Odkształcenia złącz

Odkształcenia złącz mogą być znaczne, jeżeli złącza są niedbale wykonane. Wszelkie wciosy, gniazda, czopy itp. powinny być starannie wykonane i dopasowane: ma to zwłaszcza znaczenie w dotyku słupów do krążyn i belek, gdzie nie trudno o miejscowe zgniecenie materiału; przy większych obciążeniach krążyn daje się w takich miejscach przekładki z blachy cynkowej, a nawet z kształtowników (program uprawnienia budowlane na komputer).

W celu usztywnienia złącza mocuje się je odpowiednio klamrami, nakładkami, gwoździami i śrubami. Można przyjąć odkształcenie 1 mm w każdym miejscu dotyku 2 elementów przy sile ściskającej w obydwóch elementach w kierunku włókien oraz 3-6 mm przy sile działającej wzdłuż włókien w jednym elemencie i w poprzek włókien w drugim; jeżeli element poprzeczny jest z twardego drewna, to odkształcenie złącza jest mniejsze i może być przyjęte jako równe 1-2 mm (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Odkształcenia statyczne ustroju polegają na odkształceniach osiowych i ugięciach prętów jeżeli są obciążone siłami zginającymi) oraz na odkształceniach zespołu prętów jako wiązarów, jeżeli zostały zastosowane krążyny wiązarowe.
Aby odkształcenia statyczne były jak najmniejsze, zaleca się stosować sztywne i duże przekroje, w żadnym razie nie mniejsze od statycznie potrzebnych, oraz ustawiać gęsto słupy podpierające, unikając, jeśli tylko można, krążyn wiązarowych (uprawnienia budowlane).
Przy większych rozpiętościach niektórych typów krążyn, np. wiązarowych, trój-przegubowych, może zajść taki przypadek, że przy obciążeniu jednej części krążyn w drugiej pojawią się siły i odkształcenia w kierunku odwrotnym do przyjętego w obliczeniu statycznym.

Aby tego uniknąć, łuki o większych rozpiętościach powinny być obciążane możliwie równomiernie i symetrycznie na całej długości. Można więc najpierw wykonać odcinki łuków przy wezgłowiach, następnie odcinki po obydwóch stronach zwornika zostawiając zwornik nie zapełniony, potem odcinki między już wykonanymi, wreszcie sam zwornik.
Odkształcenia statyczne można w razie potrzeby obliczyć posługując się znanymi metodami statyki (program egzamin ustny).

Przechylenia poprzeczne

Przechylenia poprzeczne do płaszczyzny łuku nie zachodzą, jeżeli krążyny są należycie w tym kierunku usztywnione, co osiąga się za pomocą krzyżulców z desek oraz kleszczy. Z tego powodu nie przyjmuje się pod uwagę przechylenia poprzecznego przy szacowaniu odkształceń krążyn.
Sumując odkształcenia wyszczególnione wyżej w punktach a, b, c otrzymuje się całkowite możliwe osiadanie krążyn.

Aby po zdjęciu krążyn podniebienie sklepienia zachowało takie położenie, jak przewidziano w projekcie, należy przy większych rozpiętościach powierzchnię górną krążyn podnieść ku górze, czyli innymi słowy nadać krążynom konstrukcyjne wzniesienie ku górze. Wzniesienie to powinno uwzględniać zarówno całkowite możliwe osiadanie krążyn (patrz wyżej), jak i ugięcie własne sklepienia po usunięciu krążyn pod wpływem obciążeń (ewentualnie i najniższej temperatury oraz skurczu betonu, jeśli sklepienie jest betonowe) (opinie o programie).

Ugięcie własne sklepienia oblicza się przy dużych rozpiętościach metodami statyki; orientacyjnie wynosi ono 0,002 l do 0,004 l, gdzie l jest rozpiętością sklepienia. Na ogół można powiedzieć, że pewne podwyższenie wykonanego sklepienia w stosunku do projektu jest mniej szkodliwe niż obniżenie, zwłaszcza przy sklepieniach dość płaskich, toteż w niektórych krajach, np. w Niemczech, istniał zwyczaj przyjmowania konstrukcyjnego wzniesienia o 50% większego od sumy otrzymanej z ustalonego osiadania krążyn i obliczonego ugięcia własnego sklepienia.
W celu wyznaczenia wzniesienia konstrukcyjnego w obwodnicy sklepienia, dzieli się rozpiętość sklepienia na pewną ilość części, np. dziesięć, w wezgłowiu przyjmuje się wzniesienie równe zeru, w kluczu zakłada się je na podstawie wyżej podanych rozważań, a w punktach pośrednich według liniowej zależności proporcjonalnie do odległości od wezgłowia (segregator aktów prawnych).

Żebra krążynowe wyznacza się w sposób następujący: mając projekt na płaszczyźnie z ułożonych desek wykreśla się w naturalnej skali górną rzeczywistą powierzchnię krążyn (z uwzględnieniem wzniesienia konstrukcyjnego), potem wykonuje się wzorniki (szablony) z desek i według nich przycina się części żeber z bali lub desek. Gdy są bardziej skomplikowane krążyny, a zwłaszcza wiązarowe, wówczas i inne składowe części w podobny sposób wykreśla się na deskach i dorabia się wzorniki (promocja 3 w 1).