Niepokoje moralne

Funkcjonalistyczną koncepcję osoby, która jest przedmiotem mojego zainteresowania, werbalizuje się zazwyczaj za pomocą następujących tez: ludzie zasadniczo są komputerami cyfrowymi; skonstruowanie czegoś (androida), co prawie doskonale replikuje życie ludzkie, to znaczy posiada wszystkie umysłowe i zmysłowe zdolności typowe dla ludzi, powinno być teoretycznie możliwe; taka istota mogłaby nie tylko rozumować, lecz także odczuwać ból, doświadczać kolorów, czuć się zmęczona, nękałyby ją niepokoje moralne (program uprawnienia budowlane na komputer).

Wiarygodność takich twierdzeń zależy od możliwości analizy funkcjonalnej wszystkich tych ludzkich cech, co z kolei implikuje, że proponowane replikowanie życia ludzkiego mogłoby zachodzić w różnych rodzajach materiałów. Z pewnością taka teoretyczna możliwość była rozważana przez badaczy Al i fakt ten - wraz z postępem technologicznym (w robotologii) - pomógł stworzyć atmosferę, w której scenarzyści filmowi mogą sobie wyobrazić androida takiego jak Data, a widzowie uznać to za wiarygodne (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Przeciwko temu wyobrażeniu wysunięto wiele zarzutów filozoficznych. Jest to w pewnym sensie interesujące, że wiele z tych zarzutów polega na próbie pokazania, że nic nie może dzielić naszego życia w sposób powyżej przedstawiony, jeżeli nie ma dokładnie takiego ciała jak my (uprawnienia budowlane). Searle twierdzi, że tylko coś, co posiadałoby przyczynowe siły biologicznego mózgu, mogłoby replikować ludzkie życie psychiczne. Dreyfus, opierając się na przesłankach fenomenologicznych, utrzymywał przez długi czas, że ludzka inteligencja i inne aspekty ludzkiej egzystencji psychicznej wymagają specyficznego rodzaju ucieleśnienia (program egzamin ustny).

Sami funkcjonaliści często zauważali, że (logiczna) możliwość „spektrum odwróconego” stanowi poważny problem dla funkcjonalistycznej analizy percepcji zmysłowej. Jest możliwe, że spektrum konkretnej osoby byłoby tak odwrócone, że doświadczenie czerwieni wywoływałoby u niej dokładnie takie same skutki, jak doświadczenie zieleni w życiu wszystkich innych (na przykład sprawiałoby, że przechodziłaby ona przez ulicę na czerwonych światłach) (opinie o programie).

Aktualne zachowanie

Ponieważ funkcjonalizm wymaga, aby odpowiednia analiza funkcjonalna całkowicie wyczerpywała pojęcie „doświadczenia czerwieni”, nie może on wytłumaczyć tej możliwości. Wydaje się, że istnieje tu jakiś element „nieprzetworzony”, nieanalizowalny w doświadczeniu zmysłowym („nieprzetworzone odczucia”). Być może zdolność do posiadania pewnego zakresu nieprzetworzonych odczuć czy jakości jest funkcją specyficznych cech biologicznych (tj. cech właściwych dla istot żyjących). Nie chcę przez to twierdzić, że nieprzetworzone odczucia nie są podatne na interpretację dualistyczną, odwołują się one jednak do dualizmu całkiem innego typu niż ten zawarty implicite w funkcjonalizmie (segregator aktów prawnych).

Jest jednak inny rodzaj krytyki, który w dość bezpośredni sposób nawiązuje do powyższych uwag na temat prowincjonalności predykatów osobowych (psychologicznych, etycznych) w Biblii i który wobec tego może mieć szczególne znaczenia dla żydów bądź chrześcijan. Jedna z form tej linii krytyki została wcześnie zaproponowana przez Paula Ziffa w polemice na temat związku pomiędzy mózgiem a maszyną; Ziff zauważył, że nie przypisujemy bytom (będę nazywał je aktorami) predykatów psychologicznych po prostu na bazie ich działania, lecz na bazie tego, co o nich wiemy.

Do tego, na przykład, aby przypisać aktorowi predykat „zmęczony”, nie wystarczy odpowiednie zachowanie, gdy wiemy o nim rzeczy tego rodzaju jak to, iż może on być w warsztacie rozłożony na części, złożony na nowo czy zaprogramowany w taki sposób, aby zachowywał się jak zmęczony po podniesieniu piórka wiedzielibyśmy takie rzeczy, gdyby ten aktor był androidem komputerem cyfrowym. Z drugiej, strony przypisujemy taki predykat ludziom na podstawie innych rzeczy, które o nich wiemy, oprócz ich aktualnego zachowania. Znamy ograniczenia fizycznej wytrzymałości, wiemy, że są wyczerpani po ciężkiej pracy, a nie są po podniesieniu piórka, znamy cielesne życie człowieka i jego ograniczenia (promocja 3 w 1).