Próbki betonu

Próbki betonu wyjęte z kąpieli wodnej lub spod wilgotnego przykrycia, w przypadku przeprowadzania badań w pomieszczeniu suchym, należy chronić od utraty wilgoci, gdyż skurcz betonu zmienia wyniki pomiarowe. Zmianę długości spowodowaną zmianą temperatury mierzy się porównawczo na dwóch odcinkach elementu i określa się różnicą z obu pomiarów (program uprawnienia budowlane na komputer).

Badanie wpływów atmosferycznych na beton w warunkach naturalnych (np. górskich) wymaga długiego okresu czasu. Do badań stosuje się belki 10X10X50 cm względnie płyty 15X40X70 cm. Ustawia się je w zbiorniku z wodą pod kątem 60° na południe. Aby poziom zwierciadła wody był zawsze stały, zbiornik powinien mieć przelew umieszczony na odpowiedniej wysokości.

Woda w zbiorniku zamarzając wywiera ciśnienie na znajdujące się w nim próbki (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Przed wyznaczeniem odporności betonu na wpływy atmosferyczne, próbki należy na okres 14 dni zanurzyć w zwykłej wodzie w celu wyrównania istniejących w nich naprężeń wewnętrznych. Wpływy atmosferyczne na beton w warunkach naturalnych określa się co 5 lat. Wyznaczenie dynamicznego modułu sprężystości pozwala ograniczyć liczbę badanych próbek. Stopień oddziaływania roztworów chemicznych na zaczyn cementowy decyduje o odporności chemicznej betonu. Roztwory mogą tworzyć związki uplastyczniające beton względnie związki zwiększające objętość i rozsadzające go (uprawnienia budowlane).

Polega to na przenikaniu roztworu do betonu, wyparowaniu wody i krystalizacji soli. Przykładem może być posypywanie nawierzchni betonowych solą w okresach gołoledzi. Laboratoryjnie określa się wpływ krystalizacji soli przez wielokrotne nasycenie próbek roztworu siarczku sodu i wysuszenie ich w temperaturze 105°C. Taki sposób stosuje się w Anglii i Stanach Zjednoczonych do badań kamieni naturalnych (program egzamin ustny). Proces polega na tym, że siarczek sodu wykrystalizowuje sól Na2S04 • 10H2O, która znacznie zwiększa objętość. Badania szwajcarskie wykazały, że proces wielokrotnego nasycenia próbek 10% siarczkiem sodu jest co do sposobu rozpadu podobny do oddziaływań atmosferycznych w warunkach budowy.

Wpływy chemiczne

Odporność na wpływy chemiczne określa się na ogół zachowaniem się spoiwa pod wpływem działania typowych roztworów chemicznych oraz zachowaniem się mieszanek betonowych i gotowych elementów pod wpływem oddziaływania wód agresywnych. Oceny zachowania się betonów z różnych gatunków cementów dokonuje się laboratoryjnie na próbkach pobranych z budowy w czasie betonowania względnie na próbkach ze stwardniałych betonów, które odpowiednio przechowuje się w badanym roztworze.

Najczęściej stosuje się tylko częściowe zanurzenie próbek w roztworze, co pozwala również na określenie odporności cementów na kapilarne podnoszenie wilgoci. W badaniach laboratoryjnych stosuje się na ogół roztwory chemiczne większym stężeniu niż w naturze (opinie o programie). Nie zawierają one poza tym dodatkowych składników występujących na budowie. Trudno jest również szczegółowo odtworzyć takie czynniki, jak czas oddziaływania, ruch roztworu, zmiany poziomu zwierciadła, uzupełnianie się dodatków agresywnych, wilgotność i temperaturę otaczającego powietrza oraz stosunek powierzchni do objętości.

Sposób bezpośredniego oddziaływania polega na zalaniu roztworem rozdrobnionej próbki w zamkniętym naczyniu i okresowym utrząsaniu zawartości. Składniki wyługowane z zaprawy oznacza się z roztworu. Według norm francuskich stosuje się próbki walcowe o średnicy 7,5 cm wysokości 15 cm, o współczynniku cementowo-wodnym 0,51 (segregator aktów prawnych). W polskich warunkach do określania długotrwałego oddziaływania wpływów chemicznych stosować można próbki o wymiarach 8X8X16 cm. Betony o dłuższym okresie twardnienia mają większą odporność na wpływy chemiczne.

Sposób przechowywania próbek należy więc ściśle określić. W niektórych przypadkach, próbki - zwłaszcza większe, po przechowywaniu ich w wilgoci, przed zanurzeniem w roztworach chemicznych należy poddać krótkiemu suszeniu na powietrzu (promocja 3 w 1).