Kamienie nieprzezroczyste

Kamienie nieprzezroczyste nie wykazują na ogół wielu odchyleń od zasadniczej barwy, a nieraz mają wiele charakterystycznych, łatwych do stwierdzenia cech, ważne jest badanie wstępne. Następujące obserwacje wstępne mogą ułatwić rozpoznanie kamieni:
Intensywna ciemnoniebieska barwa z plamkami złocistego pirytu wskazuje na lazuryt (lapis lazuli) (program uprawnienia budowlane na komputer).
Intensywna jasnoniebieska barwa wskazuje na turkus lub jego imitację.

Matowy lub woskowy (tłusty) połysk na powierzchni przełamu przeświecającego zielonego lub niebieskiego kamienia wskazuje na chalcedon.
Jasne i ciemne żółtawozielone wstęgowanie (przypominające agat) na nieprzezroczystym kamieniu zielonym wskazuje na malachit.
Ciemny fioletowo-niebieski kamień z zielonymi plamkami (patches) wskazuje na azuryt i malachit.
Sześciopromienna gwiazda wskazuje na naturalny lub syntetyczny korund (szafir gwiaździsty) lub imitację z podkładem (z kwarcu lub syntetycznego korundu).
Gra barw wskazuje na opal (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Niebieska lub zielona irydescencja wskazuje na labrador. Uczucie ciepła przy dotknięciu (w porównaniu z uczuciem chłodu substancji krystalicznych) wskazuje na opal lub imitacje z plastyku i szkła.
Małe czarne plamki w przeświecającym zielonym kamieniu wskazują na chryzoberyl (kocie oko).
Szpinakowo-zielona barwa kamienia przeświecającego wskazuje na nefryt (uprawnienia budowlane).

Badanie to przy powiększeniu do 50 razy stosuje się tylko w przypadku kamieni przeświecających. Sztuczne zabarwienie chalcedonu można rozpoznać, jeżeli barwnik wykazuje nierównomierne rozmieszczenie. Za pomocą mikroskopu można oznaczyć następujące kamienie: chalcedon (chryzopraz lub chalcedon sztucznie zabarwiony), chryzoberyl (kocie oko), grossular, jadeit, korund (szafir gwiaździsty), kwarc (awenturyn i kwarcowe kocie oko), mikroklin (amazonit), nefryt, opal (czarny opal), wezuwian i korund syntetyczny.
Trudne do oznaczenia w badaniu mikroskopowym są: chalcedon (krwawnik), lazulit, lazuryt (lapis lazuli), malachit, turkus i waryscyt (program egzamin ustny).
W przypadku kamieni przeświecających badanie to przeprowadza się w polaryskopie lub pod mikroskopem polaryzującym w celu stwierdzenia czy załamanie światła jest pojedyncze czy podwójne.

Podwójne załamanie światła

Podwójne załamanie światła można także stwierdzić za pomocą refraktometru lub dychroskopu (opinie o programie). Ponieważ jednak przy kamieniach przeświecających a nieprzezroczystych metody te niekiedy zawodzą, niestwierdzenie podwójnego załamania światła nie stanowi jeszcze dowodu, że badany kamień załamuje światło pojedynczo.
Podwójnie załamują światło: chalcedon (chryzopraz i chalcedon zabarwiony), chryzoberyl (kocie oko), jadeit, korund (szafir gwiaździsty), mikroklin (amazonit), nefryt, kwarc (awenturyn i kocie oko), wezuwian oraz syntetyczny korund gwiaździsty. Zbyt mała przepuszczalność światła azurytu, chalcedonu (krwawnika), labradoru, lazuLitu, malachitu, serpentynu, turkusa i waryscytu uniemożliwia oznaczanie za pomocą polaryskopu (segregator aktów prawnych).

Pojedynczo załamują światło: grossular i opal (opal czarny) oraz lazuryt (lapis lazuli), którego rodzaj załamania światła jest trudny do oznaczenia wskutek małej przepuszczalności światła, jak również imitacje ze szkła i plastyku.
Oznaczenie współczynników załamania światła kamieni przeświecających można przeprowadzić za pomocą refraktometru. Odczytanie wartości tych współczynników jest jednak zwykle niezbyt wyraźne, często też do oznaczenia współczynników załamania światła służy metoda imersyjna, np. posłużenie się nią jest konieczne w przypadku azurytu, malachitu i serpentynu.

Dla kamieni nieprzezroczystych najważniejsze jest oznaczenie gęstości (promocja 3 w 1). Bardzo podobną gęstość mają jadeit i wezuwian. Można je odróżnić po zanurzeniu w jodku metylenu; jadeit wykazuje wyraźne zarysy. Szkło, które może mieć gęstość taką samą jak różne nieprzezroczyste kamienie, można odróżnić po szklistym połysku, banieczkach występujących blisko powierzchni, a niekiedy po odmiennej twardości.