Studnie opuszczane

Studnie opuszczane stosuje się najczęściej w tych przypadkach, gdy obciążenie fundamentów przez budowlę skoncentrowane jest w oddzielnych punktach, a jednocześnie warunki gruntowo-wodne lub względy konstrukcyjne wymagają posadowienia na głębokości ponad 5 m (program uprawnienia budowlane na komputer).

Przy mniejszych głębokościach posadowienia, na ogół korzystniejsze jest wykonanie fundamentów w otwartych wykopach, zwłaszcza gdy dopływ wód gruntowych czy powierzchniowych nie jest duży oraz gdy istnieje możliwość dojścia do warstwy nośnej bez kosztownych robót związanych z umocowaniem skarp.
Przy fundamentowaniu głębokim studnie opuszcza się najczęściej do głębokości 10-15 m poniżej poziomu terenu. Znane są jednak przypadki opuszczania studni na znacznie większe głębokości, nawet do 80 m (program uprawnienia budowlane na ANDROID)..
Osiągnięcie takich głębokości posadowienia budowli na studniach jest możliwe, gdy grunty stawiają mały opór przy opuszczaniu płaszcza.

Wybór metody posadowienia głębokiego uzależniony jest od sposobu przekazania obciążenia przez fundament na grunt. Jeżeli w danych warunkach gruntowych siły tarcia bocznego są w stanie przejąć jedynie nieznaczną część obciążenia, a pozostała część powinna być przekazana na grunt przez podstawę fundamentu, wówczas zastosowanie studni jest korzystne. W odwrotnym przypadku bardziej celowe jest stosowanie pali (uprawnienia budowlane).
Jeśli obciążenie jest tak duże, że potrzebna liczba pali nie mieści się pod podstawą fundamentu bez sztucznego jej powiększania, to w tym przypadku należy zawsze rozważyć możliwość posadowienia na studniach, które mogą okazać się korzystniejsze i ekonomiczniejsze.

Z uwagi na swoją konstrukcję studnie opuszczane dość często są stosowane przy małych budowlach podziemnych lub zagłębionych dla uzyskania pomieszczeń na pompownie, doły gnilne, zbiorniki itp. W tych przypadkach nie wypełnia się wnętrza studni, lecz urządza się tam potrzebne pomieszczenia. Konstrukcje tego rodzaju omówione są szczegółowo w innym tomie Budownictwa betonowego (program egzamin ustny). Do zalet metody posadowienia na studniach przy sprzyjających warunkach miejscowych należy zaliczyć:
a) niezawodność przekazywania obciążeń na podłoże,
b) prosty sposób wykonania fundamentów bez potrzeby użycia skomplikowanej aparatury,
c) możliwość dojścia do wytrzymałego podłoża, zalegającego nawet na znacznej głębokości,
d) zdatność przenoszenia przez fundament sił poziomych,
e) małą ilość robót ziemnych.

Dopływ masy gruntowej

Przy głębieniu studzien wybiera się jedynie ilość gruntu odpowiadającą objętości samej studni, jeżeli nie występuje dopływ masy gruntowej do jej wnętrza. Korzyści wynikające ze zmniejszenia ilości robót ziemnych przy posadowieniu na studniach mają znaczny wpływ na całość kosztu robót fundamentowych i mogą niekiedy przesądzić o celowości zastosowania studzien zamiast wykonywania robót w wykopach otwartych. Stronami ujemnymi studzien opuszczanych są:
a) trudności przy nadbudowie płaszcza studni, w przypadku gdy jest on wykonany na mokro z betonu lub żelbetu,
b) trudności, jakie powstają przy opuszczaniu płaszcza w gruncie zawierającym przeszkody (opinie o programie).

Jeżeli przy opuszczaniu płaszcza nie napotka się na grunty rozluźnione o charakterze kurzawkowym i odpompowanie wody jest możliwe, wówczas drobne przeszkody w gruncie, utrudniające zagłębianie, mogą być usuwane z powodzeniem przez robotników pracujących wewnątrz studni. Zastosowanie studni może być jednak nieopłacalne lub wprost niemożliwe, jeżeli jednocześnie występują dwie nie sprzyjające okoliczności drobne grunty piaszczyste silnie nawodnione, w których odpompowanie wody pociąga za sobą stały dopływ masy gruntowej do wnętrza studni, przeszkody w postaci twardych przewarstwień, kamieni, pni drzew, wraków starych budowli itp., które uniemożliwiają podwodne czerpanie gruntu oraz zastosowanie hydroelewatorów i podnośników powietrznych (segregator aktów prawnych).

Należy zwrócić również uwagę, że nawet niewielkie przeszkody znajdujące się w gruncie poniżej poziomu wód gruntowych, w przypadku gdy nie można wody odpompować, znacznie zmniejszają tempo wykonania robót. Usuwanie tych przeszkód, jeżeli w ogóle jest możliwe, wywołuje przestoje robotników i sprzętu oraz może przekreślić korzyści, jakie daje fundamentowanie na studniach (promocja 3 w 1).