Granice podziału

Materiał pozostający na każdym sicie po wstrząsaniu reprezentuje frakcje kruszywa grubszego niż dane sito, lecz drobniejszego niż sito powyżej. Stosowane są ramy sit o średnicy 200 mm dla ziaren o wymiarach do 5 mm i ramy o średnicy 300 lub 400 mm dla ziaren o wymiarach powyżej 5 mm. Należy pamiętać, że wartość 5 mm (V₁₆“, nr 4 w USA) stanowi granice podziału między kruszywem drobnym i grubym. Sita stosowane do kruszywa do betonów składają się z zestawów, w których prześwit oczka każdego sita równy jest w przybliżeniu połowie prześwitu sita sąsiedniego o większym wymiarze. Wymiary sit kontrolnych wg norm BS w jednostkach brytyjskich dla tych zestawów (program uprawnienia budowlane na komputer).

Do określenia zawartości nadziarna i podziarna w kruszywie, szczególnie w pracach badawczych dotyczących uziar- nienia kruszyw, potrzebne są dodatkowe wymiary sit. Cały ciąg sit kontrolnych oparty jest teoretycznie na stosunku otworów dwóch kolejnych sit wynoszącym j/2 . Jednak ostatnio zarówno sita brytyjskie (norma BS 410: 1969), jak i amerykańskie (norma ASTM E 11-70) znormalizowano zgodnie z serią sit R 40/3 wg ISO. Nie wszystkie z tych wymiarów tworzą ciąg o przewidzianym postępie geometrycznym, lecz uwzględniają one „liczby preferowane” (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

W tablicy 3-14 podano wymiary sit normowych zgodnie z ich zasadniczym o- kreśleniem, czyli wymiar otworu w mm lub jzm oraz również poprzednie oznaczenia brytyjskie i wg ASTM, a także ich przybliżone wymiary otworów w calach. Jednak w W. Brytanii do określenia uziarnienia kruszywa stosowane są sita o wymiarach 20, 10 i 5 mm zamiast znormalizowanych, międzynarodowych wartości odpowiednio 19,0, 9,5 i 4,76 mm. Dalsza trudność wynika z faktu, że przemysł kruszyw w W. Brytanii znajduje się nadal w stanie przystosowywania się do systemu jednostek SI. Obecna sytuacja jest więc taka, że zwykłe wymiary sit do badania uziarnienia kruszywa do betonu są takie, z których sito o wymiarze 50 mm nie należy do serii normowej dla kruszywa do betonu (uprawnienia budowlane).

Uziarnienie kruszywa

Omawiając uziarnienie kruszywa należy uwzględniać dwa zestawy wymiarów oczek sit. W niniejszej książce wyniki pomiarów przeprowadzonych przy użyciu sit o wymiarach brytyjskich będą uzupełnione dokładnie obliczonymi odpowiednikami w systemie metrycznym, lecz krzywe uziarnienia do projektowania będą (rozdz. 10), gdy tylko to będzie możliwe, oparte o nowe wymiary sit w układzie metrycznym wg norm BS (program egzamin ustny). Przed wykonaniem analizy sitowej próbka kruszywa musi być doprowadzona do stanu powietrznosuchego, aby uniknąć zaklasyfikowania zbrylonych drobnych cząstek do dużych ziaren, a także aby zapobiec zapychaniu się drobniejszych sit.

Masy próbek pomniejszonych do wykonania przesiewania, zgodnie z normą BS812: 1967, natomiast podano maksymalne masy materiału, który może być przesiewany na każdym danym sicie (opinie o programie). Jeżeli na sicie znajdzie się większa ilość materiału, to materiał drobniejszy od otworów danego sita może zostać w pozostałości na sicie. Taki materiał powinien być podzielony na dwie części i każda powinna być przesiewana oddzielnie. Czynność przesiewania można przeprowadzić ręcznie, wtedy każde sito jest wstrząsane po kolei, dopóki przechodzą przesiewania (segregator aktów prawnych).

Niemniej jednak konieczne jest przestrzeganie, aby żadne sito nie zostało przeciążone. Wynik analizy sitowej najlepiej jest podać w postaci tabelarycznej.  przez nie nie więcej niż małe ilości śladowe materiału. Sitem należy wykonywać ruchy do tyłu i do przodu, na boki w lewo i w prawo, oraz koliste zgodnie z ruchem wskazówek zegara i przeciwnie. Wszystkie te ruchy należy wykonywać jeden po drugim, tak aby każda cząstka „miała szanse” przejścia przez oczko sita. W najbardziej nowoczesnych laboratoriach stosowane są wstrząsarki do sit, zaopatrzone zwykle w wyłącznik zegarowy, dzięki czemu można zapewnić jednakowe warunki (promocja 3 w 1).