Poprawianie konsystencji

Oprócz uziarnienia kruszywa, jakości cementu itp. na konsystencję oddziaływają jeszcze inne czynniki, w pierwszym rzędzie ciepłota samej wody zarobowej, poza tym czas mieszania betonu, ciepłota i wilgotność powietrza, zleżenie cementu, suchość deskowania itp.

Działanie tych czynników nie jest zwykle zamierzane i jest niewielkie, a poza tym powoduje raczej zmianę konsystencji, jaką beton miał przy wyjściu z betoniarki. Według K. Walza b zmiany te niekoniecznie związane są z miałkością cementu (program uprawnienia budowlane na komputer).
Zmianą konsystencji bez zmiany zawartości wody w betonie osiąga się przez dodanie do betonu różnych domieszek naturalnych lub sztucznych (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Z domieszek naturalnych należy wymienić w pierwszym rzędzie wapno sproszkowane lub rozpuszczone w wodzie, które w ilości 5% ciężaru cementu dla betonów plastycznych, a 10% dla betonów ciekłych nie zmniejsza ciekłości, ale za to powiększa urabialność betonu, poprawiając jego kleistość; poza tym zachowuje się dobra urabialność betonu przy dodatku wapna dłużej niż przy czystym cemencie.

Podobnie działają zmielony tras i odpadki, krzemowe, popiół lotny itp., które zwiększają urabialność betonu, ale równocześnie zmniejszają jego ciekłość, co nie zawsze bywa pożądane. Tak np. dodatek 3% pyłów okrzemkowych do suchej mieszanki zmniejsza opad stożka Abramsa z 14,8 na 8,6 cm. Płynność zmniejszają również pyły kamienne, na skutek swej porowatości i wodochłonności (uprawnienia budowlane). Ze środków sztucznych wymienić należy przede wszystkim chlorek wapniowy (CaCl2), który powiększa zarówno płynność jak i urabialność betonu.

Podobnie do chlorku wapniowego działają środki patentowane, składające się przeważnie z chlorku wapniowego i innych nieznanych domieszek. Ponieważ środki te wpływają również na właściwości stwardniałego betonu. Tu nadmieniamy jedynie, że wszystkie wymienione wyżej domieszki naturalne i sztuczne powiększają znakomicie szczelność betonu (program egzamin ustny).

Zawartość wody

Konsystencja dobierana jest w pierwszym rzędzie do zamierzanej techniki zagęszczania. Poza tym współdecyduje rodzaj obiektu betonowego. Przytaczamy tu za J. Niewęgłowskim następujące przydatności konsystencji:
a. wilgotna - betony wibrowane, rzadko zbrojone, przekrój prosty;
b. gęstoplastyczna - betony wibrowane lub ubijane ręcznie, rzadko zbrojone (0,2-10%), przekrój złożony;
c. plastyczna - żelbety normalnie zbrojone (1-2,50%) lub prefabrykaty gęsto zbrojone (2,5-4%), prefabrykaty o złożonym przekroju lub żelbety rzadko zbrojone (0,2-1%) o przekroju złożonym (opinie o programie);
d. półciekłe - żelbety gęsto zbrojone (2,5-4%) i o przekroju złożonym przy zagęszczaniu wibrowaniem lub żelbet normalnie zbrojony (1-2,5%) o prostym przekroju przy zagęszczaniu ręcznym;
e. ciekła - żelbety gęsto zbrojone (2,5-4%) o przekroju złożonym przy zagęszczaniu ręcznym.

Dla konkretnych obiektów mamy zalecenia B. G. Skramtajewa i S. A. Mironowa przytoczone w tabl. 7-10, a dotyczące wyboru konsystencji (segregator aktów prawnych).
Zawartość wody ustalamy przez wysuszenie odmierzonej części betonu ‘B (ok. 5 kg) nad ogniem do stałego ciężaru, ale przy jednoczesnym ciągłym mieszaniu betonu. Alternatywnie wysuszamy świeży beton, zalewając go spirytusem w ilości 0,75 kg na 10 kg betonu i spalając mieszankę do suchości.

Ubytek ciężaru to objętość wody, o ile beton nie zawierał palnych (organicznych) składników. Inna metoda, B. G. Skramtajewa, polega na wydzieleniu zaprawy (20 g) i zmieszaniu z karbidem (30 g), przy czym wydziela się acetylen C2H2, który przepuszczamy przez naczynia redukcyjne (20 1) do manometru. Ciśnienie odczytane na manometrze jest wprost proporcjonalne do ilości wody w zaprawie. Wymaga to naturalnie uprzedniego wykalibrowania manometru (promocja 3 w 1).