Kryterium plastyczności glin

Pfefferkom (1924 r.) zaproponował ocenianie plastyczności według ilości wody, niezbędnej do zarobienia gliny, przy której stosunek h₀/h_l = 3,3, co oczywiście jest całkowicie umowne. Zaproponowana przez Ziemiatczeńskiego analogiczna miara plastyczności P, polegająca na określeniu zdolności kulki gliny do przeciwstawiania się siłom deformującym, aż do pojawienia się pęknięć na tej kulce, służyła przez długi czas jako kryterium plastyczności glin. Były także inne metody (program uprawnienia budowlane na komputer).

Potem pojawiły się propozycje określania stopnia plastyczności gliny według wielkości mechanicznych sił potrzebnych do skręcenia beleczki z gliny (Sallivan i Graham), według ściskania z jednoczesnym skręceniem (Endell i współautorzy), według przesunięcia masy z gliny, ściśniętej między dwoma zazębiającymi się płytkami (Tołstoj), według głębokości wciśnięcia kulki na pręciku miernika w czasie określania tężenia tiksotropowego glin (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Opracowano metodę bezpośredniego pomiaru sił formowania według ekstruzji glin, metodę wiskozymetru rotacyjnego Niitzenadla i in.

Wszystkie te metody są mniej lub więcej przydatne do porównawczej oceny plastyczności glin, ale żadna z nich nie odpowiada na pytanie, w jakim stopniu glina jest podatna na formowanie (uprawnienia budowlane). Do oceny podatności gliny na formowanie są jednak bardziej przydatne te metody określania plastyczności, przy których szybkość narastania odkształceń jest zbliżona do szybkości plastycznej obróbki gliny w warunkach produkcji (program egzamin ustny).

Tężenie tiksotropowe

Istotno znaczenie w technologii ceramiki ma samorzutne odwracalne tężenie r_t mas ilastych o różnym stopniu wilgotności, zachodzące pod wpływem tiksotropii, które po raz pierwszy ustalił Awguslinik. Ilościowo zjawisko to może być wyrażone w procentach narastania - w miarę upływu czasu - wytrzymałości na ścinanie przy wciskaniu kulki lub stożka na stałą głębokość (opinie o programie).

Dla każdej gliny, kaolinu lub masy zmiana trwałości stanu tiksotropowego w zależności od wilgotności charakteryzuje się krzywą, która ma swoje maksimum.

Kaoliny / i II ze złoża głuchowieckiego różnią się tym, że w kaolinie I znajduje się 29,8 mg rówmważuikowych pochłoniętych kationów zasad, a w kaolinie II - 6,9 mg równoważnikowych, co znacznie wpłynęło na zmianę wartości r_i} większej dla tego kaolinu, w którym jest więcej pochłoniętych zasad (Na⁺ - 17,4 mg równoważnikowych, K⁺ -0,26, Mg²⁺ - 1,17, Ca²⁺ -8,6 mg równoważnikowych). Jak widać, wartość tężenia tiksotropowego może być bardzo duża (segregator aktów prawnych).

Przyczyną tężenia tiksotropowego jest tworzenie się otoczek solwatacyjnych na cząstkach ilastych. Po jednej - dwóch dobach tężenie tiksotropowe osiąga maksimum. Gdy masę ilastą ubije się lub wygniecie, jej wytrzymałość wróci do poprzedniego poziomu, ale potem znów zacznie narastać. Proces ten powtarza się wielokrotnie.

W złożu talku znajdują się, oprócz talku, następujące minerały: tremolit, serpentyn, chloryt, enstatyt, jak również dolomit, magnezyt, piryt, pirotyn. Połączenie struktury warstwowej talku z łańcuchową strukturą tremolitu powoduje znaczne zwiększenie twardości skały, co ma znaczenie technologiczne (przyspiesza się zużycie mechanizmów i forem przerabiających i sprasowujących masy talkowe). Możliwe są także utwory warstwowo-mieszane z połączonych sieci talku i pirofilitu (promocja 3 w 1).

Powstawanie talku w przyrodzie jest związane z działaniem w warunkach hydrotermalnych roztworów alkalicznych, zawierających C0₂ i Si0₂, wywierających wpływ na oliwiny lub dolomit. Ze skał węglanowych uzyskuje się talki najczystsze i najcenniejsze dla produkcji. Złoże onockie występujące w okolicach rz. Czeriemchowo i ałgujskie w okręgu Kiemierowskiin (rejon nowokuzniecki) zawierają ponad 12 min ton talku. Pirofilit. Jest to promienisto-płytkowy minera! układu jednoskośnego, pod względem struktury podobny do talku; w jego oktaedrycznej podsieci rozmieszczone są jony glinu zamiast jonów magnezu w podsieci talku.