Ocena bezpieczeństwa rurociągów

Stosuje się dwie metody określania bezpieczeństwa przewodów rurowych, polegające na wyznaczeniu:
- sił i momentów w niebezpiecznych przekrojach i sprawdzeniu tam współczynników pewności; można również w tych przekrojach obliczyć naprężenia i porównać je z dopuszczalnymi (dla elementów z materiałów sprężystych),
- granicznej nośności rury i porównaniu jej z rzeczywistym obciążeniem (program uprawnienia budowlane na komputer).

Metoda pierwsza nadaje się, gdy dysponujemy informacjami o wytrzymałości materiału (np. rury azbestowo-cementowe). Dla rur betonowych i kamionkowych nie ma wyraźnych wymagań co do wytrzymałości materiału, określa się jedynie minimalne obciążenie próbne. Dla tego typu rur przydatna jest więc druga metoda określania bezpieczeństwa.
Aby ułatwić projektowanie, sporządza się wykres lub tablicę, co umożliwia dobór sposobu ułożenia rurociągu stosownie do obciążenia. Sposób ten może być dogodny dla dłuższych odcinków rurociągu o stałej średnicy, ułożonego w dość jednorodnych warunkach geologicznych, przy zmiennym zagłębieniu.

W razie stwierdzenia niewystarczającej nośności stosuje się często obetonowanie rury, co jest jednak niedogodne, trudne do realizacji i kosztowne (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Szczególnie należy zwrócić uwagę na mały udział obetonowania w przenoszeniu obciążeń ze względu na znacznie mniejszą sztywność tej części konstrukcji (mniejszy współczynnik sprężystości młodego betonu). Ponadto świeży beton jest znacznie mniej odporny na szkodliwe wpływy środowiska niż elementy dojrzałe, które można zabezpieczyć w zakładzie produkcyjnym. W celu wyeliminowania tych niedogodności norma DIN 4032 przewiduje produkcję rur o pogrubionych ściankach, których nośność jest 2-3,5-krotnie większa niż rur normalnych. Omawiana norma przewiduje również produkcję wzmocnionych rur bez stopki, o identycznej nośności.

Dla porównania należy dodać, że obetonowanie konieczne do uzyskania wystarczającego bezpieczeństwa rur, np. średnicy 100 cm, wymaga ok. 0,80 m3 betonu, co wraz z rurą daje zużycie betonu ok. 1,11 m3/m. Natomiast zużycie betonu w analogicznych rurach wzmocnionych wynosi ok. 0,71 m3, a więc tylko 64%. Dokładne metody sprawdzania bezpieczeństwa rurociągów lub projektowania konstrukcji innych typów kanałów (uprawnienia budowlane).

Kanały sklepione

Jeśli rurociąg zlokalizowano w warstwie gruntu o niedostatecznej nośności (np. grunty nasypowe, organiczne itp.) lub bezpośrednio na takiej warstwie, to zabezpieczenie przed nierównomiernym osiadaniem można osiągnąć przez:
- wydobycie słabego gruntu i zastąpienie go nasypem z materiału przepuszczalnego
- dostatecznej wytrzymałości, zagęszczonego mechanicznie,
- wykonanie fundamentów podłużnych pod sklepieniem (program egzamin ustny),
- posadowienie na palach, gdy grunt nośny zalega dość głęboko (ok. 2-3 m poniżej dna wykopu).

Duży, monolityczny kolektor oparto na słupach zabetonowanych w osłonach z rur kamionkowych w celu zabezpieczenia ich przed korozją (opinie o programie).
Ze względu na zbyt dużą masę w stosunku do ładowności środków transportowych nie można wykonać dużych, przełazowych kolektorów kanalizacyjnych z gotowych elementów rurowych. Buduje się wtedy kanał na miejscu jako konstrukcję murowaną, betonową lub żelbetową. Do kanalizacji ogólnospławnej służą kolektory z wydzielonym korytem do odprowadzania ścieków sanitarnych. Natomiast w przypadku kanalizacji rozdzielczej można usytuować obok siebie przewód do ścieków sanitarnych burzowiec, a także przewód drenażowy (do trwałego obniżenia poziomu wody gruntowej na trasie kolektora (segregator aktów prawnych).

Ze względu na właściwości betonu lub muru powinno się tak uformować przekrój poprzeczny kanału, aby w konstrukcji nie występowało rozciąganie. Kształt sklepienia
dostosowuje się więc do linii ciśnień. Najkorzystniejszy rozkład naprężeń ściskających wystąpiłby, gdyby oś sklepienia pokrywała się z linią ciśnień, w praktyce wystarczy jednak, aby linia ciśnień leżała wewnątrz rdzenia przekroju, tzn. aby w żadnym punkcie nie była oddalona od osi sklepienia o więcej niż 1 /6 jego grubości (promocja 3 w 1).