Adaptacja form gotyckich

Adaptacja form gotyckich w renesansie polskim znamionuje elementy dziedziczenia, ciągłości towarzyszące jak zawsze wielkim przeobrażeniom. Ta ciągłość charakteryzuje jednak i rozwój stylistyczny kultur zachodnio-europejskich. Istotnie jeśli zestawiać będziemy nie abstrakcyjny gotyk z nie mniej abstrakcyjnym renesansem, lecz konkretne dzieła gotyckie i renesansowe tego samego kraju (np. gotyk i renesans francuski, gotyk i renesans włoski), dostrzeżemy i tam niezaprzeczalną nić ciągłości historycznej. Obecność elementów gotyckich w budowlach renesansowych w Polsce nie jest więc wyłączną cechą narodową naszego Odrodzenia (program uprawnienia budowlane na komputer).

Określanie jako wpływów obcych, jako „dzieła renesansu włoskiego po drugiej stronie Alp“ nowych zdobyczy Odrodzenia polskiego nie pozwala wyjaśnić rozpowszechnienia tej szkoły artystycznej i jej wpływu na cały dalszy rozwój architektury polskiej w dobie baroku. Jedynie uznanie za narodowe i wynikające z wewnętrznych aspiracji pokolenia zarówno nowych, przeobrażonych form polskiego Odrodzenia, jak i tkwiących w nich pozostałości gotyckich - może stanowić drogę ku właściwej ocenie tej epoki (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Specyfika bazy społeczno-gospodarczej renesansu polskiego wraz z samoistnymi tradycjami narodowymi wpłynęła na indywidualny charakter architektury polskiej doby Odrodzenia. Ten sam przemożny czynnik uwarunkował szybkie przekwitanie renesansu w Polsce i jego stopniowe przerastanie w barok. Proces ten odzwierciedla przeobrażenia nastrojów szlachty, która już w końcu XVI wieku hołduje ideałom kontrreformacji i reakcji feudalnej (uprawnienia budowlane).

Pomniki postępowego nurtu

Zanim jednak nastąpił zmierzch wielkiego stylu, zdążył on stworzyć prawdziwe pomniki postępowego nurtu, zajmujące najpocześniejsze miejsca w humanistycznym dorobku architektury polskiej. Nie sposób tu wymienić pałaców, ratuszy, rezydencji magnackich, które w ślad za stołecznym Krakowem wyrastały na terenie całego kraju oblekając się w formy wieku Odrodzenia. Zwróćmy jedynie uwagę na powstanie nowego miasta - Zamościa zakładanego wedle z góry sporządzonego regularnego planu i stanowiącego rzadką realizację teoretycznych koncepcji urbanistów Renesansu (program egzamin ustny).

W związku z tym, że ośrodek ciężkości państwa polsko-litewskiego uświęconego przez Unię Lubelską przesunął się na północo-wschód, maleje znaczenie Krakowa i opuszczonego już wkrótce przez władców Zamku Wawelskiego, a rolę ośrodka ogólnonarodowego, kuźnicy przodującej myśli, kultury i architektury polskiej przejmuje nowa stolica - Warszawa (opinie o programie). Osadnictwo na terenach dzisiejszej Warszawy istniało zapewne już w X wieku. W XIII wieku zjawiają się wzmianki o osadzie Warszawa. Dopiero jednak w r. 1413 konstytuuje się Warszawa jako samodzielny organizm miejski i otrzymuje przywilej lokacyjny z rąk księcia Janusza I. W okresie tym istniało i rozwijało się kilka osad leżących na terenie późniejszej, nowożytnej Warszawy. Jednakże pełnowartościowym miastem w ówczesnym znaczeniu tego słowa była jedynie tzw. Stara Warszawa położona na wyniosłym cyplu wysokiego brzegu Wisły. Najstarsze to miasto średniowieczne o charakterze handlowo-rzemieślniczym wyposażone było zgodnie z tradycją planistyczną w prostokątny układ sieci ulicznej z rynkiem i ratuszem w centrum (segregator aktów prawnych).

Wielkie przeobrażenia w bazie i nadbudowie feudalizmu polskiego, zachodzące w końcu XV i na początku XVI wieku zbiegają się w czasie ze stopniową zmianą roli Warszawy, której warunki geograficzne sprzyjają wzrostowi znaczenia w ciągu całego wieku XVI aż do miana stolicy. Najpierw miejsce częstego pobytu dworu Zygmunta Augusta, od r. 1556 miasto elekcji królewskich, od r. 1569 siedziba sejmów - staje się Warszawa w r. 1596 oficjalną siedzibą monarchy, stolicą państwa. Gwałtowny wzrost Warszawy jako stolicy Polski rozpoczyna się w okresie wzrostu siły politycznej szlachty i trwa w okresie rozkładu demokracji szlacheckiej (promocja 3 w 1).