Odkształcenia plastyczne

Przy powtórnym obciążeniu zależność odkształcenia od naprężeń wyrazi się w przybliżeniu linią DF. Następuje więc podwyższenie granicy plastyczności stali, ale jednocześnie zmniejsza się jej plastyczność. Istnieje wiele teorii wyjaśniających przyczyny zmian własności mechanicznych metalu przy odkształceniach plastycznych. Najlepiej tłumaczy te zjawiska wyżej wspomniana hipoteza, w której przyjęto, że wskutek działania sił powodujących odkształcenia plastyczne w metalu, w poszczególnych jego kryształach powstają odkształcenia trwałe, które schematycznie można przedstawić jako przesunięcie jednych cząstek kryształu w stosunku do drugich (program uprawnienia budowlane na komputer).

To warstwowe przesunięcie zachodzące w kryształach nosi nazwę poślizgu albo translacji. Ilość płaszczyzn poślizgu zależy od budowy siatki przestrzennej kryształu. Im bardziej regularna jest siatka przestrzenna kryształu, tym więcej istnieje w krysztale możliwych płaszczyzn przesunięcia i tym plastyczniejszy jest metal. Wskutek rozciągania metalu pojedyncze kryształy przyjmują kształt wydłużony, z jednoczesnym zmniejszeniem się wymiaru ich przekroju poprzecznego (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Badania mikroskopowe wykazują, że budowa metalu staje się w miarę zwiększania sił coraz bardziej włóknista. Metale są konglomeratami wielu kryształów posiadających płaszczyzny przesunięcia o najrozmaitszych kierunkach poślizgu. Poślizgi są ograniczone przez kryształy sąsiednie, wskutek czego następuje sfałdowanie płaszczyzn przesunięć. To ostatnie zjawisko utrudnia dalsze przesuwanie się kryształów i jest przyczyną zwiększenia się odporności materiału na działanie sił, a tym samym jest przyczyną umocnienia stali.

Na podstawie powyższego rozumowania staje się oczywiste, że w stali zbudowanej z plastycznego ferrytu i kruchego cementytu, przesunięcia zachodzą głównie w ziarnach ferrytu, a cementyt nie bierze prawie zupełnie udziału w plastycznych odkształceniach (uprawnienia budowlane).

Plastyczność metalu

Dlatego też twardość stali uwarunkowana jest zawartością w niej twardego i kruchego cementytu, który przy odkształceniach stali nie poddaje się plastycznym zmianom. Najłatwiej więc odkształceniom plastycznym na zimno poddają się stale miękkie, natomiast stale zawierające większą ilość cementytu (stale o strukturze perlitowej) niszczą się łatwo przy odkształcaniu na zimno, ponieważ umocnienie stali przy takiej strukturze zachodzi bardzo nierównomiernie. Umocnienie, jak wspomniano wyżej, wyraża się w podwyższonej granicy plastyczności i wytrzymałości oraz w zmniejszonej plastyczności metalu (program egzamin ustny).

Aby uzyskać umocnienie stali, poddajemy ją różnym rodzajom obróbki plastycznej na zimno. Wszystkie one polegają na zastosowaniu zgniotu materiału poddanego obróbce, nadającym mu zgniecioną, włóknistą budowę kryształów. siatki krystalicznej, pozostają niewyzwolone naprężenia wewnętrzne, zwane wstępnymi. Naprężenia te powstają wskutek nierównomiernego rozkładu odkształceń w przekroju deformowanego ciała (opinie o programie). Naprężenia te można usunąć przez nagrzanie metalu do temperatury krystalizacji pierwotnej.

Dalsze nagrzewanie materiału poddanego uprzednio zgniotowi powoduje tworzenie się nowych ośrodków krystalizacji i nowych krystalicznych ziaren w metalu, dających nową mikrostrukturę o obniżonej granicy plastyczności oraz mniejszej wytrzymałości i kruchości (segregator aktów prawnych).

Taką zmianę mikrostruktury i własności mechanicznych przez odpowiednie nagrzanie metalu poddanego uprzednio zgniotowi nazywamy rekrystalizacją. Najniższą temperaturą, przy której ustępuje wpływ umocnienia nazywamy temperaturą rekrystalizacji. Dla stali miękkiej temperatura rekrystalizacji wynosi ok. 600°C. Zaobserwowano, że w stali poddanej zgniotowi zachodzi z biegiem czasu zjawisko stopniowego podwyższenia się granicy plastyczności i wytrzymałości, z jednoczesnym zmniejszeniem się plastyczności.

Jest to tzw. zjawisko starzenia się stali (promocja 3 w 1). Nagrzanie odkształconego metalu do temperatury 100-P200°C, przyspiesza zjawisko starzenia się. Zjawisko starzenia się przypisywane jest obecności w stali domieszek azotu, tlenu i fosforu.