Nowe kierunki produkcji trzody chlewnej

Budynki dla bydła często zmieniają układy funkcjonalne, co wynika z postępu w zakresie technologii. Dlatego przeważają rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe, raczej lekkie, umożliwiające późniejszą przebudowę lub adaptację budynków (program uprawnienia budowlane na komputer).

Nowe kierunki produkcji trzody chlewnej przewidują użycie budynków dostosowanych do cyklu biologicznego rozwoju zwierząt.
Przyjmuje się ogólnie 4 etapy produkcji, w związku z czym konieczne są następujące pomieszczenia:
a) dla macior w okresie przedciążowym i początkowym okresie ciąży,
b) na okres opraszania i początkowego okresu mleczności macior,
c) na okres wzrostu warchlaków od 12 do 25 kg,
d) na okres końcowego rozwoju od 25 kg do wagi rzeźnej 100-115 kg (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

W produkcji trzody chlewnej przewidywane są niezależnie od powyższego dwa systemy oproszeń macior:
- system oproszeń dwukrotny w ciągu roku, w którym mioty przypada; w okresie wiosennym i jesiennym,
- system oproszeń wielokrotny w ciągu roku, który polega na podziale stada podstawowego macior na kilka grup, celem zaplanowania oproszeń w kilku następujących po sobie terminach w ciągu roku; umożliwia to równomierne rozłożenie pracy obsługi, wykorzystanie budynków i urządzeń oraz zapewnienie ciągłości produkcji i dostaw żywca (uprawnienia budowlane).
Tego rodzaju planowanie produkcji ma charakter planowania przemysłowego, do którego należy dostosowywać odpowiednie budynki i urządzenia, a mianowicie:
- pomieszczenia dla macior luźnych (nieprośnych) oraz we wczesnym stadium ciążowym, co nie wymaga specjalnych budynków; mogą to być lekkie szopy lub budy wolnowybiegowe albo okólnikowe,
- chlewnie porodowe, czyli budynki albo części budynków odpowiednio wyposażone, umożliwiające opiekę nad maciorami i prosiętami do 8 tygodni życia, w zależności od systemu odsądzania od matek,
- warchlakarnie, czyli budynki dla wychowu prosiąt po przeniesieniu ich z chlewni porodowej (program egzamin ustny),
- tuczarnie, czyli budynki dostosowane do wychowu świń o ciężarze od 30-35 kg aż do wagi rzeźnej, tzn. 110-125 kg.
Typowe budynki do produkcji trzody chlewnej dzielimy na:

a) tymczasowe,

b) trwałe.

Budynki tymczasowe

Budynkami tymczasowymi mogą być różnego rodzaju budynki i szopy przewoźne lub stacjonarne, wykonane z materiałów odpadkowych lub zastępczych.
Natomiast budynki trwałe wykonane są z materiałów budowlanych o większej trwałości i konstrukcji umożliwiającej wieloletnie użytkowanie. Budynki trwałe dla produkcji trzody chlewnej dzielą się pod względem technologii użytkowej na:

a) zamknięte (alkierzowe),

b) wolnowybiegowe.
Zarówno budynki tymczasowe jak i trwałe mają zalety i wady.

Do zalet budynków tymczasowych należy zaliczyć:
- stosunkowo niskie początkowe koszty inwestycyjne, przy czym budynki te mogą być produkowane seryjnie z prefabrykatów i zestawiane w gospodarstwie,
- stosowanie tymczasowych, przenośnych domków wiąże się ściśle z założeniem higienicznego wychowu, które zmierza do tego, aby pomieszczenia dla świń można było co rok przenosić na inne kwatery pastwiska,
- w przypadku zmiany kierunku produkcji w gospodarstwie przenośne pomieszczenia można przenieść na teren innego gospodarstwa zainteresowanego w powiększeniu produkcji świń (opinie o programie).
Wady związane ze stosowaniem przenośnych budynków są następujące:
- niewystarczająco chronią zwierzęta przed zimnem i zbyt trudno je adaptować do innych celów,
- pomieszczenia te w zasadzie są mało trwałe, a koszty napraw i remontów związane z częstym przenoszeniem budynków stosunkowo duże,
- wychów prosiąt jest bardzo pracochłonny i wymaga więcej czasu, niż w budynkach trwałych.
Budynki trwałe mają pewne zalety, do których należy zaliczyć:
- możliwość kontrolowania temperatury i wentylacji w zimie,
- znacznie łatwiejszą opiekę nad maciorami, prosiętami i tucznikami (segregator aktów prawnych),
- maciory mogą się opraszać w dowolnej porze roku.
Zasadniczymi wadami budynków trwałych są:
- wysoki początkowy koszt inwestycyjny,
- w pomieszczeniach musi być wykonywana częsta dezynfekcja oraz staranne czyszczenie,
- zbyt szybkie starzenie się technologii produkcyjnych w wyniku stałego postępu technicznego wymaga częstej zmiany funkcjonalnej i rozplanowania wewnętrznego, a wszelkie zmiany adaptacyjne pochłaniają duże nakłady finansowe, przy czym w efekcie nie zawsze udaje się uzyskać prawidłowe i nowoczesne rozwiązanie.

Ogólnie biorąc, coraz bardziej rozpowszechnia się zastosowanie do budowy chlewni prefabrykatów, zwłaszcza jednofunkcyjnych (oddzielnych spełniających funkcję konstrukcji, a oddzielnych wypełniających, ocieplających itp.), które umożliwiają ich zamienność w razie potrzeby (promocja 3 w 1).