Błona pierwotna

Frey-Wyssling wyraża pogląd, że powodem anizotropii kurczliwości w kierunku stycznym i promieniowym jest warstwa środkowa łącząca dwie sąsiednie warstwy błony pierwotnej. Warstwa środkowa składa się z warstwy sklejającej, wspólnej dla dwóch sąsiednich komórek oraz dwóch warstw błony pierwotnej. Na warstwę środkową nie zwracano większej uwagi ze względu na jej małą grubość w porównaniu z warstwami błony wtórnej (program uprawnienia budowlane na komputer).

Frey-Wyssling uważa, że warstwa środkowa, zbudowana z substancji pektynowych o dużej zdolności pęcznienia jest główną przyczyną anizotropii kurczliwości, mimo że jej udział w ogólnej objętości błony komórkowej jest nieznaczny. Ze względu na niedostateczny stan wiadomości na temat budowy i cech błony pierwotnej pogląd ten ma wartość hipotetyczną.
Dotychczas nie ma teorii, która wyjaśniałaby bez zastrzeżeń i niejasności zagadnienie anizotropii pęcznienia drewna.

Kollmann tłumaczy to zjawisko kątem nachylenia micel i fibryl, stanowiących submikroskopowe elementy w budowie drewna, Mórath zróżnicowaniem drewna na wczesne i późne, Frey - Wyssling liczbą i grubością warstw środkowych występujących między warstwami błony pierwotnej. Każda z tych przyczyn traktowana odrębnie nie daje dostatecznego wyjaśnienia zjawiska. Nasuwa się myśl, że anizotropia kurczliwości jest Miano wzoru wyrażone jest w G wody na cm3 drewna, czyli w cms wody na cm3 drewna, co w konsekwencji prowadzi do liczby niemianowane j (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Powyższy wzór uwydatnia zależność kurczliwości od ciężaru właściwego drewna. Gatunki o wysokim ciężarze właściwym wykazują dużą kurczliwość, która zmniejsza się w miarę obniżania się ciężaru właściwego.

Opierając się na dużej liczbie pomiarów określono przeciętną wilgotność w punkcie nasycenia włókien powszechnie stosowanych gatunków drewna na 0,28 kG/kG, wobec czego przybliżona wartość maksymalnego spęcznienia drewna (uprawnienia budowlane).
W tych warunkach 100 G drewna zawiera 28 cm3 wody higroskopijnej. Za pomocą dokładnych pomiarów stwierdzono (Stamm i Seborg), że 100 G drewna zawiera w punkcie nasycenia włókien 29 G wody, które zajmują objętość tylko 28 cm3. Wynika stąd, że w przestrzeniach między-micelarnych woda jest skomprymowana, wskutek czego gęstość jej jest o 3% większa od gęstości wody w warunkach normalnych. Maksimum kompresji i największa gęstość wody występują przy wilgotności zbliżonej do 0% (program egzamin ustny).

Maksimum spęcznienia

Od określonej w ten sposób wartości istnieją duże odchylenia, będące następstwem występowania w błonach drzewnych substancji o większej lub mniejszej zdolności pęcznienia. Wchodzą tu w grę żywice i związki twardzielowe, których obecność i ilościowy udział w błonach powodują zmniejszenie pęcznienia drewna i rozsianie wyników dokoła wartości średniej. Mimo tych zastrzeżeń podany wzór oddaje dobre usługi jako wzór przybliżony (opinie o programie).

Maksimum spęcznienia powinno teoretycznie występować w punkcie nasycenia włókien. W rzeczywistości maksimum spęcznienia przesunięte jest w kierunku wilgotności położonych powyżej punktu nasycenia włókien. Tłumaczy się to tym, że para wodna wnikając w drewno kondensuje:
1) w małych kapilarach, gdzie jako woda związana powoduje pęcznienie błony komórkowej,
2) w dużych kapilarach, gdzie jako woda wolna nie powoduje pęcznienia, lecz zwiększa wilgotność drewna (segregator aktów prawnych).

Obydwa zjawiska przebiegają równolegle, wskutek czego proces pęcznienia trwa, mimo że wilgotność odpowiadająca punktowi nasycenia włókien została wskutek obecności wody wolnej przekroczona (promocja 3 w 1).
Krzywe kurczliwości przedstawione przykładowo na wykresach charakteryzują przebieg i wielkość zmian wymiarów drewna, jakie zachodzą przy zmianie jego wilgotności.

Z krzywych kurczliwości można odczytać położenie punktu nasycenia włókien oraz wielkość jednostkowego spęcznienia dla poszczególnych stopni wilgotności. Powyżej punktu nasycenia włókien krzywe kurczliwości przebiegają w postaci linii prostych, równoległych do osi odciętych; wynika stąd, że pobieranie wody powyżej punktu nasycenia włókien nie powoduje dalszego pęcznienia drewna.