Projekty wierceń
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, projekty wierceń i badań geotechnicznych wykonują specjalistyczne przedsiębiorstwa geologiczne zatwierdzone przez Centralny Urząd Geologii, lub osoby, mające do tego uprawnienia, w uzgodnieniu z projektantem (biurem projektów). Projektant jednak może i powinien wysunąć odpowiednie sugestie co do planu wierceń (program uprawnienia budowlane na komputer).
Po otrzymaniu wyników pierwszej serii wierceń może wyniknąć potrzeba wykonania wierceń dodatkowych w tych miejscach, w których wiercenia poprzednie nie dały wystarczająco jasnego obrazu uwarstwienia (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Pobrane próbki należy badać w laboratoriach gruntoznawczych. Wskazane jest pobranie za pomocą wytłaczarek z każdej warstwy (zwłaszcza gruntu spoistego), ale niekoniecznie z każdego otworu, próbki „nienaruszone”. Próbki te należy przesyłać do laboratoriów w walcach wytłaczarek; odsłonięte ich powierzchnie należy pokryć na czas transportu parafiną, ażeby zapewnić zachowanie naturalnej wilgotności próbki. Wszystkie inne próbki powinny być ułożone w skrzynkach zwykle do tego celu używanych lub (lepiej) w hermetycznie zamykanych słoikach (uprawnienia budowlane).
Dla celów’ projektowania potrzebna jest znajomość następujących cech gruntu:
- rzędne zalegania stropu i spągu warstwy,
- rodzaj gruntu (na podstawie analizy granulometrycznej i petrograficznej), zawartość szkodliwych domieszek,
- ciężar objętościowy,
- wskaźnik plastyczności,
- stopień zagęszczenia, wilgotności i plastyczności,
- kąt tarcia wewnętrznego i tarcia o ścianę budowli,
- spójność (kohezja) i przyczepność,
- krzywa ściśliwości,
- obciążenie graniczne.
- w razie potrzeby współczynnik podatności gruntu w kierunku poziomym.
Zakres dokonywanych badań laboratoryjnych zależy jednak od znaczenia budowli i celu. do jakiego badanie jest potrzebne. Pełne badanie, obejmujące wszystkie wyżej wymienione pozycje nie zawsze jest potrzebne. Należy się w tym względzie kierować wskazaniami obowiązujących norm oraz zaleceniami podanymi w dalszych rozdziałach, poświęconych obliczeniom statycznym poszczególnych rodzajów budowli (program egzamin ustny).
Zbadanie gruntu
Przy wyznaczaniu cech gruntu należy zwrócić uwagę na możliwość ich zmiany wskutek projektowanych robót, na przykład pogłębienia basenu, powodującego odsłonięcie przykrytej dotychczas warstwy i zwiększenie jej nawodnienia.
W wypadku, gdy przewidywana jest konieczność sztucznego obniżania poziomu wody gruntowej na czas prowadzenia robót, celowe jest wyznaczenie także współczynnika przepuszczalności gruntu (opinie o programie).
Ponieważ zachowanie się próbki zawsze będzie się nieco różnić od zachowania się gruntu w stanie naturalnym, celowe jest uzupełniać wyniki badań laboratoryjnych badaniami polowymi. Wskazane jest między innymi wykonanie próbnego obciążenia gruntu, przy czym zwykle chodzi o warstwy głębiej położone, na których oprzeć się ma fundament budowli. Duże usługi mogą tu oddać specjalne sondy, a w ich braku obciążenie stempli stożkowych pod osłoną rury płaszczowej.
Gdy projektuje się budowle na palach, celowe będzie wabicie i obciążenie kilku pali próbnych w punktach charakterystycznych dla większej powierzchni terenu oraz w punktach, w których warunki geologiczne są najbardziej niekorzystne (segregator aktów prawnych). Zamiast obciążenia próbnego pala dopuszczalne jest zbadanie gruntu za pomocą dwudzielnej sondy głębokiej.
Wyniki badań należy zestawić w postaci profilów geologicznych, przy czym należy zachowywać dużą ostrożność przy łączeniu charakterystycznych poziomów gruntu wykrytych w sąsiadujących ze sobą otworach badawczych liniami prostymi, zwłaszcza wtedy, gdy cechy topograficzne zdradzają możliwość nieregularności w układzie gruntu.
Gdy układ gruntu jest nieregularny, wskazane jest zobrazowanie go za pomocą modelu przestrzennego lub zestawu map warstwicowych dotyczących spągów charakterystycznych warstw gruntu (promocja 3 w 1)..
Duże usługi w czasie projektowania budowli morskich mogą oddać mapy geologiczno-inżynierskie, a szczególnie dokładniejsza ich odmiana: mapy geotechniczne rejonu, w którym dana budowla ma stanąć.
