Parcie lodu

Lód rozszerza się i kurczy pod wpływem zmian temperatury (program uprawnienia budowlane na komputer). W zamarzniętym zbiorniku obniżenie temperatury powoduje kurczenie się i pękanie skorupy lodowej. Powstałe szczeliny wypełniają się wodą, która z kolei zamarza. Kiedy następuje wzrost temperatury, lód rozszerza się i jeżeli istnieje przeszkoda przeciwstawiająca się temu, np. ściana odwodna zapory, zaczyna wywierać ciśnienie.

Wartość tego ciśnienia ograniczona jest wytrzymałością lodu na ściskanie. Badania wytrzymałościowe lodu dają bardzo różne wyniki wahając się w granicach 7-P70 kG/cm2. Gdyby przyjąć tę ostatnią wartość za miarodajną, to dla grubości tafli lodowej 30 cm ciśnienie na 1 m korony zapory mogłoby dojść do 200 T, a przy grubości 120 cm do ok. 800 T (program uprawnienia budowlane na ANDROID). W rzeczywistości jednak tak wielkie ciśnienia na zapory nigdy nie powstają, gdyż do tej pory nie zanotowano ani jednego przypadku katastrofy zapór nie obliczonych na taką wartość parcia lodu. Trzeba zauważyć, że przy rozszerzaniu się skorupy lodowej zbiornika następuje raczej nasuwanie się lodu na brzeg, a nie koncentracja nacisków na ścianę zapory.

Ponadto rozszerzanie się skorupy następuje tym intensywniej, im szybsze jest podnoszenie temperatury (uprawnienia budowlane). Ponieważ zaś przy odwilży następuje zawsze wzmożenie dopływu wody do zbiornika, co pociąga za sobą podniesienie jej poziomu, więc w rezultacie czynnik ten w znacznym stopniu ułatwia rozszerzenie się pokrywy lodowej w stronę brzegów zbiornika, odciążając ścianę zapory od parcia lodu.
Dlatego też w praktyce albo wpływ parcia lodu w ogóle pomija się, albo przyjmuje go w wysokości najczęściej od 10 do 30 T/m w zależności od sytuacji danego obiektu i panujących w okolicy warunków klimatycznych (grubość pokrywy lodowej, długotrwałość mrozów itp.). Niektóre kraje obejmują to zagadnienie przepisami [26],
Parcie gruntu i namułów. Na budowle piętrzące działa parcie gruntu zasypowego zarówno od strony górnej wody, jak i dolnej.

Jest ono jednak tak nieznaczne, że bardzo często je pomija się. Większą wagę posiada parcie namułów odkładanych przy zaporze lub jazie, o ile budowla nie posiada urządzeń płuczących. Wstępnie można przyjmować Vi = 1,6 T/m3, a ys = 2,67 T/m3 oraz kąt y w granicach 20-30° (program egzamin ustny).

Obciążenie śniegiem

Jeżeli zachodzi konieczność określenia parcia biernego gruntu, np. w przypadku dużego zagłębienia fundamentów i obecności „zęba” w tylnej części budowli (opinie o programie).
Dla samych budowli piętrzących nie ma ono na ogół istotnego znaczenia; uwzględnia się jedynie dla elementów budowli mających przekrycia lub konstrukcje dachowe. Wtedy zgodnie z normą PN-64/B-02010, w zależności od strefy klimatycznej i związanej z nią grubości pokrywy śnieżnej określa się obciążenie połaci poziomych lub nachylonych. Maksymalna wartość obciążenia w naszych warunkach klimatycznych dochodzi do 200 kG/m2 (połać płaska lub słabo nachylona).

Parcie wiatru. Pozioma siła parcia wiatru, jaka może działać na budowlę piętrzącą w trakcie jej budowy, jest wielokrotnie mniejsza od parcia wody, jakie budowla musi przenosić po napełnieniu zbiornika wodą - dlatego też dla tego przypadku nie ma potrzeby uwzględniania tej siły (segregator aktów prawnych).
Po napełnieniu zbiornika za miarodajny kierunek wiatru należy uznać kierunek zgodny z kierunkiem parcia wody, a więc odpowiadający wiatrowi wiejącemu od zbiornika prostopadle do podłużnej osi budowli. Wiatr może działać oczywiście tylko na część wysokości budowli, stanowiącą pas wzniesiony ponad najwyższy poziom wody w zbiorniku. Parcie wiatru można w tym przypadku przyjmować według normy PN-64/B-02011.

W ostatecznym efekcie, gdy korona budowli wznosi się np. 2-P3 m ponad poziom wody w zbiorniku, siła parcia wiatru nie przekracza 0,3-0,5 T/m, a więc jest znikomo mała w porównaniu z parciem wody i lodu. Dlatego też w obliczeniach statycznych można ją pominąć (promocja 3 w 1). Natomiast w przypadku wysokich filarów i dla konstrukcji budynków elektrowni wodnych parcie wiatru może mieć istotne znaczenie.