Eksploatacja kamieniołomów

Materiał produkowany przez te kamieniołomy przewozi się koleją, drogą kołową lub wodną. Produkcja kamieniołomów miejscowych może wahać się w szerokich granicach, jednak okres ich eksploatacji jest zazwyczaj niedługi i wynosi 1 - 3 lat. Okres działalności kamieniołomów przemysłowych wynosi nie mniej niż 10 lat. Od okresu czasu użytkowania kamieniołomu zależy stopień mechanizacji robót zastosowany przy eksploatacji (program uprawnienia budowlane na komputer).

Eksploatację kamieniołomów o znaczeniu miejscowym (przydrożnych) należy prowadzić za pomocą lekkiego sprzętu mechanicznego, przewoźnego, łatwego do przewiezienia z jednego kamieniołomu do drugiego. Kamieniołomy przemysłowe mają zasadniczo wyposażenie maszynowe typu stałego lub półstałego i zorganizowany transport, umożliwiający szybki naładunek na wagony lub barki. Istotną różnicą w prowadzeniu obu typów kamieniołomów jest różna organizacja kompleksowa robót jako całości co do planu i sposobu eksploatacji (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Przy przystąpieniu do robót górniczych i eksploatacji złoża należy przeprowadzić dokładne badania form zalegania i głębokości złoża kamiennego, ustalić zapas i jakość materiału oraz jego przydatność do celów drogowych. Ważną również rzeczą jest ustalenie grubości warstwy nadkładu (odkrywki), warunków i możliwości transportowych, odprowadzenie wody i wiele innych czynników, wpływających na racjonalną i ekonomiczną eksploatację złoża (uprawnienia budowlane).

Specjalne badania

Badania te powinny określić:

• formy zalegania materiału kamiennego oraz kąt nachylenia warstw;
• budowę złoża, tj. czy jest ono jednorodne, czy też przewarstwione wkładkami innego materiału oraz jakość jego miąższości;
• własności fizyczne i mechaniczne występującego w złożu materiału i jego przydatności do celów drogowych;
• wymiary złoża: długość, szerokość i grubość pokładu (miąższość);
• zapas materiału kamiennego przydatnego do eksploatacji;
• dane geologiczne i hydrogeologiczne w stosunku do poziomu wód gruntowych, ilość poziomów wodonośnych, kierunku dopływu i przepływu wody;
• dane meteorologiczne, dotyczące ilości opadów atmosferycznych w poszczególnych miesiącach, rozkład temperatur itp.;
• rzeźbę powierzchni stropowej i spągowej złoża;
• usytuowanie złoża w stosunku do najbliższych tras komunikacyjnych (kolejowej, drogowej lub wodnej) (program egzamin ustny).

Oprócz tego, specjalne badania powinny ustalić w przypadku złóż żwirowo-piaskowych procentową zawartość piasku, żwiru, otoczaków.

W przypadku skały zwartej należy określić grubość warstwy zwietrzałej oraz jakość i kształt ziarn kruszywa zwykłego i granulowanego, otrzymanego z próbnej produkcji (opinie o programie).

Do badań złóż materiału kamiennego przeznaczonego do eksploatacji zaliczamy:

• badania wstępne rozpoznawcze,
• badania ogólne złoża,
• badania szczegółowe.

Badania wstępne rozpoznawcze należy rozpocząć od przestudiowania odpowiednich map geologicznych i literatury* geologicznej badanego obszaru oraz materiału dotyczącego dawniejszych kamieniołomów czynnych lub nieczynnych w badanej miejscowości. Należy zebrać również wiadomości u miejscowej ludności lub władz miejscowych, dotyczące występujących złóż materiałów kamiennych i ich użytkowania. Wynik badań wstępnych rozpoznawczych powinien zorientować co do ilości i miejsca złóż, warunków transportowych, jakości i przydatności materiału do celów drogowych (segregator aktów prawnych).

Sprawozdanie z badań wstępnych rozpoznawczych powinno zawierać opis złoża, plan sytuacyjny odręczny albo mapę w skali 1 : 25 000 lub też 1:50 000 z naznaczonymi konturami złoża materiału kamiennego przeznaczonego do eksploatacji oraz obliczony w przybliżeniu zapas materiału. Badanie ogólne złoża należy rozpocząć od zbadania naturalnych lub sztucznych odsłonięć złoża, które dać mogą wstępną jego charakterystykę (promocja 3 w 1). Gdy brak odsłonięć naturalnych, należy zapoznać się z rzeźbą miejscowości i zwrócić uwagę na szczegóły orientujące o rodzaju i charakterze złóż kamiennych, np. obecność na powierzchni żwirów, okruchów skalnych itp.