Proporcja składników zaprawy uprawnienia budowlane

Proporcja składników zaprawy podawana jest zwykle wg objętości. Proporcja objętościowa nie określa jednoznacznie ilości składników w jednostce objętości zaprawy, gdyż ciężary objętościowe zarówno spoiwa, jak i piasku są zmienne, zależne od sposobu nasypywania, wilgotności, uziarnienia kruszywa i stopnia miałkości spoiwa (program uprawnienia budowlane na komputer).

Różnice mogą być znaczne. Dokładne są tylko proporcje wagowe; można je stosować do wszystkich składników w uprzemysłowionych wytwórniach zapraw, zakładach prefabrykacyjnych itp.

Na zwykłych budowach odważanie piasku i tych rodzajów spoiwa, które nie przychodzą w workach o znanym ciężarze, jest zbyt kłopotliwe, toteż stosowana jest tam proporcja objętościowa lub też ciężarowo-objętościowa.

Ta ostatnia polega na tym, że cement, wapno hydratyzowane bądź hydrauliczne i gips dawkuje się w pełnych workach, to znaczy w jednostkach 50 kg brutto (około 48 kg netto), a piasek - odpowiednio na objętość - w skrzynkach drewnianych, taczkach itp. (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Jeśli cement jest dostarczany luzem (do silosów na budowie), to powinien być dozowany na wagę. Przy dozowaniu składników należy pamiętać, że piasek wilgotny po nasypaniu ma kilka, do kilkunastu procent większą objętość od piasku suchego (piaski drobne więcej zwiększają objętość od gruboziarnistych).

Jeżeli więc chodzi o utrzymanie właściwej proporcji przy piasku mokrym, trzeba się przekonać, jaki jest wzrost jego objętości w porównaniu z piaskiem suchym (na przykład przez wysuszenie pewnej odmierzonej objętości piasku mokrego i powtórne nasypanie i wymierzenie objętości) i tę korektę wprowadzić przy dozowaniu na przykład przez nabicie listewek na bokach skrzynki do odmierzania (uprawnienia budowlane).

Mieszanie składników zapraw może odbywać się ręcznie lub mechanicznie. Najbardziej rozpowszechnione są maszyny, w których mieszanie składników odbywa się w lekko pochylonym korycie, wewnątrz którego obraca się mieszadło łopatkowe, jak np. polskiej produkcji mieszarka typu KMP-12.

Oprócz mieszarek korytowych używane były również mieszarki kielichowe typu FB-3, obecnie już nie produkowane.
Dużymi zaletami odznaczają się obecnie produkowane w Polsce mieszarki misko we typu BP-135-E. Ich zaletę stanowią wymienne miski umieszczone na oddzielnym dwudziałowym wózku, natomiast mieszadło wraz z napędem stanowi oddzielną całość i może być uchylane ku górze. W skład jednego kompletu wchodzą 2 wózki z miskami. W ten sposób gdy jeden wózek wraz z miską napełnioną zaprawą jest zabierany - na jego miejsce podstawia się drugi z miską, do której opuszczane jest mieszadło. Produkcja zaprawy jest więc przerywana tylko na czas wymiany wózków (program egzamin ustny).

Zaprawy gliniane

Zaprawy gliniane są stosowane głównie w budownictwie wiejskim do wykonywania polep, podkładów pod podłogi itp. Zaprawy gliniane są odporne na wysoką temperaturę, stosuje się je więc również do murowania pieców, palenisk itp., poza tym jednak zakres stosowania zwykłych zapraw glinianych jest ograniczony. Natomiast zaprawy gliniane z odpowiednimi domieszkami, jak wapno, cement, smoła itp., stanowią znacznie bardziej wartościowy materiał i są coraz szerzej stosowane.
Glina w stanie naturalnym rzadko kiedy ma skład i własności wpływające na bezpośrednie stosowanie jej do zapraw bez domieszek.

Najczęściej stosowane domieszki do gliny można podzielić na dwa rodzaje (opinie o programie).
Domieszki bierne (wypełniające): piasek, sieczka ze słomy lub siana, paździerze lniane, plewy itp.; domieszki te poprawiają niektóre właściwości gliny, a więc polepszają urabialność, przyśpieszają wysychanie, zapobiegają pękaniu. Trociny, jakkolwiek bywają stosowane do zapraw glinianych, są mniej odpowiednie, gdyż pęcznieją pod wpływem wody i utrzymują ją opóźniając przez to wysychanie. Sieczka jest pod tym względem znacznie lepszą domieszką.

Domieszki stabilizujące (aktywne): cement, wapno zwykłe lub hydrauliczne, bitumy; domieszki te czynią zaprawę twardszą, mocniejszą i bardziej odporną na mięknienie i pęcznienie pod wpływem wody (deszczów) i wilgoci.
Zaprawy te mogą osiągnąć po wyschnięciu wytrzymałość na ściskanie 4 kG/cm2.

Zaprawy tego rodzaju są bardzo korzystne pod względem ekonomicznym, zwłaszcza jeśli glina i piasek znajdują się na miejscu budowy; mają jednak wiele stron ujemnych, które ograniczają ich zastosowanie. Zaprawa gliniana spaja dobrze tylko cegły i bloki surówki (nie wypalone), dla których jest jedyną właściwą zaprawą (zaprawa wapienna z surówkami nie wiąże się), natomiast słabo łączy cegły wypalone, a najgorzej kamienie naturalne. Mury na zaprawie glinianej trudno jest zabezpieczyć od wilgoci. Miejsca styku części drewnianych z wilgotnymi murami są podatnym podłożem dla grzybów (segregator aktów prawnych).

Zaprawa gliniana nie nadaje się zupełnie na fundamenty, gdyż nie ma możności wyschnięcia. Zaletą zaprawy glinianej jest jej ognioodporność, znacznie większa niż zaprawy wapiennej. Zaprawy gliniane bez piasku lub z piaskiem są używane w zasadzie tylko do pieców mieszkaniowych i palenisk, do murów w budynkach prowizorycznych oraz w takich obiektach, gdzie zastosowano cegły lub bloki - surówki, jak również do podłóg glinianych (promocja 3 w 1).

Jeżeli zaprawa gliniana ma być zastosowana w elementach narażonych na działanie mrozu, to roboty należy wykonać na kilka miesięcy przed zimą, żeby umożliwić należyte wyschnięcie; mróz rozsadza wilgotną zaprawę, obniżając jej wytrzymałość.