektórych miejscach stanowiąc depresję (promocja 3 w 1).