Stadia pracy elementów wielkowymiarowych

W budownictwie uprzemysłowionym z prefabrykatów wielkowymiarowych należy rozpatrywać pracę tych elementów w trzech stadiach. Pierwsze stadium związane jest z wyjęciem elementów z form i ich transportem, drugie — z montażem konstrukcji z prefabrykatów, trzecie — z pracą elementów w wybudowanym obiekcie (uprawnienia budowlane). Podstawowa praca prefabrykatów zachodzi w stadium III i wymiarowanie elementów powinno być oparte przede wszystkim na obliczeniach statycznych uwzględniających siły i odkształcenia występujące w tym stadium (program na telefon). Jednakże odmienna często praca elementów w stadiach I i II może powodować zarysowanie, a nawet zniszczenie elementów.

Dobrze zaprojektowany element powinien być w ten sposób skonstruowany, aby jego zbrojenie przewidziane do przeniesienia sił w stadium III mogło być wykorzystane również i w innych stadiach pracy, bez potrzeby jego powiększenia. Przy wymiarowaniu elementów należy zwrócić uwagę, że z powodu krótkotrwałej (doraźnej) pracy elementu w stadiach I i II współczynniki pewności mogą być mniejsze niż w stadium III (program na komputer). Jeżeli współczynnik bezpieczeństwa s w stadium III przyjąć za jedność, to dla stadium I można go przyjmować 0,75, a dla stadium II 0,85.

W celu zmniejszenia sił przyczepności powierzchnie form powinny fc możliwie gładkie, a poza tym należy je powlekać środkiem obniżając;. - przyczepność betonu. Nieuwzględnienie tych zaleceń lub niestaranne w - konanie zabiegów przeciwdziałających powoduje powstawanie sił przyczepności przyjmowanych w „Wytycznych” o wartości q = 350 kG/m2 (program egzamin ustny).

Gładka powierzchnia form

Praktyka wykazuje, że przy gładkich powierzchniach form, powlekaniu ich powierzchni smarem i przy nieskomplikowanych kształtach prefabrykatów wartość obciążenia q nie przekracza na ogół 100 najwyżej 200 kG/m2. Jednakże prefabrykaty płytowe mocno użebrowane, wykonywane w nowych formach niezupełnie dobrze wygładzonych i nie powlekanych smarem, mogą powodować powstanie sił przyczepności q do ok. 800 kG/m2. Na tę okoliczność należy zwracać szczególną uwagę w zakładach prefabrykacji (opinie o programie).

Współczynnik dynamiczny w stadium I przyjmuje się n — 1,5, co jest jednoznaczne z powiększeniem ciężaru prefabrykatów o 50°/o. Ponieważ wyjmowanie prefabrykatu z formy następuje w okresie, kiedy nie osiągnął on jeszcze pełnej wytrzymałości, należy w obliczeniach ustalać minimalną wytrzymałość betonu, przy której można manipulować elementami w fazie I i II nie powodując ich uszkodzenia. W okresie wyjmowania prefabrykatów z form beton jest jeszcze mocno nawilżony i ma większy ciężar objętościowy od betonu suchego. Przyjmuje się, że w stadium I i II ciężar prefabrykatu w stosunku do stadium III należy zwiększać o 50 kG/m3 przy betonach ciężkich i o 150 kG/m3 dla betonów z lekkim kruszywem oraz komórkowych (segregator aktów prawnych).

Podczas montażu prefabrykatów należy uwzględniać ich robocze obciążenie oraz warunki stateczności montowanych zespołów. Obciążenie robocze dla płyt stropowych przyjmuje się zwykle nie mniejsze niż 100 kG/m2. Składa się na nie ew. ciężar materiałów umieszczonych na płytach stropowych oraz obciążenie rusztowaniami, narzędziami i ludźmi. Obciążenie robocze płyt dachowych lub stropodachowych przyjmuje się zwykle równe obciążeniu użytkowemu (promocja 3 w 1).