Przeguby z blach ołowianych

Blachy ołowiane były od dawna używane w budowie sklepień kamiennych przy ich zwieraniu w ustroje trój przegubowe. Później stosowano je w budowie sklepień betonowych oraz jako łożyska przegubowe nieprzesuwne przęseł betonowych (program uprawnienia budowlane na komputer).

Blachy ołowiane o grubościach kilku milimetrów były używane do wyrównywania nacisków łożysk stalowych na kamienne ciosy oporowe, zanim zaczęto wyrównywać powierzchnię tych ciosów zaczynem cementowym lub zaprawą cementową.
Płyty i blachy ołowiane były używane w latach 1945-1964 do wykonywania przegubów w słupach estakad na drogach samochodowych w Niemczech Zachodnich (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Zastosowanie blach ołowianych do budowy przegubów jest oparte na dwóch cechach ich odkształcalności przy ściskaniu:
- występowaniu dużych odkształceń plastycznych w kierunku ściskania,
- występowaniu na powierzchniach blach tarcia o beton zapobiegającego wypływaniu ołowiu ku krawędziom blach.

Średnie naprężenia od sił ściskających wywoływanych ciężarem własnym konstrukcyj w blachach przegubów ołowianych wynoszą od 60 do 80 kG/cm2.
Średnie naprężenia od największych sił ściskających wywołanych ciężarem własnym i obciążeniami ruchomymi wynoszą od 100 do 120 kG/cm2 (uprawnienia budowlane).
Wielkość największego kąta u obrotu na przegubie pod wpływem odkształceń termicznych przęseł należy obierać odwrotnie proporcjonalną do szerokości blachy b i wprost proporcjonalną do grubości a według wzoru «•< 0.003.
Doświadczenie wskazuje, że między blachą ołowianą i powierzchnią betonu nie należy wprowadzać materiałów bitumicznych, gdyż zmniejszają one tarcie i powodują po pewnym czasie - wraz z obciążeniami ściskającymi i przegięciami - rozwalcowywanie blach ołowianych (program egzamin ustny).

Przykład zastosowania blach ołowianych w przegubach wahacza łożyska przesuwnego wykonanego wg projektu zarządu dróg publicznych jednego ze stanów AP.

Płyty ołowiane

Płyty ołowiane mają grubość a = 2 cm, szerokość b = 20 cm i długość c. = 110 cm. Są one ułożone na powierzchni stopy fundamentu betonowego. Przez płyty przechodzą pręty kierunkowe. Obok płyt ołowianych ułożone są płyty z korka nasyconego bitumem. Całość nakryta jest izolacją asfaltową (według E. Beyer: Hochstrassen, 1962).
Istnieje kilka rodzajów przegubów i łożysk, które chociaż całkowicie przestarzałe są jednak jeszcze stosowane. Wymieniamy tu przede wszystkim przeguby Considered oraz przeguby Mesnagera.
Przegub Considered jest żelazobetonowym słupkiem lub ścianką łączącą dwa elementy (opinie o programie).

Uzbrojenie przegubu stanowią pręty wzdłużne oraz uzwojenie spiralne. Przekrój poprzeczny wyznaczany jest z warunku nieprzekrocze- nia granicy sprężystości betonu. Dzięki temu rdzeń może się nieznacznie wyginać, a połączone przezeń elementy mogą doznawać niewielkich obrotów. Zależnie od przekroju rdzenie mogą przenosić odkształcenia w jednej tylko płaszczyźnie lub też w wielu płaszczyznach. Rdzeń przegubu jest obetonowany i uzbrojony strzemionami i prętami rozdzielczymi.
Przeguby Considered mają następujące wady:
- możliwość wyboczenia słupka środkowego,
- spękanie betonu wypełniającego przegub i obnażanie prętów uzbrojenia,
- skomplikowaną konstrukcję,
- wysoki koszt wykonania.

Z tych względów przeguby Considered nie powinny być stosowane (segregator aktów prawnych).
Przegub Mesnagera utworzony jest przez skrzyżowanie prętów uzbrojenia głównego w osi przegubu. W tym miejscu przekrój betonu jest znacznie mniejszy od przekroju łączonych elementów. Beton w przegubie nie przenosi sił, a jedynie ochrania pręty stalowe. Całkowitą siłę przenoszą pręty. Konstrukcja taka może stanowić zarówno przegub liniowy jak i kulisty (promocja 3 w 1).

Doświadczenia Mesnagera wykazały, że beton w przegubie pęka i rysuje się, dlatego też Mesnager zalecał nieprzekraczanie w stali naprężeń rzędu 800 kG/cm2. Skrzyżowane pręty uzbrojenia powinny mieć zapewnioną przyczepność betonu po obu stronach przegubu. Oba łączone elementy powinny być silnie uzbrojone strzemionami dla zabezpieczenia od rozsadzania betonu.