Analiza zużycia i kosztów materiałów

Koszt materiałów, stanowiący 50-70% kosztów budowy, wpływa w decydujący sposób na koszty własne robót. Koszt materiałów składa się z kosztu materiałów podstawowych i pomocniczych według cen zakupu oraz z kosztów zakupu, tj. kosztów związanych z zakupem i dostarczeniem materiałów do magazynu centralnego a następnie do magazynu przy-obiektowego oraz kosztów zaopatrzenia i składowania (program uprawnienia budowlane na komputer). Do kosztów zakupu zalicza się ponadto koszty opakowania, transportu, konwoju,, ubezpieczenia i przeładunku, niedobory, manka itp.

Przekroczenie kosztów materiałów na budowie może nastąpić:

1. z powodu nadmiernego lub niewłaściwego zużycia materiałów
2. wskutek wysokich cen (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

W przypadku stwierdzenia odchyleń rzeczywistych kosztów materiałów w stosunku do kosztów normatywnych konieczne jest zbadanie podstawowych przyczyn zaistniałych różnic. Przedmiotem analizy powinno być przede wszystkim stwierdzenie, jakie i przy których materiałach nastąpiło odchylenie od norm zużycia oraz czy ceny zakupu materiałów były niższe lub wyższe od przewidzianych w kosztorysie (uprawnienia budowlane).

Wykonanie pełnej analizy, obejmującej wszystkie materiały użyte na budowie, byłoby bardzo pracochłonne. Dlatego też należy przede wszystkim wykorzystać do analizy wyniki rozliczeń materiałów prowadzonych na każdej budowie. Ponadto dostateczne na ogół dane do analizy uzyskuje się przez objęcie analizą tylko materiałów podstawowych, których wartość zazwyczaj waha się w granicach 80% całego zużycia materiałów. Przedstawione zestawienie porównawcze ilości i kosztów materiałów pozwala na stwierdzenie, w których pozycjach materiałów nastąpiły odchylenia ilościowe ewent. wartościowe (program egzamin ustny).

Zwroty drewna

Zestawienia porównawczego widać, że nastąpiło przekroczenie zużycia piasku o około 11% przy niewielkim stosunkowo zwiększeniu kosztów tego materiału. Należy przypuszczać, że na budowie nastąpiło marnotrawstwo piasku lub też obmiar dostarczonego piasku był niewłaściwy. Cena natomiast tego kruszywa kształtowała się niżej niż przyjęto w kosztorysie. Koszty zaś żwiru przekraczają normatywne o około 9% mimo to, że zużycie tego materiału kształtuje się w granicach norm (opinie o programie).

Dalsza szczegółowa analiza i zbadanie powodów tych odchyleń może wyjaśnić przyczyny ich powstania i umożliwić zastosowanie środków, które mogą się przyczynić do uniknięcia przekroczeń w przyszłości.

W przypadku przeprowadzania analizy zużycia materiałów w czasie trwania budowy konieczne jest uwzględnienie wartości drewna usługowego (zwłaszcza nowego), wydanego na budowany obiekt. Obciążenia bowiem budów z tytułu drewna usługowego sięgają niekiedy w zależności od konstrukcji obiektu poważnych sum, a zwroty drewna do magazynów dokonywane są zazwyczaj dopiero po zakończeniu budowy bądź jeszcze w czasie trwania robót, lecz już w okresie wykonywania dalszych asortymentów robót. Uwzględnienie w analizie przewidzianych zwrotów drewna usługowego do magazynu jest konieczne dla uzyskania prawdziwego obrazu zużycia materiałów na budowie (segregator aktów prawnych).

Główne przyczyny przekroczenia zużycia materiałów są zazwyczaj następujące:

• brak limitowania i kontroli przy wydawaniu i zużyciu materiałów (np. dozowanie cementu „na oko”, nieoszczędne zużycie szkła);
• niezgodne z kosztorysem stosowanie materiałów (użycie cementu wyższej marki lub żelaza o większym przekroju albo droższych materiałów zastępczych);
• odbiór na budowie materiałów bez sprawdzenia ich ilości lub ciężaru;
• niewłaściwe składowanie materiałów i dopuszczenie do strat podczas transportu na plac budowy;
• niepełne wykorzystanie drewna staro-użytecznego i niedostateczna częstotliwość w wykorzystaniu drewna użytego do deskowań i rusztowań;
• użycie materiałów do przeróbek źle wykonanych robót;
• zła jakość materiałów przyjmowanych na budowie (promocja 3 w 1).