Badania Roszaka

W zakresie związków siarki dozwoloną zawartość dla żużlobetonów zbrojonych na ogół ogranicza się do 0,5% S03, dla betonów niezbrojonych 3-4% SO;t (program uprawnienia budowlane na komputer).
Według Levy dopuszczalna zawartość związków siarki S03 nie może przekraczać 1%. Natomiast Blanks i Kennedy jako graniczną zawartość określają 15 S03 i 0,45% S. Podkreślić należy bardzo różne podejście do zagadnienia szkodliwości związków siarki. W żużlu paleniskowym siarka może występować w postaci pirytu FeS2, siarczku żelaza FeS, siarczku wapnia CaS, gipsu CaS04 2H2: siarczanów potasowców i magnezu K2S04, Na2S04, MgS04 (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Najczęściej ogranicza się łączną zawartość związków siarki w przeliczeniu na S03. Czasem ogranicza się ponadto łączną zawartość siarczków jak S.

Badania Roszaka wskazują na celowość ograniczania dla krajowych żużli wyłącznie całkowitej zawartości związków siarki do 3% S03, co w sposób wystarczający zapobiega ewentualnym szkodliwym następstwom (uprawnienia budowlane).
Te rozbieżności w poglądach na jakość i dopuszczalną ilość składników szkodliwych znajdują częściowo uzasadnienie w różnej jakości spalanego węgla. Świadczy to jednak równocześnie o niezupełnie ugruntowanych poglądach co do rzeczywistej szkodliwości omawianych czynników.
Ciężar nasypowy żużli paleniskowych waha się w granicach 700-1100 kG/m:l, ciężar objętościowy ziarn kruszywa 1,2-1,8 G/cm3, ciężar właściwy 2,5-2,7 G/cm3, porowatość ziarn kruszywa 30-60%> nasiąkliwość do 20%> ciężarowo.
W przeciwieństwie do innych rodzajów kruszyw żużlom paleniskowym nie stawia się warunku wytrzymałości (program egzamin ustny).

Powodem tego jest niska jakość kruszywa oraz ograniczony zakres stosowania go do betonów niskich marek.
Wśród zalecanych metod badania zmian objętościowych żużli paleniskowych wymienić należy próbę placków, pomiar wydłużenia beleczek próbnych, badanie obecności pęczniejącego węgla za pomocą sorpcji błękitu metylenowego oraz określenie zmian objętościowych zachodzących pod wpływem naparzania (opinie o programie).

Próba placków

Próba placków polega na wykonaniu placków żużlowo-gipsowych lub żużlowo-gipsowo-cementowych i przechowywaniu ich w różnych warunkach. Skład jak i warunki ich przechowywania (w wodzie, nad wodą, w warunkach powietrzno-suchych) są podawane różnie w różnych publikacjach. Pojawienie się promienistych rys ma świadczyć o niestałości objętościowej. Ze względu na subiektywną ocenę wyników oraz stosowanie zmielonego żużla - metodę badania należy ocenić dość krytycznie (segregator aktów prawnych).

Znacznie pewniejsze wyniki dają pomiary wydłużenia beleczek. Najczęściej stosowane są do tego celu próbki o wymiarach 10x10x50 cm lub 4x4x16 cm. W zależności od wielkości próbki badanie przeprowadza się przy użyciu kruszywa o uziarnieniu do 10 lub 20 mm. Beleczki przechowywane są w pomieszczeniu o zawilgoceniu względnym około 90%. Zmiany wydłużenia mierzone są aparatem Graf-Kaufmana, Amslera lub tensometrem nasadowym. Metoda daje wyniki stosunkowo najbliższe normalnym warunkom.
Norma czechosłowacka ogranicza dla żużlobetonu niezbrojonego (do elementów nienośnych) dopuszczalne straty przy prażeniu do 30%, zawartość związków siarki S03 do 3%, dla żużlobetonu zbrojonego (do elementów nośnych) - straty przy prażeniu do 10%, S03 - 1%, w tym S - 0,45% zawartość soli rozpuszczalnych w wodzie do 15%.

Żużel badany metodą placków i beleczek nie może wykazywać zmian objętościowych. Ponadto kruszywo musi spełniać dodatkowe warunki, takie jak np.: brak zawartości wolnego wapna i magnezu, niepowodowanie przyspieszania wiązania cementu, niewystępowanie wykwitów, ograniczenie kwasowości wyciągów wodnych.
W Niemczech wymaga się (norma TGL 117-0070), aby żużel otrzymywany ze spalania węgla brunatnego nie zawierał więcej niż 10% strat prażenia, przy czym maksymalna średnica ziarn niespalonego węgla nie może przekraczać 15 mm (promocja 3 w 1).

Zawartość związków siarki S03 nie może być większa niż 4,5%, zawartość MgS04 najwyżej 0,6%. Niedopuszczalne jest występowanie CaO lub MgO.
W Rosji dotychczasowy zbiór GOST nie obejmuje normy precyzującej wymagania w stosunku do żużla paleniskowego.