Słupy wirobetonowe

Produkcja słupów metodą wirowania jest bardzo rozpowszechniona. Zasadniczą cechą metody jest wykorzystanie do zagęszczania betonu działania siły odśrodkowej. W tym celu forma o przekroju okrągłym lub wielobocznym zostaje - po częściowym napełnieniu betonem - poddana ruchowi obrotowemu o znacznej prędkości (program uprawnienia budowlane na komputer).

Pod działaniem siły odśrodkowej beton przywiera do wewnętrznych ścian formy i ulega silnemu zagęszczeniu, przy czym nadmiar wody zostaje wyciśnięty do wewnątrz. Otrzymuje się w ten sposób cienkościenny przekrój rurowy o wysokiej wytrzymałości (do 700 kG/cm2). Przy zastosowaniu form zbieżnych (stożkowych) grubość ścianki rośnie wraz ze wzrostem średnicy zewnętrznej słupa.

Beton i zbrojenie przygotowuje się w osobnych działach zakładu i dostarcza do hali wirobetonów (program uprawnienia budowlane na ANDROID). Zbrojenie słupa wkłada się do dolnej połówki dwuczęściowej formy stalowej, a następnie po przykryciu jej połówką górną napełnia się za pomocą iniektora ściśle określoną ilością betonu. Napełniona forma zostaje przeniesiona na ławę wirującą. Wirowanie słupów trwa 10 do 15 min w zależności od ich wymiarów. Szybkość obrotów stopniowo wzrasta od 80 do 750 obrotów/min. Po wirowaniu następuje naparzanie słupów. W tym celu do wnętrza form ułożonych na legarach wpuszcza się parę o temperaturze ok. 80 °C. Po czterech godzinach możliwe jest rozformowanie (uprawnienia budowlane).

Słupy sezonuje się przez 2 do 3 dni w hali produkcyjnej, a następnie wywozi na skład gotowych elementów, gdzie ułożone w stosy podlegają przez 15 dni pielęgnowaniu dostosowanemu do warunków atmosferycznych.
Produkcja slupów strunobetonowych jest bardziej skomplikowana niż słupów żelbetowych. Wpływa na to konieczność napięcia strun przed zabetonowaniem słupa i zwolnienia naciągu dopiero po stwardnieniu betonu. Siły naciągu strun, wynoszące kilkanaście do kilkudziesięciu ton mogą być przejmowane przez tory naciągowe, względnie przez formy oporowe. W Polsce rozpowszechniona jest produkcja elementów strunobetonowych na torach naciągowych.

Stalowy rdzeń

W metodzie tej każda wiązka strun pozwala na równoczesne wykonanie kilku słupów, w zależności od długości toru (50 do 100 m) (program egzamin ustny).
Z uwagi na pewną trudność produkcji słupów wydrążonych na długich torach naciągowych opracowano metody specjalnie dostosowane do tego celu. Można tu wymienić opracowane w Niemczech rozwiązania firm Schlosser i Roth, a we Francji Societe des Tuyaux Bonna. Na uwagę zasługuje zwłaszcza rozwiązanie firmy Schlosser.

Forma na slup strunobetonowy systemu Schlosser gości 2-3 m pozwala na otrzymywanie słupów o różnej długości i średnicy. Słup posiada przekrój eliptyczny z wydrążeniem kołowym. Tory naciągowe są krótkie, najczęściej na 2 elementy. Naciąg profilowanych strun o średnicy 5 mm następuje pojedynczo lub po dwie. Beton wsypuje się do formy przez podłużny otwór w jej górnej części. Zagęszczanie betonu następuje za pomocą wibratorów przyczepnych (opinie o programie).

Stalowy rdzeń formujący otwór wewnątrz słupa zostaje wyciągnięty po upływie około godziny od zabetonowania, względnie przy braku miejsca lekko podciągnięty, a całkowite jego usunięcie następuje po zwolnieniu naciągu. W przypadku przyśpieszonego dojrzewania parę wpuszcza się do wydrążenia słupa (segregator aktów prawnych).

Metodą form oporowych produkowane są słupy strunobetonowe od 1957 r. w Zakładach Betoniarskich i Żelbetowych Nr 2 w Budapeszcie. Slupy te mają przekrój prostokątny z owalnymi otworami, a długość ich dochodzi do 12 m. Na omówienie zasługuje zwłaszcza metoda naciągu oraz formowania (promocja 3 w 1).