Polecenia wykonawcze

Zarówno przy jednoosobowej, jak i kolegialnej zasadzie zarządzania polecenia wykonawcze przekazywane są w dół w sposób liniowy, to znaczy, że każdy pracownik otrzymuje je wyłącznie od swego bezpośredniego zwierzchnika (program uprawnienia budowlane na komputer). Przy zasadzie funkcjonalnej pracownicy otrzymują polecenia od kilku osób, według ich kompetencji. Tak więc w sprawach technicznych - od kierownika technicznego, w sprawach administracyjnych - od kierownika administracyjnego, w sprawach finansowych - od kierownika finansowego itp. Obok oczywistych zalet, jakie wynikają z takiego podziału funkcji, istnieją również pewne trudności w realizacji zamierzeń.

W praktyce żadna z trzech opisanych zasad nie występuje w formie czystej. Wszystkie systemy zarządzania, istniejące na świecie, są mieszaniną elementów zaczerpniętych ze wszystkich trzech zasad (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Różnią się między sobą tylko tym, że jeden system bardziej przypomina zasadę zarządu jednoosobowego, drugi bardziej kolegialnego.
U nas obowiązuje powszechnie system jednoosobowego zarządzania przedsiębiorstwem. Mówiliśmy jednak już poprzednio i przekonamy się z następnych wykładów, że w naszym systemie dostrzec można również bardzo istotne elementy funkcjonalności (np. uprawnienia głównego księgowego), a przede wszystkim kolegialności (samorząd robotniczy i rada ekonomiczno-techniczna) (uprawnienia budowlane).

W naszych przedsiębiorstwach budowlanych, zgodnie z zasadą kierownictwa jednoosobowego, dyrektor posiada pełną władzę i ponosi pełną odpowiedzialność za swą pracę i wyniki pracy całości przedsiębiorstwa. Jednak kierowanie przedsiębiorstwem jest rzeczą bardzo trudną i pracochłonną. Sam dyrektor nie mógłby oczywiście wykonać wszystkich czynności związanych z zarządzaniem. Dlatego w zarządzie (centrali) przedsiębiorstwa zatrudnionych jest wielu pracowników. Każdy z nich funkcje swe wykonuje jednak w imieniu dyrektora i przed nim odpowiada za swą działalność (program egzamin ustny).
Zasadniczo dyrektor może powierzyć każdemu pracownikowi różne funkcje według własnego uznania lub odebrać mu dane upoważnienia.

Zarząd przedsiębiorstwa

Pracownicy nie wykonują jednak swych czynności doraźnie, według każdorazowych poleceń dyrektora, lecz pełnią funkcje stałe, w których się specjalizują (opinie o programie). Dla sprawnego wykonywania pracy podzieleni są oni na stałe, wyspecjalizowane komórki organizacyjne, które najczęściej nazywamy działami. Tak więc jeden zespół pracowników stanowi dział rozliczeń i kalkulacji, który zajmuje się sprawami opracowywania umów i rozliczeń ze zleceniodawcami, sprawdza otrzymane kosztorysy, sporządza kalkulację kosztów na roboty dodatkowe, przesyła zleceniodawcom rachunki przejściowe; drugi zespół - dział zaopatrzenia i transportu - zajmuje się sprawami zaopatrzenia materiałowego, transportu itd.

Na czele każdego działu stoi starszy, bardziej doświadczony pracownik - kierownik działu, który koordynuje pracę podległych mu pracowników i sam załatwia sprawy trudniejsze. Ponieważ jednak działów tych i różnych komórek organizacyjnych jest w przedsiębiorstwie dość dużo i dyrektorowi trudno byłoby bezpośrednio nimi kierować, posiada on do pomocy pewną ilość zastępców, z których każdy opiekuje się pewną grupą wyspecjalizowanych komórek. Zwykle jednak dyrektor podporządkowuje sobie bezpośrednio najważniejsze działy w przedsiębiorstwie, którym zlecenia swoje wydaje za pośrednictwem kierowników tych działów (segregator aktów prawnych).

Zarząd przedsiębiorstwa stanowi więc, jak widzimy, hierarchiczną strukturę organizacyjną. Najwyższą władzą jest więc dyrektor. któremu podlegają bezpośrednio jego zastępcy, im z kolei - kierownicy działów, a tym wreszcie poszczególni pracownicy. Są więc tu cztery szczeble hierarchicznego zarządzania.

Zastępców dyrektora jest najczęściej dwóch. Pierwszy z nich nosi tytuł naczelnego inżyniera i zajmuje się sprawami technicznymi, drugi nosi tytuł zastępcy dyrektora do spraw ekonomicznych i zajmuje się sprawami administracji, zaopatrzenia, zatrudnienia itd. Sprawami finansowymi przedsiębiorstwa zajmuje się pracownik o szczególnych uprawnieniach, jest nim główny księgowy (promocja 3 w 1).