Nabrzeże skarpowe

Często spotykanym nabrzeżem oczepowym jest tzw. nabrzeże skarpowe, pod którą to nazwą rozumie się nabrzeże z niskim oczepem nadbudowanym skarpą. Ścisłe obliczenie parcia gruntu na takie nabrzeże jest kłopotliwe, dlatego też szukano metod przybliżonych (program uprawnienia budowlane na komputer).
Dość często spotykana metoda polega na wprowadzeniu naziomu zastępczego, przy czym istnieją niezgodności poglądów co do tego, na jakim poziomie naziom ten należy przyjmować.

Niektórzy inżynierowie przyjmują go na 2/3 wysokości skarpy h0. Inni wychodzą z równości pól dwu figur wyznaczonych przez skarpę, naziom rzeczywisty i teoretyczną płaszczyznę odłamu wyprowadzoną od spodu ścianki (a przy ściankach utwierdzonych w gruncie od jej punktu przegięcia i wprowadzają przybliżone równanie drugiego stopnia na wysokość naziomu zastępczego nad wierzchem oczepu (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Zaletą metody tej jest jednak prostota, a z uwagi na niedokładność założeń co do rzeczywistego rozkładu parcia gruntu na ścianki giętkie posługiwanie się nią nie powinno nastręczać obawy popełnienia większego błędu.
Niezależnie od omówionych tu obliczeń parcia na ściankę szczelną i od późniejszego jej stosownego zwymiarowania, należy przy nabrzeżach skarpowych sprawdzać stateczność skarpy (tak nadwodnej jak i ewentualnie podwodnej), jak i całego nabrzeża i uskoku naziomu. Ścianki szczelne mogą przenosić również obciążenia osiowe, najczęściej pionowe (uprawnienia budowlane).

Gdy chodzi o ścianki drewniane lub żelbetowe, to sprawa ta na ogół nie budzi wątpliwości, a udźwig osiowy ścianki oblicza się jak udźwig analogicznych pali (PN-69/B-02482) - z uwzględnieniem tylko czynnych (tj. stykających się z gruntem nośnym) powierzchni ścianki w części udźwigu pochodzącej od tarcia gruntu o pobocznicę. Kwestionuje się natomiast udźwig osiowy ścianek szczelnych stalowych, uważając, że cienki ich przekrój przy obciążeniu osiowym wcina się w grunt i „nic nie niesie”. Dlatego też w nabrzeżach oczepowych ze ścianką stalową, obciążonych siłami pionowymi (np. przez dźwignice), projektuje się zwykle dodatkowy równoległy do ścianki rząd pali dla przeniesienia tych sił (program egzamin ustny). Faktycznie jednak ścianki stalowe mogą również przenosić obciążenia osiowe, jeżeli tylko ich dolne końce tkwią na wystarczającą głębokość w warstwie gruntu nośnego. W piasku np. udźwig ścianki stalowej nawet powiększa się z upływem czasu, gdyż na powierzchni ich tworzy się warstewka krzemianów.

Obciążenia osiowe

Obliczając obciążenia osiowe ścianki szczelnej należy uwzględniać nie tylko obciążenia użytkowe, ale i składową pionową parcia czynnego gruntu, a także wpływ obciążenia tego gruntu poza ścianką. Składową pionową odporu gruntu można niekiedy również uwzględniać jako czynnik powiększający udźwig (opinie o programie).

Według zaleceń, gdy ścianka znajduje się w dyluwialnych średnio zagęszczonych piaskach, a głębokość jej zapuszczenia w grunt jest nie mniejsza niż 5 m, i jeżeli w gruncie, między ramionami (czy środnikami) profilu stalowego utworzą się zagęszczone „korki” gruntowe, to graniczne obciążenie jednostkowe ostrza ścianki można przyjmować nawet w granicach do 50 kG/cm2, licząc na powierzchnię wyznaczoną obwiednią przekroju ścianki (a więc o grubości równej wysokości profilu ścianki). Współczynnik bezpieczeństwa F należy tu przyjmować jako równy 3 (segregator aktów prawnych).
W tych samych warunkach jednostkowy graniczny opór tarcia o po- bocznicę można przyjmować w gruncie nośnym do 5000 kG/m2, lecz tylko na tych poziomach, na których grunt nie podlega ruchom (i rozluźnieniom) pod wpływem pracy ścianki (w każdym razie tylko poniżej dna basenu i jeżeli odpór gruntu od strony akwenu skierowany jest ku górze).

Zalecenia te przytoczono jako wytyczne orientacyjne, w naszych warunkach obliczenie udźwigu ścianki stalowej należy przeprowadzać zgodnie z obowiązującą normą dotyczącą nośności pali (PN-69/B-02482). Ścianki stalowe nie powinny być trwale poddane siłom wyciągającym (promocja 3 w 1).