Agregaty dekadowe

Dla projekcji stopy rozwoju budownictwa w stanie Ohio na cały kraj można teoretycznie rzecz biorąc wykorzystać trzy warianty szeregów przyrostów w okresach międzyspisowych: przyrostu ludności miejskiej, nierolniczego zasobu mieszkaniowego i nierolniczej siły roboczej. Proporcjom ogólnokrajowym odpowiadają najbardziej, zdaniem autora, dane dotyczące stopy wzrostu budownictwa mieszkaniowego i wypadania zasobu z użytkowania (program uprawnienia budowlane na komputer).

Zadanie projekcji danych statystyki budowlanej w stanie Ohio do skali ogólnokrajowej zostało ostatecznie rozwiązane przez opracowanie trzech podstawowych agregatów dekadowych (tj. dotyczących okresów kolejnych dziesięcioleci):

1. przyrostów nierolniczego zasobu mieszkaniowego,
2. przyrostów nierolniczej siły roboczej,
3. produkcji mieszkań nierolniczych (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Niezależnie od daleko idącego krytycyzmu M. Gottlieba w stosunku do danych wyjściowych ze stanu Ohio, dokonuje on dodatkowego sprawdzenia i weryfikacji otrzymanych szacunków dla całego kraju. Wchodziło tu w grę m. in. porównanie ich zgodności z danymi przeprowadzanych co 10 lat spisów powszechnych, rejestrami hipotecznymi, istniejącymi dla lat 1880-1890 itp.

Dopiero tak sprawdzone rezultaty szacunku dla okresów 10-letnich poddane zostały dalszym przeliczeniom, mającym na celu znalezienie wielkości wskaźników w poszczególnych latach tych 10-leci (uprawnienia budowlane).

Główną przesłankę dla określenia tych wskaźników stanowiły tak jak i poprzednio dane statystyczne z pewnych wybranych terenów.

Końcowe wyniki oszacowania - w postaci nowej serii danych rocznych rozwoju budownictwa mieszkaniowego w okresie 1840-1939 ujmują, zdaniem autora, bardziej dokładnie niż dawniejsze oceny trend sekularny i relatywne znaczenie wahań długookresowych (program egzamin ustny). W porównaniu z tymi poprzednimi ocenami nowy wskaźnik odznacza się na ogół niższą amplitudą wahań cyklicznych, natomiast relatywnie wyższą stopą wzrostu.

Rodzaj prac studialnych

M. Gottlieb nie kryje, iż dokonane przez niego wyliczenia nie mogą być uważane za rozwiązanie ostateczne, lecz jedynie za etap badań nad wchodzącym w grę zagadnieniem. Wartość swych kalkulacji widzi on przede wszystkim w sprawdzeniu słuszności i owocności proponowanych metod badawczych i w zarysowaniu ulepszonej hipotezy rozwoju nierolniczego budownictwa mieszkaniowego. Skala możliwego błędu jest największa w przedstawieniu fluktuacji o krótkim cyklu. W odniesieniu, do trendów sekularnych i wahań długookresowych nowe szeregi posiadają, zdaniem autora, daleko posunięty stopień wiarygodności (opinie o programie).

Nieco bliższe zajęcie się wkładem metodologicznym pracy M. Gottlieba na tle istniejącego stanu danych statystycznych i charakteru poprzednich ocen kształtowania się długookresowych szeregów chronologicznych z dziedziny rozwoju budownictwa mieszkaniowego w Stanach Zjednoczonych podyktowane było przeświadczeniem, iż wiele z jego rozwiązań techniczno-statystycznych mogłoby być z pożytkiem wykorzystane również w naszych warunkach. Statystyka budownictwa mieszkaniowego w Polsce pozostawia, jak wiadomo, wiele do życzenia nie tylko w odniesieniu do lat międzywojennych, lecz i powojennych (segregator aktów prawnych).

Należałoby życzyć sobie, aby liczne usiłowania statystyków amerykańskich w tej dziedzinie stały się zachętą do podjęcia szerokiego frontu ocen szacunkowych również w naszych warunkach. Powinny one dotyczyć nie tylko budownictwa mieszkaniowego, lecz także całości działalności obsługującej proces inwestycyjny (budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych). Pomimo niewystępowania w naszej gospodarce cykli koniunkturalnych, dokładniejszej analizy wymaga niezwykle interesujące i mało dotychczas zbadane zjawisko wszelkiego typu nierównomierności, charakteryzujących kształtowanie się cyklu inwestycyjnego w krajach socjalistycznych (promocja 3 w 1). Szczególną zachętę dla podjęcia tego rodzaju prac studialnych powinno stanowić dążenie do podniesienia na wyższy poziom jakości naszego planowania perspektywicznego w tym zakresie.