Obliczenia statyczne budowli

Do obliczania obudowy tubingowej żelbetowej zaleca się stosowanie metody opartej na założeniu Hewetta, przyjmującym, że pierścień obudowy odkształca się swobodnie pod wpływem działających nań obciążeń zewnętrznych. Z powyższego powodu obudowa z bloków betonowych nie jest stosowana przy średnicy wewnętrznej tunelu przekraczającej 4,0 m (program uprawnienia budowlane na komputer).

Obliczenia statyczne budowli podziemnych wykonywanych metodami odkrywkowymi. W omawianiu metod wyznaczania obciążeń budowli podziemnych miejskich o mniejszych przekrojach poprzecznych (np. kanały miejskie), wykonywanych w otwartych wykopach deskowanych, podano również sposoby projektowania konstrukcji przekrojów poprzecznych takich urządzeń.
Przy większych budowlach wykonywanych metodami odkrywkowymi zasady projektowania konstrukcji niewiele różnią się od zasad projektowania konstrukcji inżynierskich nadziemnych, jak wiadukty, mosty czy ściany oporowe (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Obciążenie pionowe tych budowli, wywołane ciężarem znajdującym się nad stropem budowli, przyjmuje się tu w pełnej wielkości, tj. cały ciężar gruntu znajdującego się powyżej stropu, bez żadnej redukcji. W wypadku nieznacznego zagłębienia stropu budowli pod powierzchnią ulicy, mającego zwykle miejsce przy skrzyżowaniach dwupoziomowych i podziemnych przejściach dla pieszych oraz garażach i parkingach podziemnych, znaczną rolę odgrywa ciężar własny konstrukcji stropu (uprawnienia budowlane). Dlatego przy tego rodzaju budowlach zaleca się stosować konstrukcje lekkie, to znaczy dążyć do projektowania konstrukcji z betonu o dużej wytrzymałości i stosowania stali wysoko- wartościowych.

Ponadto przy wymienionych wyżej budowlach należy dążyć do zmniejszenia ich zagłębienia pod powierzchnią ulicy ze względu na odwodnienie budowli i trudności z zabezpieczeniem przed wodą gruntową. Ważną rolę odgrywa tu również chęć zmniejszenia strat przy eksploatacji pojazdów, które przy skrzyżowaniach dwupoziomowych muszą dwukrotnie pokonywać różnicę poziomów jezdni (w dół i w górę) (program egzamin ustny).

Obciążenie ruchome

Obciążenie ruchome na powierzchni ulicy od pojazdów przekazuje się na strop budowli w postaci sił skupionych wtedy, gdy warstwa zasypki gruntowej nad stropem jest cieńsza niż 1,5 metra. W takim wypadku strop urządzeń podziemnych, znajdujący si£ pod jezdnią, powinien być obliczony i sprawdzony na działanie ciężkich kół pojazdów, zgodnie z normatywami projektowania konstrukcji mostowych (opinie o programie). Przy grubości zasypki równej lub większej niż 1,5 metra obciążenie ruchome od pojazdów można zastąpić przez obciążenie równomiernie rozłożone odpowiedniej wielkości, jak to czyni się przy obliczaniu ścian oporowych z obciążonym naziomem. Zwykle przyjmuje się tu wielkość obciążenia pionowego 2 T na 1 mz powierzchni stropu.

Przy grubościach zasypki gruntowej nad stropem budowli mniejszych niż 0,75 m należy przyjmować dodatkowo współczynnik dynamiczny. Wielkość jego jest zmienna i wynosi przy warstwie zasypki 0,25 m - 1,3, przy 0,5 m - 1,15 i przy grubościach zasypki 0,75 m lub więcej - 1,0.
Parcie boczne gruntu na ściany budowli wykonywanych w wykopach otwartych należy przyjmować jak przy projektowaniu ścian oporowych, to jest w wielkości parcia czynnego według teorii Coulomba czy Rankine’a (segregator aktów prawnych).

Nie można bowiem przy budowlach o małym zagłębieniu liczyć na powstanie sił odporu gruntu, współdziałających z budowlą tak, jak to dzieje się przy budowlach głębokich.
Jeśli projektowana budowla podziemna posiada płytę dolną lub rygle dolne związane konstrukcyjnie ze ścianami, co zwykle ma miejsce, jeśli budowlę wykonujemy w niekorzystnych warunkach gruntowych, to należy przy jej projektowaniu uwzględnić również działanie obciążenia czasowego we wnętrzu tunelu (promocja 3 w 1). Zakładamy tu zwykle, że obciążenie to jest równomiernie rozłożone na całej dolnej powierzchni spągu budowli; wielkość obciążenia przyjmuje się zwykle jako 0,75 T/m2.