Margle

Iły są skałami osadowymi składającymi się z cząstek o średnicy mniejszej niż 0,01 mm. Obok minerału ilastego zawierają one szereg zanieczyszczeń, jak pył kwarcowy i skaleniowy, węglany, wodorotlenki żelaza, minerały siarczanowe, a także piryt. Znajdują podobne zastosowanie jak gliny (program uprawnienia budowlane na komputer).

Margle składają się z kalcytu, minerałów ilastych, kwarcu, skaleni i fosforanów. Są skałami pośrednimi pomiędzy glinami a wapieniami. Stosowane są do produkcji cementu oraz innych materiałów budowlanych. Surowce krzemionkowe, jak kwarc, piasek, piaskowce, kwarcyty i łupki kwarcytowe, są używane w przemyśle ceramicznym jako dodatki schudzające do glin. Dodatki te mają na celu zmniejszenie skurczliwości oraz skłonności do deformacji i pękania przy suszeniu wyrobów z gliny (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

W celu obniżenia temperatury spiekania różnych mas ceramicznych (porcelanowych, fajansowych, kamionkowych), a tym samym dla zwiększenia ich wytrzymałości mechanicznej i odporności chemicznej, wprowadza się do nich skalenie. Skalenie są pod względem chemicznym bezwodnymi glinokrzemianami potasowymi, sodowymi, wapniowymi i barowymi. W praktyce stosuje się najczęściej skaleń potasowy, zwany ortoklazem (K₂0 • A1₂0₃ • 6Si0₂), przy czym najczystsze odmiany są wykorzystywane do wytwarzania porcelany i fajansu. Dobry ortoklaz powinien zawierać mało CaO i MgO, mniej niż 4% Na_aO oraz mniej niż 0,4% Fe₂0_:1 (uprawnienia budowlane).

Często stosowanymi surowcami w przemyśle ceramicznym są wapienie CaC0₃, dolomity CaMg (C0₃)₂ oraz magnezyty MgC0₃. Są one używane do produkcji materiałów ogniotrwałych, jako topniki do mas szkliwnych oraz niektórych wyrobów porcelanowych i fajansowych (program egzamin ustny).

Wyroby nieporowate

Poza omówionymi wyżej, również inne surowce znalazły zastosowanie w ceramice. Np. surowce bogate w A1₂0₃, chromit, krzemiany magnezowe, grafit, węglik krzemu są wprowadzane do mas dla nadania im określonych własności po wypaleniu; tlenki ołowiu, cyny, cynku, związki boru itd. są używane do przygotowania szkliw ceramicznych (opinie o programie).

Wyroby ceramiczne dzielimy na dwie duże grupy: wyroby porowate i wyroby nieporowate. Podstawą podziału jest porowatość względna P_w, zwana również porowatością otwartą. Porowatością względną nazywamy stosunek objętości otwartych porów Vp₀r, stanowiących w materiale kanaliki lub szczeliny między ziarnami krystalicznymi, do objętości całej próbki V, wyrażony w procentach

Wyroby nieporowate są to wyroby, których porowatość względna wynosi poniżej jednego procenta. Silnie spieczone wyroby nieporowate mają P_w wynoszącą kilka setnych procenta, a nawet 0%. Do wyrobów ceramicznych nieporowatych zaliczamy: klinkier, kamionkę, terrakotę, porcelanę i inne (segregator aktów prawnych).

Wyroby porowate mają P_w wynoszącą kilka, kilkanaście, a czasem i kilkadziesiąt procent. Do wyrobów ceramicznych porowatych należą wyroby ceglarskie (cegła pełna, sitówka, dziurawki, pustaki ścienne i stropowe, dachówki itp.), wyroby ogniotrwałe (kształtki szamotowe, krzemionkowe, magnezytowe itp.) oraz wyroby glazurowane, czyli szkliwione (garncarskie, kaflarskie, fajansowe).

Często stosowany jest podział wyrobów ceramicznych na ceramikę klasyczną, półszlachetną, szlachetną i specjalną. Do wyrobów ceramiki klasycznej należą wyroby ceglarskie, ogniotrwałe, garncarskie i kaflarskie. Wyroby ceramiczne szlachetne wykonane są z bardzo czystych kaolinów lub glin kaolinitowych, skalenia i kwarcu. Po wypaleniu czerep tych wyrobów jest koloru białego. Do ceramiki szlachetnej zalicza się przede wszystkim wyroby stołowe i artystyczne z porcelany, porcelitu i fajansu oraz niektóre wyroby techniczne wykonane z tych materiałów (promocja 3 w 1).

Wyroby ceramiczne półszlachetne wytwarzane są z mniej szlachetnych glin (zawierają ponad 2% tlenków barwiących Fe₂0₃ i Ti0₂), piasku kwarcowego, pegmatytu, rzadziej skalenia. Do grupy tej należą: wyroby kamionkowe (płytki posadzkowe, okładzinowe, kamionkowe rury kanalizacyjne, kamionka kwasoodporna), filtry ceramiczne oraz wyroby z fajansu majolikowego.