Pęknięcia i inne wady

Rysy, pęknięcia i inne wady braku ciągłości są niedopuszczalne ze względu na działanie karbu w połączeniach poddanych obciążeniom zmiennym i w połączeniach wymagających szczelności na gazy i płyny (program uprawnienia budowlane na komputer).
Dla zbiorników ciśnieniowych, podlegających nadzorowi dozoru technicznego, przepisy przewidują próbę ciśnieniową w celu sprawdzenia ich wytrzymałości i szczelności. Przepisy określają szybkość przyrostu ciśnienia oraz czas utrzymania zbiornika pod ciśnieniem w okresie obserwacji i prowadzenia pomiarów odkształceń i naprężeń (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Przewidując w dokumentacji próbę ciśnieniową zbiorników należy mieć na uwadze techniczne możliwości przeprowadzenia badań. Próbne obciążenie zbiorników ciśnieniowych wykonuje się za pomocą ciśnienia hydraulicznego lub pneumatycznego.
Ze względu na bezpieczeństwo otoczenia korzystniejsze są próby ciśnieniowe wodne, gdyż w przypadku pęknięcia materiału lub spoiny następuje natychmiastowy spadek ciśnienia. Próby hydrauliczne przeprowadza się bez żadnych zabezpieczeń badanego zbiornika. Przy badaniu zbiorników ciśnieniowych na gazy o bardzo dużej pojemności należy uwzględnić obciążenie zbiornika i konstrukcji podporowej ciężarem wody oraz przewidzieć sposób odprowadzenia wody przy nagłym jej wypływie z uszkodzonego zbiornika (uprawnienia budowlane).

Badanie zbiorników ciśnieniem powietrza stanowi poważne zagrożenie dla otoczenia, gdyż przy pęknięciu płaszcza zakumulowana energia wyzwala się w sposób wybuchowy. W zależności od wielkości zbiornika i próbnego ciśnienia promień rozprysku odłamków może dochodzić do kilkuset metrów. Toteż zbiorniki mniejszych wymiarów (butle na gazy techniczne) są poddawane próbnemu ciśnieniu i napełnianiu w komorach pancernych.
Przy próbach pneumatycznych zbiorników dużych pojemności nie zaleca się stosowania ciśnienia większego niż 10% ponad nominalne (program egzamin ustny).

Niebezpieczeństwo większego próbnego ciśnienia jest tym większe, im wyższa została przyjęta wytrzymałość obliczeniowa dla materiału w odniesieniu do granicy plastyczności. W zbiorniku w miejscach przymocowania kołnierzy króćców i innych elementów następują spiętrzenia naprężeń, dochodzące do wartości trzykrotnie wyższej od nominalnej.
Po całkowitym zmontowaniu konstrukcji stalowej, lecz przed oddaniem jej do użytkowania w niektórych przypadkach stosuje się obciążenia próbne w celu sprawdzenia zachowania się konstrukcji. Wartość próbnego obciążenia przyjmuje się wyższą od obciążenia eksploatacyjnego, na które konstrukcja została obliczona (opinie o programie).

Współczynnik zwiększonego obciążenia

Współczynnik zwiększonego obciążenia próbnego jest różny dla różnych typów konstrukcji: w zbiornikach ciśnieniowych przyjmuje się wartość 1,10, w konstrukcjach mostowych ustala się w dokumentacji. Wartość współczynnika przeciążenia nie powinna spowodować w żadnym z elementów konstrukcji naprężeń przekraczających granicę plastyczności.
Celem próbnego obciążenia konstrukcji jest sprawdzenie jej sztywności przez pomiar odkształceń oraz porównanie wyników pomiarów z wartościami teoretycznymi. Pomiar odkształceń konstrukcji może być sprawdzianem poprawności wykonania połączeń oraz wielkości odkształceń sprężystych i trwałych. Przy przeprowadzaniu obciążeń próbnych nie stosuje się na ogół pomiaru naprężeń jako sprawdzianu wytrzymałości konstrukcji.

W konstrukcjach wsporczych poddanych obciążeniom dynamicznym stosuje się obciążenia próbne w celu ustalenia charakterystyki drgań własnych. W takich przypadkach konstrukcję obciąża się wibratorami o zmiennej wielkości wirujących niewyważonych mas i o zmiennej częstotliwości występujących sił lub stosuje się nagłe zwolnienie z obciążenia, na przykład przecięcie liny naciągowej (segregator aktów prawnych).
Przy wymaganiu przeprowadzenia obciążeń próbnych należy podać wielkości i sposoby obciążenia konstrukcji, miejsca do których ma być przyłożone obciążenie oraz określić odkształcenia konstrukcji, jakie mają być zmierzone, lub wartości graniczne dopuszczalnych odchyłek.

Normy [88] i [89] podają wymagania i badania techniczne przy wykonywaniu i odbiorach konstrukcji stalowych budowlanych. Postanowienia normy są bardzo szczegółowe, obejmują warunki prowadzenia prac warsztatowych, zakres kontroli międzyoperacyjnej oraz odbiorów końcowych (promocja 3 w 1).

Na ogół całość odbiorów konstrukcji w wytwórni przeprowadza dział kontroli technicznej zakładu, o ile w dokumentacji technicznej lub w umowach z zamawiającym konstrukcję nie został zastrzeżony odbiór komisyjny. Norma nie precyzuje składu i trybu powoływania komisji odbiorowej.