Próbne obciążenie konstrukcji
Praktyka wykazuje coraz wyraźniej, że oszczędne i prawidłowe obliczenie i wymiarowanie konstrukcji żelbetowych analitycznymi metodami statyki jest niemożliwe wówczas, gdy konstrukcja jest nieregularna, odbiegająca swym kształtem od normalnie spotykanych (program uprawnienia budowlane na komputer).
Obliczenia tego rodzaju konstrukcji stają się żmudne, ich objętość się zwiększa, stwarzając dalsze źródła błędów, a konieczność przyjęcia założeń przybliżonych prowadzi do schematów statycznych niezgodnych z rzeczywistą pracą konstrukcji. Wykorzystanie monolityczności konstrukcji żelbetowych i sprężonych, szczególnie jeżeli chodzi elementy powierzchniowe, jak łupiny, płyty, tarcze itp., nie znajduje jeszcze należytego odzwierciedlenia w schematach statycznych i obliczeniach (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Wynika to nie tylko z braku wiedzy projektantów w zakresie teorii obliczania tego rodzaju elementów, ale i z trudności dobierania odpowiednich schematów.
Wymienione niedociągnięcia w rozwiązywaniu trudnych konstrukcji przestrzennych, jak zbiorniki, silosy itp. nie mają miejsca przy wyznaczaniu wielkości statycznych na podstawie badań modelowych (uprawnienia budowlane).
Próbne obciążenie konstrukcji było praktykowane na „modelach” w skali 2 • 1 lub 1 : 2. Tego rodzaju badanie modeli ma następujące wady:
a) duże rozmiary modelu utrudniające stosowanie przyrządów optycznych lub innych,
b) niedogodność przeprowadzania pomiarów przy kilku schematach obciążenia ze względu na duży ciężar obciążenia,
c) stosunkowo duży koszt modelu,
d) nieopłacalność badania w przypadku obciążenia modelu aż do zniszczenia (program egzamin ustny).
Inaczej przedstawia się badanie stanu naprężeń na modelu w małej skali. W tym przypadku wymienione wady nie istnieją lub poważnie się zmniejszają.
Jeżeli chodzi o zbiorniki, które dzięki monolityczności konstrukcji betonowych (zbrojonych lub sprężonych) odznaczają się przestrzenną pracą statyczną, badania modelowe mogą dać nieocenione usługi. Wykonane przykłady potwierdzają celowość badania na modelu.
Przed omówieniem stosowanych metod pomiaru i techniki modelowania należałoby określić cel badania na modelu.
Badanie stanu naprężeń na modelu może zastąpić obliczenie statyczne konstrukcji, jeżeli przy wyznaczeniu wielkości statycznych metodami analitycznymi nakład pracy rachunkowej jest zbyt duży.
Badanie na modelu
Za pomocą badania na modelu, można wyznaczyć wielkości statyczne, jeżeli obliczenie ich w sposób analityczny dotychczas znanymi metodami jest niemożliwe, lub jeżeli rozwiązanie teoretyczne nastręcza zbyt wiele trudności matematycznych. Badanie na modelu jest w tym przypadku jedyną metodą wyznaczania wielkości statycznych. Otrzymane wyniki nie mogą być uogólnione, mogą natomiast stanowić podstawę znalezienia rozwiązania analitycznego.
Badanie na modelu może służyć do sprawdzenia nowej metody obliczenia, opracowanej dla konstrukcji dotąd nierozwiązanej (opinie o programie).
W przypadku skomplikowanych żelbetowych konstrukcji przestrzennych, do których należy także zaliczyć zbiorniki, staranne i prawidłowe przeprowadzenie badania na modelu umożliwia w stosunkowo krótkim czasie wyznaczenie potrzebnych do wymiarowania wielkości statycznych i może w zupełności zastąpić tradycyjne obliczenia statyczne.
Taka metoda rozwiązania konstrukcji zbiorników jest uzasadniona również tym, że w wielu przypadkach istniejące metody dają wyniki przybliżone, nie odpowiadające rzeczywistemu stanowi naprężeń i prowadzą do rozwiązań nieekonomicznych (segregator aktów prawnych).
Zastąpienie tradycyjnych obliczeń statycznych trudnych konstrukcji przestrzennych badaniem na modelu jest zagadnieniem, z punktu widzenia przepisów budowlanych, jeszcze nie rozwiązanym. Brak bowiem dotychczas opracowanych zasad weryfikacji wyników badań na modelu oraz ujęcia ich w jakichkolwiek przepisach.
Tutaj podany będzie tylko krótki opis tego zagadnienia z punktu widzenia zastosowania badań na modelach do zbiorników.
Do wykonania modeli w skali 1 :10, 1 :15 lub 1 :20 może być użyty materiał mniej lub bardziej sprężysty, jak: celuloid, pleksiglas, gips, szkło, różne metale i inne. Z wymienionych materiałów do wykonywania geometrycznie podobnych modeli konstrukcji żelbetowych najlepiej nadaje się gips. Jest to materiał praktycznie biorąc jednorodny i izotropowy (promocja 3 w 1).
