Betonowe mosty płytowe

Przez pierwsze parę dziesiątków lat betonowe mosty płytowe budowano na przy czółkach i filarach kamiennych lub betonowych. Podpory mostów w ten sposób wykonywanych miały objętość betonu znacznie większą od objętości betonu zawartego w płycie (program uprawnienia budowlane na komputer). Ze względu na wpływ ciężaru własnego płyty na momenty dodatnie, rozpiętość płyt była ograniczona do kilkunastu metrów. Wzrost ciężaru własnego zwiększa szczególnie silnie maksymalne momenty zginające w połowie rozpiętości.

Danej marce betonu odpowiada graniczna rozpiętość płyty zależna od jej ciężaru własnego (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Dlatego też główna wada mostów płytowych, którą jest wielki ciężar płyt, występuje szczególnie silnie w płytach wolnopodpartych. Mimo że stwierdzenie to jest oczywiste, trzeba było paru dziesiątków lat, aby wytworzyć formy płyt lepiej dostosowanych do właściwości betonu. Do tego czasu budowano - pod sugestią form budownictwa kamiennego - mosty jedno-przęsłowe, wolnopodparte, o równej grubości płyt, nie łączone z podporami (uprawnienia budowlane).
Do lat 1930-40 betonowe mosty płytowe miały ograniczony zakres zastosowania ze względu na małe rozpiętości. Na drogach żelaznych nie budowano mostow płytowych o rozpiętościach większych od kilku metrów, a na drogach powierzchniowych - od kilkunastu. Rozpiętości betonowych płyt mostowych ciągłych były nieco większe: na drogach żelaznych uzyskiwano rozpiętości do kilkunastu metrów, a na drogach powierzchniowych - do dwudziestu paru metrów (program egzamin ustny).

Stan rzeczy

Ten stan rzeczy powodował, że zakres zastosowań betonowych mostów płytowych do niedawna znacznie ustępował zakresowi zastosowań mostów belkowych i łukowych. Stosunek ten zmienił się zasadniczo z chwilą rozwinięcia sprężania w mostownictwie betonowym. Obecnie budowane mosty o płytach ciągłych mają na drogach powierzchniowych rozpiętości do czterdziestu metrów, przy czym istnieje możliwość dalszego ich zwiększenia. Sprężanie dało przeto możność mniej więcej dwukrotnego zwiększania granicznej rozpiętości mostów płytowych. Wskutek tego zakres zastosowań mostów płytowych znacznie wzrósł,, a mosty te w wielu przypadkach wypierają mosty belkowe i łukowe ze względu na prostotę konstrukcji i budowy (opinie o programie).

Mosty płytowe były do niedawna w Polsce budowane w bardzo nielicznych przypadkach. Zastosowanie ich ograniczało się do płyt wolnopodpartych małych rozpiętości. W latach 1950-1952, dzięki inicjatywie Centralnego Zarządu Biur Projektowych Ministerstwa Gospodarki Komunalnej, zbudowano kilka większych mostów płytowych na „Osi Pracy” w Częstochowie. Mosty te nie są sprężone. Mimo to budowa ich wskazała na wielkie zalety tych konstrukcyj, zarówno techniczne jak i gospodarcze. Należy przypuszczać, że zastosowania ich będą coraz szersze.
Dla większej przejrzystości opisu odróżnimy trzy rodzaje mostów płytowych:
- mosty o płytach wolnopodpartych,
- mosty o płytach połączonych ze ścianami,
- mosty o płytach połączonych ze słupami (segregator aktów prawnych).

Do pierwszego rodzaju należą prefabrykowane estakady ułożone z wolnopodpartych płyt betonowych układanych na oczepach obejmujących głowice pali małych, średnich lub dużych grubości. Mosty tego rodzaju zastępowały drewniane estakady budowane dla przeprowadzenia dróg zwykłych lub żelaznych przez płytkie jeziora, zalewy i bagna. W przypadkach, w których konstrukcja drewniana była zbyt słaba lub trudna do utrzymania, zaczęto stosować zamiast niej konstrukcje betonowe. W ten sposób budowano już w latach 1900-1910 estakady pod tory kolejowe. Rozpiętości płyt były bardzo małe; wynosiły od 4 do 6 metrów. Konstrukcje te znajdowały całkowite uzasadnienie gospodarcze, były odporne na ogień i nie wymagały utrzymywania (promocja 3 w 1).

Miały wszelkie zalety konstrukcyj prefabrykowanych; mogły być wytwarzane w warsztacie niezależnie od pory roku, a następnie przewożone na miejsce budowy i ustawiane przy sprowadzeniu robót polowych do minimum. Na niektórych liniach kolejowych zbudowano tego rodzaju estakady o znacznych długościach, sięgających w sumie dziesiątków kilometrów. W przypadkach gdy wysokość podpór przekraczała parę metrów, pale łączono w jedną ścianę poprzeczną lub też zastępowano prefabrykowaną ścianą ustawioną na prefabrykowanej płaskiej stopie.