Kunszt korespondencji

Przez szesnaście lat prowadziła salon intelektualny w Berlinie, przy Jagerstrasse. Zmieniła nazwisko Levin na Robert. Kiedy w roku 1814 wyszła za mąż za Varnhagena, przyjęła chrzest i zmieniła imię Rahel na Antonia Fryderyka (program uprawnienia budowlane na komputer).

Pozbawiona szczególnych uzdolnień, miała talent rozpoznawania prawdziwej wielkości u innych, potrafiła stymulować konwersację na literacko-filozoficzne tematy i wchłaniać atmosferę czasu. Rahel można by nazwać mistrzynią Zeitgeistu. Była inspiratorką kultu Goethego w Niemczech. W swoim salonie przyjmowała elitę intelektualną i artystyczną Berlina: braci Humboldt, księcia Ludwika Ferdynanda, Friedricha Schlegla, aktorów, dyplomatów, pisarzy. Błyszczała cudzym światłem, ale miała niezwykły dar łączenia ze sobą ludzi i talent epistolarny. Romantyzm był okresem egzaltowanych przyjaźni i związanego z tym kunsztu korespondencji. Rahel była autorką wspaniałych listów, wypełnionych inteligentną introspekcją i wnikliwymi portretami środowiska (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Po pierwszym okresie asymilacyjnej euforii salony się zamknęły; jeśli Rahel ciągle była w nich akceptowana, to tylko dzięki małżeństwu, przejściu na katolicyzm i uzyskanej pozycji w życiu kulturalnym. Rok 1818 zaznaczył się falą pogromów (po epidemii cholery). Rahel uświadomiła sobie, że pełna asymilacja oznacza… bycie antysemitą. Krótko przed śmiercią poznała młodego Heinego, zasymilowanego Żyda, który w pełni afirmował swoje żydostwo. Uwierzyła raz jeszcze - i było to jej ostatnie złudzenie - że Heine, dzięki swojej poezji, potrafi wyprowadzić Żydów z ziemi poniżenia i wprowadzić ich do ziemi obiecanej, w której panują równe dla wszystkich prawa (uprawnienia budowlane).

Żarliwość czytania

Na łożu śmierci wypowiedziała słowa, które Varnhagen, jej wierny archiwariusz, przekazał potomności: „Co za historia! - Uciekinierka z Egiptu i Palestyny, znalazłam w waszym narodzie pomoc, miłość i opiekę (program egzamin ustny). Z prawdziwą rozkoszą myślę dziś o moim pochodzeniu… To, co przez całe życie było moim największym wstydem, zgryzotą i nieszczęściem - fakt, że urodziłam się Żydówką - jest dziś czymś, czego za żadną cenę nie chciałabym się wyrzec.” „Zabrało jej to - komentuje Arendt - 63 lata życia: dojście do ładu z problemem, który miał swój początek 17 wieków przed jej urodzeniem, który w ciągu jej życia uległ decydującej przemianie, a w sto lat po jej śmierci - zmarła 7 marca 1833 roku - został rozwiązany definitywnie (opinie o programie)."

Co roku jesienią ogłaszane są we Francji dni pod hasłem Ferveur de lire, czyli Żarliwość czytania. Słowo tak gorące jest użyte na wyrost, gdyż całkiem przeczy smutnej rzeczywistości. Zwykle w tym czasie podejmuje się na nowo stary temat, a mianowicie słabnące powszechnie zainteresowanie książką, spadek czytelnictwa zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. Rozważane jest wówczas miejsce literatury w szkole i coraz mniejsza sprawność systemu szkolnego (segregator aktów prawnych).

Dużo mówi się o statystykach. Debaty kończą się raczej konstatacją złego stanu realnego obrazu i naszkicowaniem problemów. konkretne rozwiązania kryzysowej sytuacji trudniej. Podniecanie zapału do lektury przekształca się w ubolewania już nie tyle nad opadającym entuzjazmem do czytania, co nad brakiem umiejętności czytania w ogóle. Problemem zasadniczym francuskiego szkolnictwa jest dziś bowiem tak zwany illettrisme. Polega on na niezrozumieniu tekstu pomimo opanowania zasad czytania. Jest to więc jakby mutacja analfabetyzmu (promocja 3 w 1).