Ciężar własny cylindra

W metodzie drugiej, stosowanej tylko przy gruntach spoistych, równo wyciętą z całej masy bryłkę zanurza się w zlewce wypełnionej ściśle do brzegu rtęcią, wciskając ją płaską płytką szklaną. Objętość wylanej rtęci równa jest objętości zanurzonej bryły. Wypełnia się cylinder gruntem o znanej wilgotności i ciężarze właściwym, znajduje się ciężar objętościowy (objętość i ciężar własny cylindra - stałe) (program uprawnienia budowlane na komputer).

Następnie wyznacza się jego wskaźnik porowatości, przy czym próbę przeprowadza się dla dwóch krańcowych przypadków:

1. gruntu usypanego możliwie jak najluźniej,
2. gruntu zagęszczonego do maksimum (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Wskaźnik porowatości uzyskany dla pierwszego przypadku odpowiada największemu rozluźnieniu gruntu (e_pmax), w przypadku drugim odpowiada on największemu zagęszczeniu gruntu (e_pmin). Samo zagęszczenie przeprowadza się. stawiając przyrząd na tarczy wibratora, którego drgania przemieszczają poszczególne ziarenka, doprowadzając porowatość do minimum. W miarę procesu zagęszczania próbki pokrywa przyrządu obniża się umożliwiając pomiar aktualnej objętości gruntu (uprawnienia budowlane).

Badanie zatem sprowadza się do trzech zasadniczych czynności:

1. wyznaczenie ciężaru próbki gruntu przy wilgotności naturalnej,
2. odparowanie wody zawartej w próbce,
3. wyznaczenie ciężaru próbki w stanie wysuszonym (program egzamin ustny).

Ostudzone parowniczki

Do dwóch parowniczek (w celu przeprowadzenia dwóch równoległych badań) wkłada się mniej więcej równą ilość gruntu, starając się, aby wilgotność jego była przeciętna dla danej próbki. Parowniczki powinny być numerowane, a ich ciężar własny zanotowany. Parowniczki wraz z gruntem waży się z dokładnością do 0,01 G. Grunt po zważeniu umieszcza się w suszarce i suszy do stałego ciężaru. Temperatura suszenia nie może przekraczać +110°O (najlepsza jest +105°). Praktycznie, wystarczającym okresem suszenia jest: dla gruntów sypkich 5-6 godzin; dla spoistych 12-18 godzin. Po wyjęciu z suszarki rozgrzanej parowniczki studzi się ją do temperatury pokojowej. Aby zapobiec pochłanianiu przez grunt wilgotności z powietrza, umieszcza się ją w eksykatorze (opinie o programie).

Dokładnie przylegająca pokrywa izoluje jego wnętrze od powietrza z zewnątrz, zaś znajdujący się na jego dnie węglan sodu chłonie wilgoć z powietrza wewnątrz klosza. Ostudzone parowniczki waży się pono Wzór (9.16) oparty jest na założeniu, że przy wilgotności odpowiadającej granicy skurczu (L_s) wszystkie pory w próbce są wypełnione wodą i próbka posiada minimalną możliwą do uzyskania objętość po wysuszeniu przy temperaturze 105°C. V i V_os- znajduje się za pomocą volumometru (objętościomierza). G_s - uzyskuje się przez ważenie z dokładnością 0,01 G.

Miarodajny wynik otrzymuje się jako średnią z dwóch równolegle przeprowadzonych badań. Miarą granicy plastyczności jest wilgotność przy której bryłki gruntu, waleczkowane starannie na podłużne pręciki, poczynają się kruszyć po osiągnięciu średnicy 3 mm (segregator aktów prawnych). Badanie granicy plastyczności sprowadza się do dwóch zasadniczych czynności:

1. próby wałeczkowania gruntu,
2. wyznaczenia wilgotności wałeczków gruntu.

Przebieg badania. W celu wykonania wałeczkowania bierze się małą próbkę gruntu, około 1 cm³ objętości, lekko ugniata się i formuje w kulkę. Wałeczkowanie najłatwiej przeprowadzać na płaskiej płytce szklanej lub na dłoni tocząc kulkę gruntu za pomocą drugiej płytki lub drugą dłonią. Grunt rozwałkowuje się przechodząc stopniowo w coraz dłuższy i cieńszy wałeczek. Dla łatwiejszego uchwycenia chwili w której osiągnie on średnicę 3 mm, dobrze jest dla porównania położyć obok próbki kawałek drutu o tej samej grubości. Jeżeli wałeczek przy wymienionej średnicy nie wykazuje tendencji pękania formuje się go ponownie w kulistą bryłkę i wałeczkuje jak poprzednio (promocja 3 w 1). Formowanie i wałeczkowanie gruntu wywołuje lekkie osuszenie ciepłem wytworzonym przy jego rozcieraniu, dotyk dłonią itp. przybliżając wilgotność do stanu granicznego. Czynność powyższą powtarza się aż do chwili, gdy 3 mm wałeczek łatwo zaczyna pękać i łamać na kawałki.