Proces klinkieryzacji

Dla każdego składu przygotowano cztery zestawy, które wypalano w dwóch wartościach temperatury. Wytrzymałości próbek, przy okresie twardnienia 3, 7, 28 i 90 dni (program uprawnienia budowlane na komputer).
Badania wykazały, że wszystkie cementy mają krótkie czasy wiązania: początek po 6-^20 min, koniec po 12-^36 min. Maksymalną wytrzymałość osiąga się dla wszystkich zestawów przy Mn = 1,1 i CH$oa = 1,25.

Maksymalną wytrzymałość po 28 dniach ma cement, w którym jako składnik glinonośny zastosowano kaolin. Po trzech miesiącach twardnienia wytrzymałości wyrównują się.
W celu ustalenia optymalnego nadmiaru gipsu przeprowadzono dodatkowe badania na zestawach o Mm = 1,1 oraz CH&03 - 1,25, 1,15 i 1,00. Ustalono, że klinkiery o CH$o3 =1,15 przewyższają pod względem wytrzymałości klinkiery o CHsos = 1,25 (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Zawartość siarczanokrzemianów w klinkierach przewyższa znacznie udział siarcza- noglinianów. Nawet w klinkierze z kaolinu zawartość siarczanokrzemianu jest trzykrotnie wyższa niż siarczanoglinianu. Mała zawartość siarczanoglinianu w klinkierze z żużla wpływa na jego stosunkowo małą wytrzymałość w początkowym okresie twardnienia.
Wszystkie cementy mają bardzo krótkie czasy wiązania, co utrudnia ich stosowanie w praktyce. Dlatego przeprowadzono serię prób wprowadzenia do cementu opóźniacza wiązania — ługu posiarczynowego. Wykorzystano cement siarczanowy, wyprodukowany w cementowni Enakijewskiej (uprawnienia budowlane).

Badania objęły także wytrzymałość cementu. Dodatek ługu posiarczynowego plastyfikuje zaczyn cementowy, zmniejszając jego konsystencję o 3-r5%. Czasy wiązania zaczynu, przy dodatku ługu posiarczynowego w ilości do 0,15%, zmniejszają się, a następnie znów nieco rosną. Wprowadzenie ługu posiarczynowego w ilości przekraczającej 0,15% jest niecelowe, ponieważ przy dodatkach czasy wiązania zaczynu ponownie skracają się i zaznacza się pewne obniżenie wytrzymałości, szczególnie po 28 dniach (program egzamin ustny).
Oprócz ługu posiarczynowego można stosować - jako opóźniacze wiązania - inne dodatki organiczne, a mianowicie: kwas winowy oraz sacharozę techniczną w ilości ok. 0,1% w odniesieniu do masy cementu (opinie o programie).

Efekt endotermiczny

Gdy siarczan wapniowy dodawany jest do zestawów w małej ilości (rzadko powyżej 10%), a skład samych zestawów dobierany jest tak, aby powstały: C3S, C2S, QA i C4AF, wtedy działa on jako stabilizator fazy (i C2S, zapobiega resorpcji alitu i obniża lepkość spieku klinkierowego. Procesy przebiegające w zestawach, których skład dobrano w celu uzyskania cementów siarczanowych, różnią się od procesów zachodzących przy wypalaniu klasycznych cementów portlandzkich (segregator aktów prawnych).

W celu zbadania procesu powstawania krzemianów, przygotowano zestawy dwuskładnikowe (kreda-kaolin, kreda-krzemionka pokaolinowa) i trójskładnikowe (kreda-kaolin-gips, kreda-krzemionka pokaolinowa-gips, wapień-kaolin-gps). Zestawy wyjściowe zbadano za pomocą analizy termicznej, a następnie zbrykietowano i wypalano w temperaturze 600-f-1300°C, wygrzewając je przez 20 min. Wykonano rentgenogramy spieków, a także oznaczono w nich zawartość wolnego wapna i straty prażenia.
Na krzywej termicznej zestawu kreda-kaolin  zaznaczają się dwa efekty endotermiczne z minimum w temperaturze 575 i 590°C oraz efekt egzotermiczny w temperaturze 995°C. Pierwszy efekt endotermiczny związany jest z dehydroksylacją kaoli- nitu, drugi - z dysocjacją CaC03 (promocja 3 w 1).

Efekt egzotermiczny można przypisać zarówno kaolinitowi, jak i reakcjom w stanie stałym produktów rozkładu kaolinitu z tlenkiem wapniowym. Ślady wolnego wapna pojawiają się w temperaturze 700°C, a maksimum jego zawartości występuje w przedziale temperatury 900-1000°C, potem szybkość wiązania wapńa wzrasta, ale nawet w temperaturze 1300°C ilość wolnego wapna wynosi jeszcze 2,87%. Zawartość wapna w związkach w temperaturze 1000°C wynosi ok. 79%, a w temperaturze 1250°C - 93,1%.