Geodezyjne opracowanie projektu

Współrzędne i inne dane sytuacyjne, jak długość odcinków prostych, kąty wysokości, spadki, promienie łuków i inne elementy potrzebne do wytyczenia budowli wyznacza się na podstawie miar określonych w sposób graficzny lub analityczny (wymiary budowli, szerokości ulic, promienie łuków, kąty proste w narożnikach budynków itd.) albo pomierzonych w terenie po częściowym wytyczeniu projektu (np. kąty wierzchołkowe łuków między stycznymi wytyczonymi według danych graficznych itd.). Miary wyznaczone graficznie należy w tym przypadku ograniczać tylko do liczby koniecznej (program uprawnienia budowlane na komputer).

Geodezyjne opracowanie projektu i tyczenie go w terenie przeprowadza się wg powszechnie obowiązującej w pomiarach geodezyjnych zasady „od ogółu do szczegółu”, tzn. w pierwszej kolejności tyczy się osie główne zaplanowanej budowli, a następnie kolejno różne szczegóły, nawiązując je do tych osi. Stosuje się przy tym następujące metody sytuacyjnego tyczenia projektów: współrzędnych prostokątnych (ortogonalna), biegunową, wcięcia kątowego, wcięcia liniowego, przecięć i mikrotriangulacji. Łuki zwykle tyczy się metodą rzędnych od cięciwy lub metodą biegunową (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Zasadę tyczenia metodą mikrotriangulacji. Położenie w terenie punktu P o danych współrzędnych x, y wyznacza się metodą wcięcia kątowego w przód. Odkładając obliczone ze współrzędnych punktów A, B i P dwa kąty a i /? z wierzchołków osnowy, otrzymujemy punkt P’. Wobec niedokładności tyczenia otrzymujemy z pomiaru wartości kątów a’, /?’ oraz kąt y’ zmierzony na punkcie P’. Wyrównujemy te kąty w trójkącie i obliczamy współrzędne x’, y’ punktu P’ na podstawie wyrównanych kątów (uprawnienia budowlane).

Właściwe położenie punktu P otrzymujemy przez wyznaczenie poprawek wzdłuż kierunków równoległych do osi układu współrzędnych. Wytyczanie poprawek najlepiej jest wykonać metodą biegunową w stosunku do kierunków boków trójkąta. Tyczenie metodą przecięć omówiono w dalszej części. Zasady pozostałych metod tyczenia są podobne do zasad stosowanych w metodach pomiarów punktów istniejących (program egzamin ustny).

Tyczenie osi głównych obiektu

Podstawę do wytyczenia projektowanej budowli w terenie stanowią następujące plany i dane liczbowe wzięte z planu generalnego:

• Plan ogólny projektu, zawierający dane w zakresie dopuszczalnego obciążenia gruntu i sytuacyjnej lokalizacji obiektu względem osnowy realizacyjnej oraz określający wysokość zera budowlanego i w odniesieniu do niego wysokości poszczególnych elementów budowli (opinie o programie).
• Plan osi głównych obiektu, podający również wysokość zera budowlanego, położenie dróg, współrzędne naroży budynków i wierzchołków tras, kąty załamania osi dróg itp.
• Plan fundamentów, zawierający poszczególne osie fundamentów do tyczenia oraz rozmiary elementów (fundamenty słupów, występów itp.) w nawiązaniu do tych osi.
• Plan fundamentów pod urządzenia wewnętrzne.
• Dane w zakresie wysokościowych elementów budowli w postaci przekrojów pionowych podających głębokości założenia fundamentów, wysokości otworów drzwiowych i okiennych, filarów itp.

Tyczenie osi głównych obiektu rozpoczynamy od wytyczenia i pomierzenia jednej osi, np. A/l-A/8 od punktów siatki kwadratów lub innych punktów osnowy realizacyjnej. Dalszą czynnością będzie wytyczenie osi A/l-E/1, E/l-E/8 i E/8-A/8 za pomocą teodolitu i taśmy stalowej. W tym celu na punktach A/l, E/l, E/8 i A/8 ustawiamy kolejno teodolit i dokładnie wytyczamy kąt 90°, a na odłożonym kierunku odmierzamy dwukrotnie zadane odległości (w naszym przypadku 40,00 i 19,00 m) (segregator aktów prawnych).

Przy odmierzaniu długości wprowadzamy poprawkę na nachylenie terenu oraz poprawki komparacji i termiczną. Narożne punkty tyczonej budowli stabilizujemy drewnianymi kołkami. W górną powierzchnię kołków wbijamy gwoździe. Wyznaczone wierzchołki ulegają w czasie robót ziemnych zniszczeniu i dlatego osie przechodzące przez te wierzchołki oznaczamy za pomocą kołków wbitych na ich przedłużeniach poza zasięgiem wykopów. Punkty takie w liczbie co najmniej 16 dla jednego obiektu również stabilizujemy drewnianymi kołkami i gwoździami na głębokości nie mniejszej n^:ż 1 m (promocja 3 w 1).