Oceny szkodliwości wpływu drgań

We wprowadzonych do doświadczalnego stosowania w latach 1968 i 1971 projektach normy PN/B-02170 znalazły się też propozycje dotyczące oceny szkodliwości wpływu drgań na ludzi znajdujących się w budynkach i odbierających te drgania w sposób bierny. Przy opracowywaniu tych propozycji oparto się wówczas na normatywie niemieckim VDI-2057 oraz na pracach Dieckmana 1957, Grzegorczyka 1964 i Ciesielskiego 1966 (program uprawnienia budowlane na komputer).

Następnie zaproponowane tam ujęcie oceny wpływu drgań na ludzi znajdujących się w budynkach zostało wprowadzone jako część załącznika nr 2 do nowelizowanej z końcem lat siedemdziesiątych normy PN-80/B-03040 (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Uwzględniając wnioski z doświadczalnego stosowania dokumentu PN/B-02170 oraz wymagania określone w odpowiednich normach międzynarodowych (przede wszystkim normach ISO) opracowano PN-88/B-02171 (uprawnienia budowlane).

Przedmiotem normy są metody oceny wpływu drgań na ludzi znajdujących się w budynkach oraz dopuszczalne wartości parametrów tych drgań. Normę stosuje się przy ocenie wpływu drgań mechanicznych na ludzi odbierających drgania w sposób bierny. Norma określa dopuszczalne wartości parametrów drgań mechanicznych w celu zapewnienia wymaganego komfortu w różnych warunkach przebywania ludzi w pomieszczeniach mieszkalnych, biurach, warsztatach pracy oraz w pomieszczeniach o przeznaczeniu specjalnym (np. szpitale, precyzyjne laboratoria itp.). Ocenie podlegają drgania w paśmie od 1 do 80 Hz.

Ocenę wpływu drgań na ludzi przeprowadza się na podstawie wartości parametrów określonych w normie w zależności od zastosowanej metody oceny. Dopuszcza się ocenę na podstawie pomiaru wartości skorygowanej przyspieszenia (lub prędkości) drgań w całym paśmie częstotliwości albo na podstawie pomiaru widma wartości skutecznej (RMS) przyspieszenia (lub prędkości) drgań w pasmach 1/3 oktawowych (program egzamin ustny).

Przeznaczenie pomieszczenia

Wartości parametrów otrzymane z pomiarów porównuje się z wartościami dopuszczalnymi. Przy wyznaczaniu wartości dopuszczalnych uwzględnia się wpływ wielu czynników. Za najważniejsze z nich uznano w normie:

• przeznaczenie pomieszczenia w budynku,
• pora występowania drgań,
• charakter drgań i ich powtarzalność,
• kierunek działania drgań i pozycja ciała człowieka podczas odbioru drgań (opinie o programie).

Przeznaczenie pomieszczenia, pora występowania drgań oraz charakter drgań i ich powtarzalność wpływają na wartość współczynnika “n" określanego z tablicy 5 zamieszczonej w normie. Kierunek działania drgań w nawiązaniu do pozycji ciała człowieka podczas odbioru drgań wpływa na wybór linii wiążących wartości przyspieszeń (prędkości) z częstotliwością drgań.

W przypadku zmieniającego się kierunku odbioru można operować liniami utworzonymi w wyniku wybrania warunków niekorzystniejszych z odbioru poziomego i pionowego. Sposób utworzenia takich linii pokazano także na rys. 8.8 a ich opis w normie podano w załączniku do normy (segregator aktów prawnych).

Sprawy wpływów drgań uwzględniane są w normalizacji międzynarodowej m.in. w International Standard Organization (ISO). Normalizacja zagadnień dynamicznych jest prowadzona w ISO głównie w Komitecie TC-108 “Mechanical vibration and shock" - założonym w 1960 r. W skład Komitetu wchodzą cztery podkomitety oraz grupy robocze powoływane dla doraźnie określonych celów.

W tym Komitecie powstała międzynarodowa norma ISO 2631/1 : 1985 “Evaluation of human exposure to whole - body vibration - Part 1: General requirements", której wymagania uwzględniono przy opracowywaniu polskiej normy PN-88/B-02171. W latach 1980-1990 tenże Komitet 108 przygotował normę ISO 4866 “Vibration of buildings. Guidelines for the measurement of vibrations and evaluation of their effects on buildings". W uzupełnieniu tego opracowania charakterze dość ogólnym przygotowywane są aneksy (promocja 3 w 1).