Graficzne sposoby przedstawiania harmonogramów

Jasność i przejrzystość graficznego przedstawienia przebiegu robót stanowi podstawowy warunek właściwie i czytelnie wykonanego harmonogramu.

W harmonogramach ogólnych graficznie oznaczone są: skala czasu, projektowany oraz rzeczywisty przebieg robót (program uprawnienia budowlane na komputer). Zasadniczą cechą harmonogramów budowlanych jest podział na trzy części:

1) analityczną, przedstawiającą wyliczenie elementów organizacyjnych;

2) graficzną, obrazującą przebieg robót we właściwej skali czasu,

3) sprawdzającą, obejmującą - jak wyżej wspomniano - takie elementy budowy, jak stan zatrudnienia, pracę maszyn, dostawę materiałów oraz potrzebne środki finansowe w poszczególnych okresach.

Część analityczną harmonogramu opracowuje się na podstawie kosztorysu. Pierwsze cztery kolumny stanowią pewne przekształcenie pozycji kosztorysowych, które albo się łączy, jeżeli są technologicznie związane, np. wykonuje je ta sama brygada, albo rozdziela, jeżeli muszą realizować je różne brygady czy zespoły robocze. Kolumnę ustala projektant stosownie do możliwości wykonawcy, zaś wg obowiązujących katalogów lub norm zakładowych wykonawcy. Kolumny stanowią przeliczenia wykonywane na podstawie danych zawartych w kolumnach poprzednich (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Skala czasu zależy od stopnia szczegółowości harmonogramu i może wyrażać się skalą kwartalną, miesięczną, tygodniową, dzienną, a nawet godzinową.
Skala czasu może również odnosić się do kolejnych dni roboczych oraz dni kalendarzowych.

Skalę kolejnych dni roboczych stosuje się, gdy termin rozpoczęcia robót nie jest jednoznacznie ustalony. Skalę kalendarzowych dni roboczych stosuje się wtedy, kiedy w chwili wykonywania harmonogramu termin rozpoczęcia robót jest znany.

W skali tej opuszcza się niedziele i święta w celu uniknięcia przerywania linii wyrażających przebieg robót.

Podczas sporządzania ogólnych harmonogramów budowy nanosi się również miesięczną skalę kalendarzową jako najlepiej odpowiadającą potrzebom finansowania budowy. Projektowany przebieg robót oznacza się w harmonogramach linią prostą lub krzywą w układzie dwóch osi współrzędnych (uprawnienia budowlane). Sposób pierwszy jest prostszy i najczęściej stosowany. Z harmonogramu takiego nie można jednak odczytać stopnia zaawansowania budowy.

Stosując harmonogram możemy w pewnym dniu odczytać, które roboty biegną, ale nie widzimy, jak są daleko posunięte. Rysując przebieg robót w układzie dwóch współrzędnych, odcięta podaje nam czas trwania roboty, rzędna zaś ilość wykonanych jednostek.

Harmonogram liniowy

Opracowują harmonogram liniowy, dla każdego rodzaju robót lub obiektów przeznacza się poziomy pasek szerokości ok. 1 cm. Linie oznaczające projektowany czas trwania robót nanosi się w odległości 2 mm od dolnej linii ograniczającej, zazwyczaj bez dodatkowego opisu (program egzamin ustny).

Jedynie w wypadku gdy projektowane jest wykonanie pewnych robót na dwie lub trzy zmiany, zachodzi potrzeba oznaczania ich przez napisanie ponad linią projektowanego przebiegu robót cyfry II lub III. Jeżeli chcemy na harmonogramie pokazać przejście grupy roboczej na inne miejsce, łączymy koniec jednej linii poziomej z początkiem drugiej strzałeczką pionową o grubości 0,5 mm (opinie o programie).

Na harmonogramy powinno się nanosić również rzeczywisty przebieg wykonania robót. Ma to na celu stałą kontrolę postępu robót i ułatwia ich koordynację oraz szukanie wyjść z powstających przeszkód i trudności. Kreski oznaczające czas rzeczywistego wykonania wykreśla się powyżej linii czasu projektowanego w odległości 3 mm od górnej linii ograniczającej w kolorze czarnym linią przerywaną o grubości 1 mm (segregator aktów prawnych).

Przerwy w czasie wykonania oznacza się przez przerywanie linii rzeczywistego wykonania robót, przy czym uzupełnia się je symbolem umownym, który wskazuje na powody przerw. Na przykład M - brak materiałów, N - brak narzędzi, R - brak robotników, U - uszkodzenie maszyny itp. Harmonogramy sporządzane w układzie dwóch osi współrzędnych nazywa się harmonogramami wysokościowymi.

Przykład harmonogramu w układzie dwóch osi współrzędnych dla budowy złożonej z niewielkiej liczby elementów.

Na osi odciętych oznaczono czas, a na osi rzędnych liczbę działek roboczych (promocja 3 w 1). W tym układzie każdy proces roboczy wyraża się odrębną linią pochyłą. Jeżeli linia jest prosta, świadczy to o równomierności przebiegu robót, jeżeli łamana lub krzywa, o jej nierównomierności.