Ewentualne kradzieże

Oczywiście przy transakcjach tych nie używa się pieniędzy, a tylko księguje odpowiednie sumy i kontroluje wyniki; mówimy, że rozliczenie odbywa się porównaniem należności i zobowiązań. Jeżeli tylko ceny na poszczególne wyroby i usługi ustalone są właściwie, to oczywiście system ten pozwala wykryć, które ogniwa produkcyjne pracują lepiej, a które gorzej (program uprawnienia budowlane na komputer).

Gdy przy małej produkcji np. stolarnia będzie miała zbyt duże wydatki, to na jej rachunku powstanie deficyt. Władze przedsiębiorstwa mogą więc szybko wykryć przyczyny złej gospodarki i szybko je usunąć. Łatwiej jest również wykryć ewentualne kradzieże i inne nadużycia.
Istotną zaletą wewnętrznego rozrachunku gospodarczego jest to, że wyrabia on u ludzi gospodarność i poczucie odpowiedzialności za wykonywaną pracę. Jeżeli np. każda budowa musi szczegółowo wyliczać się z pobranych materiałów, to oczywiście więcej dbać będzie o celowość ich . użycia, niż wówczas, gdy całe przedsiębiorstwo księguje je centralnie. Jeżeli kierownik budowy ma większą swobodę w doborze pracowników, posiada wpływ na rodzaj zakupionych materiałów, czy sprowadzanych maszyn, to zwiększa się jego poczucie odpowiedzialności za wykonaną pracę i bardziej gospodarskim okiem patrzy na swoją budowę (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Z jednostki wykonującej bezmyślnie zarządzenia i narzekającej, stanie się jednostką czynną gospodarującą i współodpowiedzialną.
Jeżeli dzięki prowadzeniu na budowie uproszczonej księgowości kierownictwo może kontrolować wyniki finansowe jej pracy, wówczas łatwiej może uniknąć strat i dążyć do zwiększenia zysków, łatwiej realizować zasadę oszczędności (uprawnienia budowlane). W tym wypadku można premiować pracowników za wyniki finansowe pracy na tej budowie, na której pracują, a nie za wyniki pracy całego przedsiębiorstwa. Takiego systemu premiowania nie można oczywiście stosować powszechnie, gdyż robotnicy przechodzą często z budowy na budowę. Ma on jednak duże zalety, jeśli chodzi o pracowników umysłowych, którzy z daną budową są bardziej związani.

Konkurencja kapitalistów

Rozrachunek wewnętrzny ma również swoje wady. Wadą tego systemu jest to, że wymaga on większej liczby pracowników umysłowych w każdej jednostce, potrzebnych do sporządzania wszelkich wyliczeń, zestawień i bilansów (program egzamin ustny). Gdy robi się je centralnie dla całego przedsiębiorstwa, praca ta może być wykonana przez mniejszą liczbę osób. Jednak zalety tego systemu są tak duże, że najczęściej opłaca się ponieść zwiększone koszty administracji i stosować ten system wszędzie tam, gdzie tylko jest to możliwe.

System wewnętrznego rozrachunku gospodarczego ma więc bardzo duże zalety, szczególnie w naszych warunkach. Stosowany jest również za granicą w wielu dużych przedsiębiorstwach zarówno socjalistycznych, jak i kapitalistycznych (opinie o programie).
Aby zrozumieć, jakie zadania spełnia w kraju socjalistycznym przedsiębiorstwo uspołecznione, porównajmy je z przedsiębiorstwem prywatnym w kraju kapitalistycznym. Otóż jedynym bodźcem działalności gospodarczej w ustroju kapitalistycznym jest chęć uzyskania maksymalnego zysku. Dla kapitalisty takie przedsiębiorstwo jest najodpowiedniejsze, które przynosi największy dochód. W imię tak pojętych interesów społecznych kapitalista stara się jak najmniej płacić pracownikom, a uzyskać jak największe ceny za swoją produkcję.

W krajach kapitalistycznych ceny przeważnie nie są przez władze ograniczane (segregator aktów prawnych). Hamulcem jest tutaj jedynie wzajemna konkurencja kapitalistów. Jeżeli jeden z nich robi dobre interesy na jakiejś produkcji, inni natychmiast idą jego śladami i robią mu konkurencję. Na rynku zjawia się więc większa ilość producentów, z których każdy chce sprzedać jak najwięcej swoich wyrobów, co zmusza ich do obniżania cen.

Wolna konkurencja jest więc w pewnym stopniu regulatorem i pewną ochroną konsumentów przed zbytnim wyzyskiem kapitalistów (promocja 3 w 1).. Nie zawsze działa ona jednak skutecznie. Często bowiem wskutek różnych okoliczności kapitaliści znajdują się w sytuacji monopolistycznej i wówczas bez żadnych ograniczeń ustalają ceny dla siebie najdogodniejsze.