Głębokość fundamentów

Terzaghi próbuje ustanowić je w ten sposób, że do podstaw fundamentowych płytkich zalicza te, których szerokość jest równa głębokości fundamentowania lub jest większa od niej. Nie zgadzając się, żeby takie ujęcie było zawsze wystarczające, dodamy tu drugi warunek, a mianowicie, że do fundamentowania głębokiego będziemy zaliczali wszystkie te wypadki, gdy w wykopach należy stosować bardzo znaczne umocnienia ich ścian lub - co bywa rzadko - wykonywać je z głębokimi zboczami, chociażby głębokość fundamentu była mniejsza od szerokości wykopu fundamentowego (nie podstawy fundamentu) (program uprawnienia budowlane na komputer). Omówienie tematu głębokiego fundamentowania w rozdziale 6 wyjaśni wyraźniej określenie tego pojęcia.

Próbę wprowadzenia do słownictwa technicznego nazwy fundamentów płaskich, którą u nas spotyka się od paru lat, nie można uznać za szczęśliwą (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Trzeba zgadywać, że jest to niedokładne tłumaczenie niemieckiego wyrazu ,,Flachgriindung“ (fundamentowanie płytkie) w przeciwieństwie do „Tiefgriindung” (fundamentowania głębokiego); w słownikach pod słowem „flach“ spotyka się podwójne jego znaczenie: „płaski, płytki”. Nazwa „fundamentów płaskich” nasuwałaby przypuszczenie, że wyodrębnia się je od fundamentów opieranych na powierzchniach krzywych, czyli od fundamentów niestosowanych w praktyce (uprawnienia budowlane). W opracowaniu niniejszym pomija się omówienie fundamentów pod maszyny oraz fundamentów na sprężystym podłożu.

Zagadnienie fundamentów

Zagadnienie fundamentów pod maszyny zostało opracowane dokładniej w ciągu ostatnich paru dziesiątków lat. Podstawowe zadanie polega na wykorzystaniu zasad mechaniki teoretycznej do przekształcenia występujących sił i momentów dynamicznych na równoważne im siły i momenty statyczne. Jest to temat specjalny i obszerny, a w naszym piśmiennictwie technicznym ujęty przez Cz. Kłosia w pracy pt. „Fundamenty pod maszyny” (program egzamin ustny). Praca ta wraz z teoretycznym oświetleniem zagadnienia podaje dużą ilość cennych praktycznych zaleceń.

Temat „fundamentów na sprężystym podłożu” od dawna zajmował wielu pracowników nauki. Zagadnienie polega na wyszukaniu metody określania naprężeń powstających w długich lub dużych fundamentach z uwzględnieniem odkształceń, jakim one ulegają w powiązaniu z gruntami (opinie o programie). W celu wyjaśnienia tej sprawy poddamy rozpatrzeniu przykład długiego fundamentu pasowego w postaci ławy, gdy jest on obciążony w pewnych odstępach naciskami słupów. Jeżeli fundament ten będzie szczególnie sztywny, nie podda się osiadaniu w poszczególnych słabszych miejscach, gdzie grunt jest bardziej podatny, lecz wykaże osiadanie jako całość i oddawać będzie naciski przede wszystkim na mocniejsze odcinki gruntu z odciążeniem słabszych. W takim wypadku mogą w ławie fundamentowej powstać nieraz duże momenty gnące. Przeciwieństwem takiej ławy będzie ława o wybitnie dużej giętkości; przystosuje się ona wówczas do osiadań gruntu w- każdym miejscu. Ława taka będzie niezdolna do przekazywania poszczególnych nacisków na sąsiednie odcinki; w każdym miejscu nacisk zewnętrzny spotka się z bezpośrednią reakcją gruntu, wobec czego w ławie nie będą mogły pojawiać się żadne znaczniejsze momenty gnące (segregator aktów prawnych).

Aby móc rozwiązać zadanie dla celów praktycznych, a więc określić wyraźnie momenty gnące i siły tnące w ławie lub płycie fundamentowej, trzeba znać dokładnie podatność podłoża gruntowego oraz sztywność opartego na nim fundamentu lub budowli. Pierwszy czynnik określa się współczynnikiem podatności podłoża, który bynajmniej nie jest wielkością stałą i charakterystyczną dla każdego gruntu, lecz zależy m. in. w dużej mierze od wielkości obciążonej powierzchni (promocja 3 w 1). Co się tyczy sztywności samej ławy fundamentowej, z zasady betonowej, to sztywność ta zmienia się z biegiem czasu wskutek wzrostu w betonie współczynnika sprężystości, a poza tym musi odgrywać tu dużą rolę powiązanie tej ławy z konstrukcją podtrzymywanej budowli. Wywołuje to bardzo znaczny wzrost sztywności trudny do oceny matematycznej.