Podłoże gruntowe

Ważną rolę w pracy budowli na terenie górniczym spełnia podłoże gruntowe, przy czym dogodniejsze dla amortyzacji wpływów eksploatacji górniczej są grunty piaszczyste i gliniaste o niskich wartościach modułów ściśliwości i kątów tarcia wewnętrznego, aniżeli grunty o wysokich wartościach tych cech mechanicznych (program uprawnienia budowlane na komputer).

Jeżeli bezpośrednio pod projektowanym poziomem posadowienia budowli występuje grunt skalisty, wskazanym jest założenie pod stopą fundamentu, w odpowiednio pogłębionym wykopie, poduszki amortyzacyjnej w postaci co najmniej kilkudziesięciocentymetrowej grubości warstwy piasku średnio zagęszczonego.
Ze względu na wpływy pełzania gruntu celowe jest, dla zabezpieczenia rzutu poziomego ustroju nośnego budowli przed zmianami geometrycznymi, stosowanie pod budowlami płytkich, odpowiednio uzbrojonych fundamentów płytowych, rusztowych i ławowych lub wzajemnie skotwionych stóp fundamentowych (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Posadowienie budowli na palach może być również stosowane na terenach górniczych, jednak pod warunkiem wnikliwego uwzględnienia w projekcie wpływów ruchów podłoża na cały ustrój nośny.
Często stosowanym środkiem zabezpieczenia budynków przed wpływami pełzania jest tzw. przepona kotwiczna, tj. płyta żelbetowa grubości 10 cm, łącząca ławy fundamentowe i obejmująca zasięgiem cały rzut poziomy budynku lub jego wydylatowanego segmentu.

Przy wyborze sposobu zabezpieczenia każdego obiektu przed szkodami górniczymi istotne znaczenie ma strona ekonomiczna zagadnienia, obejmującego na tle polityki eksploatacyjnej górnictwa zarówno koszty inwestycji, jak i problemy utrzymania oraz amortyzacji obiektu.
Dla należytego zabezpieczenia przed szkodami górniczymi nowo wznoszonych obiektów budowlanych znać trzeba warunki ich pracy w całym okresie przewidywanego ich użytkowania (uprawnienia budowlane).

Założenia projektowe

Założenia projektowe budowli przewidzianych do wznoszenia na terenach górniczych muszą mieć jako załącznik opinię o warunkach górniczych i możliwościach występowania ruchów terenu, powodujących szkody górnicze. Opinię powyższą inwestor powinien uzyskać od zainteresowanych przedsiębiorstw górniczych. W przypadkach wątpliwych lub trudniejszych opinię tę potwierdza jednostka nadrzędna (Zjednoczenie) względnie dostarczona przez inwestora ekspertyza górnicza.

Opinia górnicza powinna zawierać dane charakteryzujące warunki górnicze terenu, a w szczególności powinna podać:
- czas/okres dokonanej lub przewidzianej eksploatacji (program egzamin ustny),
- system eksploatacji,
- przewidziane odkształcenia terenu,
- możliwość aktywacji starych wyrobisk,
- możliwość powstania zapadlisk,
- przebieg wychodni uskoków i strefy ich wpływu na powierzchnię.

Wyboru właściwych koncepcji konstrukcji budowli wraz ze sposobem jej
zabezpieczenia dokonuje w oparciu o dane górnicze inżynier budowlany.
Dla większych obiektów budowlanych, a zwłaszcza dla zakładów przemysłowych, podobnie jak i dla osiedli mieszkaniowych wznoszonych na terenach górniczych kategorii III, IV i V, powinna być z zasady opracowana ekspertyza górnicza i oparta na niej ekspertyza budowlana oraz przeprowadzone badania gruntu. Załączniki te powinny stanowić integralną część założeń projektowych. Do wykonywania ekspertyz powołane są osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje zawodowe w dziedzinie szkód górniczych i zatwierdzone jako rzeczoznawcy przez odpowiednie władze (opinie o programie).

Ekspertyza górnicza powinna ustalać:
- Układ i charakterystykę warstw geologicznych pod terenem, liczbę, głębokość oraz specyfikę zalegania pokładów oraz ich grubość, sposób i czas eksploatacji dokonanej i przewidywanej oraz charakterystykę nadkładu, z uwzględnieniem warunków wodnych.
- Wielkości charakteryzujące przewidywane odkształcenia terenu, a mianowicie:
- największe obniżenie pionowe w max, ruchy poziome
- Możliwość aktywacji starych wyrobisk ze specjalnym uwzględnieniem płytkiej eksploatacji (segregator aktów prawnych).
- Usytuowanie wychodni uskoków tektonicznych i możliwość powstania na powierzchni terenu odkształceń związanych z uskokami.
- Usytuowanie granic eksploatacji poszczególnych pokładów.
- Możliwość powstania na powierzchni zapadlisk, lejów, obsunięć i pęknięć terenu.
- Możliwość wystąpienia pośrednich i nadzwyczajnych wpływów eksploatacji górniczej na powierzchni terenu.
- Kierunki posuwania się frontów eksploatacji poszczególnych pokładów, o ile kierunki te mogą być pewnie ustalone (promocja 3 w 1).
- Szkic sytuacyjny rozpatrywanego terenu z naniesieniem charakterystycznych danych, jak: granice eksploatacji i wielkość odkształceń terenu, wychodnie uskoków, pasy przyuskokowe, kierunki posuwania się frontów eksploatacji itp.