Obecność żelu

Obecność żelu potwierdzają przegięcia na krzywych DTA w punktach odpowiadających maksimum egzotermicznych procesów przemian polimorficznych tlenku żelazowego przy ogrzewaniu wodorotlenku (w temperaturze 450, 560 i 817°C), charakterystycznych dla wodorotlenku glinowego (540-^580°C). Wzajemne oddziaływanie składników klinkieru z gipsem prowadzi do powstawania nieznacznych ilości obu odmian hydrosiarczanoglinianu (lub hydrosiarczanożelazianu bądź stałych roztworów tych związków). Obecność niskosiarczanowej odmiany potwierdzają dane DTA, a wysokosiarczanowej odmiany - charakterystyczna linia (3,92 A) na rentgenogramie, jak również wystąpienie nieznacznej wielkości efektu endotermicznego, zaznaczonego przegięciami na krzywych DTA z maksimum w temperaturze 330-350°C (program uprawnienia budowlane na komputer).

Nagrzewanie próbki do temperatury 270°C powoduje usunięcie wody z uwodnionego glinianu o składzie QAH,,1). Obecność tego związku potwierdzają dane rentgenowskie, a mianowicie linia 5,13 (5,20) A. Przegięcie w temperaturze 320°C może wiązać się z rozkładem hydrogranatów o zmiennym składzie (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Na krzywych nagrzewania próbek 1- i 3-dniowych można zaobserwować niewielki efekt endotermiczny w temperaturze 310-i-340oC (zestawy serii I) i w temperaturze 370-M00°C (zestawy serii II). Na krzywych nagrzewania próbek 7- i 28-dniowych efekt ten zmniejsza się, przechodząc w przegięcia krzywych.

Autorzy pracy [23] uważają, że efekt ten może powstawać w wyniku przemiany żelowych produktów twardnienia cementu w produkty krystaliczne.
Efekt endotermiczny z maksimum w temperaturze 520-i-550°C odpowiada rozkładowi wodorotlenku wapniowego, powstającemu w wyniku hydrolizy minerałów klinkierowych. W tym samym zakresie temperatury następuje dehydroksylacja hydroglinianów lub uwodnionych glinożelazianów (uprawnienia budowlane).
Pik endotermiczny z maksimum w temperaturze 690-760oC odpowiada usunięciu wody krystalizacyjnej z uwodnionych krzemianów.

Niewielki pik egzotermiczny

Niewielki pik egzotermiczny w zakresie temperatury 740-780°C świadczy o obecności w badanym materiale fazy szklistej, utworzonej w okresie wypalania klinkieru. Efekt endotermiczny w temperaturze od 880 do 920°C związany jest z rozkładem węglanu wapniowego, powstałego w wyniku karbonizacji produktów hydratacji cementów pod wpływem C02 z atmosfery. Znaczny efekt związany jest, prawdopodobnie, ze stosunkowo dużym ciepłem rozkładu CaC03 (program egzamin ustny).

Tak więc, zbadanie danych analizy termicznej i rentgenowskiej próbek twardniejących w różnym czasie wykazało, że procesy hydratacji cementów uzyskanych z mieszanin zawierających czerwony szlam nie różnią się pod względem jakościowym
od procesów twardnienia cementów wyprodukowanych ze zwykłych surowców (opinie o programie). Różnica polega jedynie na pewnym opóźnieniu procesu twardnienia.
Przyczyną opóźnienia procesu twardnienia cementów serii I może być zwiększona zawartość alkaliów, warunkująca hamow’anie hydratacji minerałów klinkierowych; alkalia, obecne w krzemianach, dobrze rozpuszczając się w wodzie, wywierają koagulujący wpływ na układy koloidowe, a mianowicie przekształcają je w żel [21].

Galaretowate otoczki utworzone na powierzchni ziarn krzemianów wapnia przeszkadzają przenikaniu wody do niezhydratyzowanych jeszcze części tych ziarn we wczesnych okresach twardnienia (segregator aktów prawnych).
Z drugiej strony, powstawanie większej ilości uwodnionych krzemianów w badanych cementach w porównaniu z cementami kontrolnymi (na co wskazuje duży ubytek masy w zakresie temperatury 100-550°C) zapewnia większą wytrzymałość próbek po dłuższym okresie twardnienia. Zgadza się to z przypuszczeniem, że szkielet z uwodnionych krzemianów ma większą wytrzymałość mechaniczną niż szkielet z cementu portlandzkiego.

Odporność cementów na działanie siarczanów. Pod względem składu mineralnego i wartości modułu glinowego cementy z zestawów 3 i 4 odpowiadają wymaganiom GOST 10178-62, określonym dla cementu odpornego na działanie siarczanów (promocja 3 w 1). Cement z zestawu 4 zawiera nieco większą ilość glinianu trójwapniowego, niż przewiduje to norma. Tym niemniej badania odporności na działanie siarczanów autorzy prowadzili dla obu zestawów. Dla porównania pobrano do badań cement z Cementowni Podolskiej. Uzyskane wyniki badań.