Myśl przewodnia konstrukcji

Zasadę anonimowości stosowaną niekiedy w badaniach ankietowych traktuje się jako zło konieczne w przypadkach, kiedy może powstać u odpowiadającego podejrzenie, że szczera wypowiedź może w jakikolwiek sposób być wykorzystana przeciwko niemu. W sytuacji, kiedy przez ankietę wypowiada się ktoś bądź w roli „rzeczoznawcy”, bądź jako bezpośrednio zainteresowany przedmiotem badań, anonimowość może osłabić zainteresowanie ankietą, co chyba miało miejsce i w tym przypadku (program uprawnienia budowlane na komputer). Szkoda również, że w ankiecie nie zamieszczono pytania, które umożliwiłoby ustalenie choćby z grubsza, co skłoniło respondenta do wypełnienia kwestionariusza. Ułatwiłoby to wyprowadzenie wielu wniosków.

Wyniki opracowania ankiety przedstawiono w wielu zestawieniach tabelarycznych w tekście książki i w aneksach. Nie zawsze dla czytelnika jest jasna myśl przewodnia konstrukcji wielu tablic (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Kategorie społeczno-zawodowe odpowiadających, jako najczęściej występujący układ odniesienia analizy różnych zmiennych zależnych, nie są uzasadnione, jeśli weźmie się pod uwagę zróżnicowaną w ramach każdej kategorii sytuację mieszkaniową poszczególnych respondentów. (Od warunków „subiektywnie” ocenianych jako bardzo dobre do bardzo złych). Wreszcie w WZPO większość załogi, a tym samym respondentów, to kobiety (uprawnienia budowlane). Słusznie, że autorka w stosunku do niektórych zagadnień traktuje kobiety jako odrębny podzbiór respondentów. Ale znów zupełnie nie jest jasna zasada, według której kobiety w zestawieniu tabelarycznym występują raz jako odrębna kategoria, a w wielu innych zestawień nie!

Dyskusyjność zagadnień

Praca pochodzi z warsztatu Instytutu, którego zadania nie sprowadzają się chyba wyłącznie od działalności naukowo-badawczej (program egzamin ustny). Chcemy poznawać potrzeby nie tylko, by je w miarę ekonomicznych możliwości zaspokajać, ale także po to, aby tam, gdzie zachodzi potrzeba, właściwie je kształtować. Innymi słowy, aby uczyć ludzi właściwej, racjonalnej gospodarki własnymi, nawet skromnymi możliwościami mieszkaniowymi. Im te możliwości obiektywnie są skromniejsze, tym większe jest zapotrzebowanie na popularyzację tej mieszkaniowej „ekonomiki”. I w tym zakresie właśnie referowane i podobne im badania przychodzą z pomocą i politykowi i urbaniście i architektowi i wreszcie standardowemu użytkownikowi standardowych mieszkań.

Publikacja Chowańca jest z kolei drugą pracą na temat organizacji zagrody, tej najmniejszej komórki w ramach wiejskiej jednostki osadniczej. Autor stara się przedstawić w pracy niemal wszystkie kwestie związane z zagospodarowaniem zagrody i siedliska (opinie o programie). Kompleksowe i wielostronne ujęcie tych kwestii jest zaletą publikacji.

Problemy przestrzennej organizacji wiejskiego osadnictwa wciąż jeszcze są otwarte. Odnosi się to zarówno do układu sieci osadniczej, jak i zabudowy wewnątrz jednostki osadniczej. Można powiedzieć, że ciągle jeszcze jesteśmy w stadium dyskusji, aczkolwiek istnieją akty prawne normujące niektóre kwestie planowania przestrzennego na terenach wiejskich, a prace planistyczne w wielu powiatach są już poważnie zaawansowane. Dyskusyjność zagadnień przestrzennej organizacji wiejskiego osadnictwa znajduje wyraz na różnych naradach i konferencjach (segregator aktów prawnych).

Tak było też na naradzie zorganizowanej w listopadzie 1964 r. w ramach III Krajowego Przeglądu Planów Zagospodarowania Przestrzennego, przy omawianiu problemów zagospodarowania przestrzennego wsi. Wprawdzie przeciąganie dyskusji budzi zniecierpliwienie zwłaszcza tych, którzy są bezpośrednio zatrudnieni w pracowniach urbanistycznych i bieżąco sami muszą rozwiązywać wiele spraw trudnych, lepiej jednak dłużej się zastanawiać, aniżeli zbyt pochopnym działaniem spowodować błędy często nie do naprawienia w przyszłości (promocja 3 w 1). Dlatego też wszelkie publikacje dotyczące planowania wsi są wielce pożądane, albowiem przyczyniają się do ukształtowania możliwie najbardziej właściwego i realnego obrazu zabudowy wsi.