Obiekty o wydłużonym rzucie poziomym

Obiekty o wydłużonym rzucie poziomym korzystnie jest sytuować tak, by ich oś podłużna była prostopadła do kierunku eksploatacji, czyli równoległa do krawędzi obrzeża niecki górniczej (program uprawnienia budowlane na komputer). Ponieważ kierunek eksploatacji górniczej z reguły nie jest jednak w założeniach w sposób jednoznaczny ustalony, należy w projekcie zabezpieczeń budowli przyjmować możliwość wystąpienia odkształceń terenu zarówno w kierunku podłużnym, poprzecznym jak i pod kątem 45° do głównych osi rzutu poziomego budowli (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Wybór ustroju statycznego projektowanego obiektu budowlanego uzależniony jest od ogólnego charakteru i przeznaczenia obiektu, jego wymiarów przestrzennych, terenowych warunków geologiczno-górniczych oraz od materiałów budowlanych będących w dyspozycji.
W zasadzie odróżnia się dwie grupy obiektów:
- obiekty o ustroju sztywnym, praktycznie nieodkształcalnym czyli geometrycznie niezmiennym, będące w stanie przeciwstawić się wpływom zachodzących pod nimi ruchów podłoża gruntowego,
- obiekty o ustroju odkształcalnym w sensie geometrycznej zmienności, dostosowujące się swobodnie do zachodzących pod nimi odkształceń terenu (uprawnienia budowlane).

Do pierwszej grupy należeć będą budowle wielokondygnacyjne, obiekty typu skrzyniowego lub blokowego o zwartych rzutach poziomych, wznoszone na terenach górniczych wyższych kategorii z materiałów i na gruncie o wysokiej wytrzymałości i stosunkowo małej odkształcalności.
Do grupy drugiej zaliczyć można hale przemysłowe, estakady, jezdnie pod- suwnicowe, podtorza terenowe itp., zazwyczaj mające duże rzuty poziome. Nadaje się im ustrój nośny statycznie wyznaczalny lub złożony z elementów, łatwo odkształcający się za deformacjami podłoża (program egzamin ustny).

Do obiektów podatnych należą też np. zagłębione w teren ziemne zbiorniki na wodę czy na piasek podsadzkowni, których skarpy obłożone są luźnymi płytami betonowymi. Obiekty o większych rzutach poziomych dzieli się przerwami dylatacyjnymi na segmenty, mogące niezależnie od siebie pracować.

Zabezpieczenie pełne

W każdym przypadku zapewnić należy konstrukcji budowli stateczność i wytrzymałość oraz umożliwić - po zaistniałych przemieszczeniach - rektyfikację, czyli doprowadzenie jej użytkowych gabarytów oraz poziomów do wymaganych w eksploatacji. Stosuje się w tym celu odpowiednie sposoby i urządzenia rektyfikacyjne (opinie o programie).
W praktyce przyjęły się - bez ściślejszego zdefiniowania - pojęcia zabezpieczenia częściowego i zabezpieczenia pełnego budowli przed szkodami górniczymi.
Zabezpieczenie częściowe budowli na wpływy eksploatacji górniczej ma na celu zapewnienie stateczności i wytrzymałości zasadniczego ustroju nośnego budowli w przewidywanych warunkach pracy, przy dopuszczeniu nawet znaczniejszych jej odkształceń i przemieszczeń oraz ograniczonych uszkodzeń - zarysowań, zwłaszcza podrzędnych elementów konstrukcyjnych i wykończeniowych.

Zabezpieczenia częściowe dotyczą zarówno obiektów o ustroju swobodnie odkształcającym się za ruchami terenu jak i obiektów podzielonych na wzajemnie przemieszczające się segmenty o ustroju sztywnym.
Zabezpieczenie pełne powinno zapewnić stateczność i wytrzymałość oraz niezmienność geometryczną całego ustroju konstrukcyjnego budowli wraz ze wszystkimi jej drugorzędnymi elementami, dla przewidywanych najgorszych warunków pracy na danym terenie górniczym (segregator aktów prawnych). Zabezpieczenia pełne wymagane są dla obiektów przemysłowych i innych specjalnej wagi, zazwyczaj łącznie z urządzeniami rektyfikacyjnymi, umożliwiającymi doprowadzenie całego obiektu lub też tylko znajdujących się w nim urządzeń - po doznanych przemieszczeniach - do położenia pierwotnego lub innego, wynikającego z warunków użytkowania.

Z odkształceń terenu górniczego najistotniejszy wpływ na konstrukcję budowli wywiera pełzanie c oraz wyginanie (do promienia R) powierzchni terenu. Przechyłka T terenu uwzględniana jest w zasadzie tylko przy budowlach wieżowych i takich przemysłowych, gdzie względy technologiczne wymagają w wąskich tolerancjach zachowania poziomowości poszczególnych kondygnacji. Całkowite obniżenie w powierzchni terenu górniczego wpływać może jedynie na układ grawitacyjnych ciągów wodnych i dróg komunikacyjnych o większej długości, sięgających poza teren obniżony (promocja 3 w 1).