Rozrzuty odłamków

Zmiany na powierzchni powodowane drganiami propagowanymi przez podłoże jako wpływy bezpośrednie lub pośrednie mogą spowodować na powierzchni ziemi lokalne zapadliska, uskoki, szczeliny, osiadania, deformacje, obsunięcia skarp. Szczególnie są one prawdopodobne, gdy źródło drgań znajduje się pod ziemią (wstrząsy górnicze, komunikacja podziemna, odstrzały). Może to mieć wpływ na roślinność i stosunki wodne (program uprawnienia budowlane na komputer).

Zaznaczenia wymagają również obiekty wymagające indywidualnej oceny (nie podlegające skalom SWD) o specjalnych właściwościach konstrukcyjno-budowlanych lub specjalnych przeznaczeniach (np. sanatoria, szkoły). Dotyczy to także przypadków, gdy wykorzystywane są specjalne procesy technologiczne w zakładach produkcyjnych (program uprawnienia budowlane na ANDROID).

W razie potrzeby na planie należy zaznaczyć strefy bezpośrednich zagrożeń (np. rozrzuty odłamków), a także ew. stopnie uciążliwości drgań dla ludzi. Ten ostatni problem ma mniejsze żhaczenie w przypadku rzadkich odstrzałów (tj. w stałych porach). W przypadku trwania wpływów dynamicznych od dłuższego czasu opracowanie powinno obejmować również poprzednio występujące działania (uprawnienia budowlane).

Rozpoznanie może być potrzebne w sytuacjach diagnostycznych opisanych w p. 8, to jest wtedy gdy ma powstać nowe źródło drgań i należy przewidzieć skutki jego działania na budowle lub gdy przy istniejących wpływach dynamicznych ma powstać nowy obiekt odbierający te drgania (program egzamin ustny).

W pierwszym przypadku konieczne jest ustalenie charakterystyk dynamicznych powstającego źródła drgań albo przez jego symulację, albo na podstawie danych z podobnych przypadków. Tak np. wykonano prognozy wpływów drgań z projektowanego metra w Warszawie na sąsiednie budynki (por. Ciesielski, Kawecki, Stypuła 1991) oraz dokonano wyboru trasy linii metra w Krakowie (por. Ciesielski 1986). W drugim przypadku w prognozie wykorzystuje się wyniki pomiarów drgań z istniejącego źródła w miejscu posadowienia nowego obiektu i przeprowadza się diagnozę (opinie o programie).

Wpływy drgań na ludzi

Trudniej prognozować wpływy drgań na ludzi przebywających w budynkach. Przyczyną jest tu fakt, że decyduje na ogół sztywność stropów (drgania pionowe) i układ mebli w pomieszczeniu, czyli miejsca odbioru drgań przez człowieka. Prognozy takie mają charakter o wiele bardziej przybliżony niż prognozy dla budynków. Dla większych i znaczących inwestycji powinny one jednak być opracowywane. Wykonano to m.in. dla I i II odcinka linii metra w Warszawie, (por. Ciesielski, Stypuła 1989) (segregator aktów prawnych).

Jeżeli w wyniku analizy obliczeniowej lub na podstawie bezpośrednich pomiarów dynamicznych wykonywanych na obiekcie odbierającym drgania zostanie stwierdzony niekorzystny wpływ tych drgań na obiekt budowlany lub na ludzi w nim przebywających, a ograniczenie źródła nie jest możliwe,to wówczas powinny być zastosowane odpowiednie środki techniczne prowadzące do zmniejszenia skutków wibracji. Środki te zależą od wielu czynników i możliwości technicznych oraz finansowych.

Ciesielski i in., 1988 oraz Kawecki, 1990 zestawili możliwości zmniejszenia działań par asejsmicznych na budowle. Można oczekiwany efekt uzyskać działając odpowiednio na źródło drgań, drogą jego propagacji albo na budowlę odbierającą drgania. Przykładowe środki techniczne prowadzące do zmniejszenia skutków działań par asejsmicznych na budowle. Spośród źródeł drgań znajdujących się poza budowlą wyróżnijmy na wstępie drgania wywołane powierzchniowymi robotami strzałowymi. Mogą one wystąpić w wyniku odstrzałów w kamieniołomach, kopalniach odkrywkowych, przy dużych robotach budowlanych itp.

Stosowane modele empiryczne określają zależność między amplitudą (A) drgań podłoża w znanej odległości (r) od źródła drgań i masą materiału wybuchowego (m_n) (promocja 3 w 1). W ogólnej postaci związek ten można zapisać wzorem w którym a, [3, i y to współczynniki wyznaczone doświadczalnie odpowiadające warunkom podłoża (rodzaj podłoża, wilgotność, uwarstwienie). Na podstawie badań przeprowadzonych w różnych warunkach wartości a przyjmuje się od 1/2 do 2/3, zaś y ~ 1,0.