Różnice poziomów dna kielicha

W złączach niewypełnionych zaprawą lub betonem, strefy przyzłączowe, z uwagi na przerwanie ciągłości zbrojenia podłużnego słupów, traktuje się jak elementy betonowe wzmocnione jedynie zbrojeniem poprzecznym, podobnie jak przy obciążeniu skupionym. Jak wynika z badań doświadczalnych, efektywne wzmocnienie stref przyzłączowych słupów może być osiągnięte nie tylko przez zastosowanie siatek zgrzewanych, lecz również za pomocą odpowiednio zagęszczonych i zakotwionych strzemion, których działanie jest takie samo jak uzwojenia w słupach uzwojonych (program uprawnienia budowlane na komputer).

W rozwiązaniach stosowanych w USA częstym rozwiązaniem sztywnego złącza słupa z fundamentem jest połączenie stalowe za pomocą śrub, zakotwionych w fundamencie. W naszym budownictwie ogólnym połączenie słupa z fundamentem nie różni się w zasadzie od podobnych rozwiązań stosowanych od lat w budownictwie przemysłowym. Polega ono na osadzeniu słupa w prefabrykowanej stopie o kształcie kielichowym. Najczęściej spotyka się stopy kielichowe zwykłe o płaszczyznach bocznych skośnych lub schodkowych. Przy obniżonym poziomie posadowienia fundamentu stosowane bywają również stopy podwyższone (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

Ze względu na odchyłki wymiarowe, niedokładności wyznaczania siatki słupów oraz w celu umożliwienia zabetonowania kielicha wewnętrzne wymiary gniazda stóp kielichowych powinny być takie, aby z każdej strony między ścianką stopy a słupem zachowany był luz u dołu kielicha 5 cm, a u góry 7,5 cm (uprawnienia budowlane). Ewentualne różnice poziomów dna kielicha poszczególnych stóp, będącego podstawą dla słupów, dopuszcza się wyrównywać betonową podlewką, która powinna osiągnąć właściwą wytrzymałość przed umieszczeniem słupa. Wolną przestrzeń gniazda należy po prawidłowym ustawieniu słupa wypełnić betonem o odpowiednio drobnym uziarnieniu co najmniej klasy BI5.

Szerokość pasków

Bardziej prawidłowym rozwiązaniem jest bezpośrednie przekazywanie siły podłużnej ze słupa górnego na dolny i umożliwienie swobodnego obrotu rygla na podporze, jak w przykładach. W przypadku rygli jednoprzęsłowych łączonych na słupie wystarcza na ogół wypełnienie spoiny podporowej zaprawą. W przypadku rygli ciągłych lub nadwieszanych wsporników poza słup wypełnienie zaprawą należy stosować tylko w środkowej części, a w skrajnych częściach spoiny należy umieszczać elastyczne paski z tworzywa sztucznego. Szerokość pasków nie powinna być mniejsza od 2 cm (program egzamin ustny).

Istotną wadą tego rozwiązania jest jednak znaczne osłabienie przekroju słupa w złączu (zwłaszcza przy ryglach dwugałęziowych), przez co staje się ono mało ekonomiczne w budynkach o większej liczbie kondygnacji (opinie o programie).

Omówione wyżej względy powodują, że najczęściej spotykane w praktyce rozwiązania połączeń rygli ze słupami polegają na oparciu ich na wypuszczonych ze słupów wspornikach. Ze względów estetycznych i funkcjonalnych wymaga się przeważnie, aby wsporniki były ukryte, co uzyskuje się przez odpowiednie podcięcie rygli na podporach (segregator aktów prawnych). Takie wsporniki o bardzo ograniczonych wymiarach przekroju poprzecznego muszą przenosić zazwyczaj duże siły poprzeczne i dość znaczne momenty zginające.

Z tych względów, gdy nośność wspornika żelbetowego okazuje się niewystarczająca, stosowane są wsporniki w postaci specjalnych elementów stalowych, obetonowanych profili stalowych lub też specjalnym typem wkładek w postaci blach stalowych wspawanych między pręty zbrojenia. Ten ostatni sposób zbrojenia, zaczerpnięty z budownictwa radzieckiego, zastosowany został również w polskim systemie budownictwa szkieletowego SBO (promocja 3 w 1). Złącza z oparciem na wspornikach stalowych zalicza się do grupy połączeń stalowych. Ponieważ w złączach tego typu konieczne jest zazwyczaj stosowanie również stalowych okuć w ryglach, zużycie stali na złącza jest znaczne.