Ogniwa rusztowań z rur stalowych

Istnieje wiele odmian rusztowań z rur stalowych (program uprawnienia budowlane na komputer). Różnią się one rodzajami złączy, materiałem i wymiarami rur.
W Polsce używane są rusztowania z rur stalowych, konstrukcyjnych bez szwu, walcowanych na gorąco lub ciągnionych ze stali R 35, o średnicy zewnętrznej 48 mm i długościach 1,8, 2,7, 3,6 i 5,4 m. Norma BN-63/9083-03 określa warunki wytwarzania i odbioru następujących części stalowych tych rusztowań dzieląc je na główne i na pomocnicze (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Oprócz części stalowych norma obejmuje następujące części drewniane:
- podkłady drewniane o wymiarach 180 cm X 25 cm X 4,2 cm, lub 190 cm X X 25 cm X 5 cm,
- płyty pomostu roboczego i zabezpieczającego,
- płyty pomostu pionu komunikacyjnego,
- deski burtowe.
Części te są zestawione na rysunkach.
Za granicą używane są rusztowania z części o zbliżonych wymiarach, wykonywanych ze stali o granicy podatności 2400 kG/cm2, bądź - 3600 kG/cm!.
Złączem podstawowym jest złącze krzyżowe.

Umożliwia ono sztywne łączenie par rur pod kątem prostym utrzymując ich osie w płaszczyznach odległych - 68 mm.
Złącze obrotowe umożliwia przegubowe łączenie par rur pod dowolnym kątem utrzymując ich osie w płaszczyznach odległych o 84,5 mm (uprawnienia budowlane).

Złącze wzdłużne

Złącze wzdłużne służy do przedłużania rur przenoszących siły ściskające. Złącze to uzupełnione trzpieniem wprowadzonym do wnętrza rur umożliwia przenoszenie momentów zginających.
Podstawka służy do rozkładania nacisku rury na podwaliny drewniane. Je] wymiar 18 X 18 cm przy dozwolonym docisku 24 kG/cm2 umożliwia przenoszenie siły 7,7 T równej sile ściskającej rurę przy naprężeniu 1200 kG/cm2 (program egzamin ustny).
Norma polska nie przewiduje wytwarzania złącza do przedłużania rur rozciąganych o wspólnej osi lub też o osiach równoległych, lecz nie leżących wzdłuż jednej prostej.
Złącze utrzymujące skrzyżowanie prostokątne może być zastosowane do połączenia dwóch rur pod dowolnym kątem za pomocą rury poprzecznej. Może ono też służyć do połączeń bardzo złożonych przez wprowadzenie dodatkowych elementów.
We wszystkich tych połączeniach osie rur nie leżą we wspólnych płaszczyznach, lecz są wichrowate. Trzy rury równoległe do jednej płaszczyzny połączone wspólną rurą poprzeczną mają osie nie tylko parami zwichrowane, ale też rzuty osi na tę płaszczyznę nie są zbieżne w jednym punkcie.

Jak już powiedziano, wszystkie połączenia rur rusztowaniowych. z wyjątkiem połączeń wzdłużnych, nie są scentrowane: mimośrody między ich osiami są źródłem momentów zginających i skręcających. Z tych względów należy przy wiązaniu rusztowań z rur starać się o wytwarzanie układów symetrycznych względem płaszczyzn pionowych lub poziomych. Połączenia takie nie zawsze są jednak możliwe wobec ograniczonej wytrzymałości rur poprzecznych (opinie o programie).
Z uwagi na mimośrody występujące między rurami przyjęto ograniczać naprężenia w rurach ze stali R 35 do 1400 kG/cm2, w rurach ze stali o wyższe.] granicy podatności - do 2000 kG/cm2.
W rusztowaniach mostów rury mają zwykle dużą długość. Wobec ich małej sztywności należy zwracać szczególną uwagę na wyboczenie.

Profesor J. R. Robinson zaleca obliczać siły krytyczne według wzoru Eulera Pkr = K2X~2EA, o ile w każdym z węzłów rura jest połączona z dwiema innymi rurami skrzyżowanymi pod kątami prostymi i o ile na rozpatrywanym odcinku nie ma złącza dla jej przedłużenia. W tym wzorze /. = Hi jest stosunkiem długości pręta do promienia bezwładności przekroju, zaś A oznacza pole przekroju (segregator aktów prawnych). Jeżeli natomiast na obliczonym odcinku występuje złącze zaopatrzone w trzpień przenoszący momenty zginające, to wartość krytyczną siły ściskającej należy wyznaczać
według wzoru Pkr = ~- n2’k~2EA. Rury nie należy traktować jako utwierdzonej, jeżeli nie jest ona połączona w węzłach i innymi rurami uniemożliwiającymi przesunięcia poprzeczne w dwóch wzajemnie prostopadłych kierunkach.

Przy sprawdzeniu wyboczenia z płaszczyzny pola długość wyboczeniową rury ściskanej ułożonej wzdłuż przekątnej pola prostokątnego i połączonej zwykłym złączem na skrzyżowaniu z drugą rurą przekątną tego pola należy obierać równą 0,7 jej długości całkowitej a nie 0,5, o ile druga przekątna nie jest jednocześnie rozciągana siłą co najmniej równą sile ściskającej pierwszej przekątnej (promocja 3 w 1).