Badanie cech fizycznych i wytrzymałościowych

Rozróżnia się badanie zapraw świeżo zarobionych i zapraw stwardniałych. Badanie zapraw świeżo zarobionych obejmuje: a) oznaczenie wydajności objętościowej próbnego zarobu, b) oznaczenie konsystencji zaprawy (program uprawnienia budowlane na komputer).

Badanie zapraw stwardniałych obejmuje: a) badanie wytrzymałości na ściskanie, b) oznaczenie nasiąkliwości, c) oznaczenie skurczu, d) oznaczenie przyczepności, e) oznaczenie odporności na zamrażanie.

Oznaczenie wydajności objętościowej próbnego zarobu Przyrządy. Oznaczanie wydajności w celu sprawdzenia dokładności dozowania składników przeprowadza się za pomocą objętościomierza składającego się z następujących części: cylindra 1, ruchomej skali 2, umocowanej prostopadle pośrodku krążka 3, oraz płaskownika 4 z otworem pośrodku, wspartego na górnym obrzeżu naczynia.

Płaskownik stanowi prowadnicę dla skali, a górna jego płaszczyzna poziom porównawczy w czasie dokonywania odczytów na skali. Skala powinna wskazywać odczyt 0 wtedy, gdy krążek metalowy z przymocowaną do niego skalą leży na dnie naczynia (program uprawnienia budowlane na komputer).
Przygotowanie próbnego zarobu. Próbny zarób należy wykonać z tych samych materiałów i w tej samej proporcji z jakich ma być wykonana zaprawa na budowie. Próbny zarób przygotowuje się w ilości około 9 litrów, przy czym należy uwzględnić, że objętość otrzymanej zaprawy zwiększa się w stosunku do objętości użytego piasku w stanie suchym i luźno usypanym (uprawnienia budowlane).

Składniki zaprawy należy odważyć z dokładnością do 10 g. Mieszanie składników powinno wyć wykonane na stole laboratoryjnym obitym blachą lub w odpowiednim naczyniu metalowym. Ilość dodanej wody powinna być tak dobrana, aby uzyskana zaprawa miała konsystencję zbliżoną do konsystencji roboczej.
Wykonanie oznaczenia. Dokładnie wymieszaną zaprawę należy przenieść w całości do cylindra pomiarowego (program egzamin ustny).

Następnie przez lekkie wstrząśnięcie cylindrem wyrównuje się powierzchnię zaprawy i opuszcza się krążek ze skalą aż do zetknięcia się krążka z zaprawą. Na skali odczytuje się uzyskaną objętość zaprawy z dokładnością do 0,1 litra. gdzie: c - ilość danego składnika na 1 m3 zaprawy, kg lub 1,

Przygotowanie i przechowywanie próbek

Zaprawę pobiera się na budowie (przy badaniach kontrolnych) (opinie o programie). Zaprawę umieszcza się w formach walcowych 0 8 cm używanych również do bieżącej kontroli betonu. Na każdy termin badania należy przygotować 5 próbek (tzn., że do badania wytrzymałości próbek po 7 i 28 dniach należy przygotować 10 próbek).
Zaprawy o konsystencji powyżej 4 cm należy układać w formach bez dna, ustawionych na cegle, pokrytej zwilżoną papierową podkładką. Cegła powinna być wysuszona w ciągu 4 godzin w temperaturze 105±2°C i ostudzona do temperatury 18±2°C.
Nasiąkliwość cegły powinna wynosić co najmniej 10% wagowo. Warstwami zagęszczonymi każda z osobna, kilkakrotnie nożem-łopatką. Po dwóch godzinach od ułożenia zaprawy w formie należy wyrównać. Powierzchnię zapraw szybkowiążących oraz zapraw o konsystencji 4 cm. Próbki powinny być pozostawione w formach przez 24 godziny. Próbki zapraw wolno twardniejących mogą być później wyjmowane z form, jednak nie później niż po 72 godzinach od chwili ich uformowania.
Po wyjęciu z form próbki należy przechowywać w okresie co najmniej 28 dni w temperaturze 18±2°C:
a) dla zapraw twardniejących na powietrzu w warunkach powietrznych (laboratoryjnych) (segregator aktów prawnych),
b) dla zapraw przeznaczonych do murowania w środowisku mokrym 6 dni w powietrzu o wilgotności ponad 75%, a przez pozostały okres w wodzie.

Wykonanie oznaczenia. Przed przystąpieniem do badania próbki zaprawy przechowywane na powietrzu należy oczyścić z ziarn piasku, okruchów zaprawy itp. Próbki przechowywane w wodzie należy wyjąć z wody nie wcześniej niż na 10 minut przed badaniem i wytrzeć ściereczką do sucha. Próbkę ustawia się w prasie na podkładce ze sklejki o wielkości nie mniejszej niż średnica próbki i taką samą podkładkę kładzie się na górna powierzchnię próbki. Ściskanie należy prowadzić aż do całkowitego zniszczenia próbki. Ciśnienie wywierane na próbkę powinno wzrastać o 1T. kG/cm2 w ciągu 1 sekundy. Z otrzymanych wyników oblicza się średnią arytmetyczną, następnie odrzuca się dwa wyniki najbardziej od niej odbiegające (promocja 3 w 1).

Jako wytrzymałość miarodajną przyjmuje się średnią arytmetyczną z pozostałych trzech wyników. natomiast próbki zapraw przeznaczonych do murowania w środowisku mokrym umieszcza się na 6 dni w skrzyni na ruszcie drewnianym nad zwierciadłem wody, a przez pozostały okres przechowuje się w wodzie. Przed włożeniem do wody czopy należy posmarować wazeliną. Po 28 dniach licząc od dnia, w którym dokonano pomiaru pierwszego, należy wykonać w ten sam sposób pomiar drugi, oznaczając odchylenie wskazówki jako l2. Różnica między wynikami oznaczeń, największym i najmniejszym, nie powinna przekraczać 20%. Za wynik oznaczenia przyjmuje się średnią arytmetyczną pomiaru 5 beleczek.