Systemy budownictwa uprzemysłowionego

Wszystkie wyżej wymienione korzyści, wynikające ze stosowania uprzemysłowionych metod produkcji budowlanej - poprzez zmniejszenie pracochłonności robót, obniżenie zużycia deficytowych materiałów i skrócenie cyklu produkcyjnego, powinny się przyczynić do obniżenia kosztów budownictwa, przy jednoczesnej dążności do osiągania wysokiej jakości wykonywanych robót (program uprawnienia budowlane na komputer).
Realizację budów metodami uprzemysłowionymi rozpoczęto u nas na szerszą skalę dopiero w 1954 roku w Nowej Hucie koło Krakowa. Obecnie budownictwo uprzemysłowione znalazło szerokie zastosowanie.

W roku 1954 stosowano jedynie wielkowymiarowe prefabrykowane płyty stropowe, płyty dachowe, biegi i spoczniki klatek schodowych (program uprawnienia budowlane na ANDROID).
Już w roku 1955 zastosowano na szeregu budów (np. na budowie osiedla Praga-II i Wierzbno w Warszawie) pełny montaż stanów surowych budynków z wielkowymiarowych elementów prefabrykowanych. Rozszerzono znacznie rodzaje stosowanych elementów. Oprócz wymienionych elementów zaczęto stosować wielkowymiarowe bloki ław fundamentowych, ścian piwnicznych, ścian zewnętrznych i wewnętrznych kondygnacji nadziemnych, bloki sanitarne, grzejne i wentylacyjne, przy czym do bloków ścian zewnętrznych zastosowano prefabrykowaną fakturę zewnętrzną.

Zależnie od ilości i rodzajów robót, w budynku prowadzonym metodami uprzemysłowionymi rozróżniamy pojęcia pierwszego lub drugiego stopnia uprzemysłowienia.
Pierwszy stopień uprzemysłowienia polega na stosowaniu wielkowymiarowych poziomych i skośnych elementów budynku, jak płyty stropowe, biegi schodów i płyty spocznikowe, płyty dachowe, nadproża, gzymsy, płyty balkonowe i inne drobne elementy prefabrykowane. Pozostałe elementy konstrukcyjne budynku wykonywane są metodą tradycyjną (np. mury konstrukcyjne wykonywane są z cegły).

Również fundamenty i mury piwniczne wykonywane są metodami tradycyjnymi, co nie wyklucza jednak stosowania prefabrykatów do ław fundamentowych i ścian piwnicznych. W budynkach wykonywanych metodami uprzemysłowionymi pierwszego stopnia prowadzona jest na budowach warszawskich od 1956 r. akcja zastępowania cegły w ścianach konstrukcyjnych piwnicznych - betonem (uprawnienia budowlane).

Maksymalny ciężar

Drugi stopień uprzemysłowienia polega na stosowaniu wielkowymiarowych elementów prefabrykowanych w konstrukcjach wszystkich kondygnacji budynku, a mianowicie: elementów ścian nośnych zewnętrznych i wewnętrznych, elementów stropowych, schodów, nadproży, dachów i innych drobniejszych elementów (program egzamin ustny).
Elementy stosowane przy drugim stopniu uprzemysłowienia budownictwa otrzymują jednostronne wykończenie powierzchni, a mianowicie: płyty ścian zewnętrznych posiadają fakturę zewnętrzną, płyty stropowe - wyprawę sufitu, biegi schodowe - dolną wyprawę powierzchni elementów itp.

Maksymalny ciężar poszczególnych elementów zawarty jest w granicach 2-2,5 T, co uwarunkowane jest udźwigiem stosowanych maszyn montażowych.
Fundamenty i mury piwnic mogą być w tym systemie wykonywane również metodami tradycyjnymi z cegły lub z betonu (opinie o programie).
Omawiane systemy budownictwa uprzemysłowionego wymagają jeszcze obecnie poważnego zakresu robót wykończeniowych, dokonywanych po zakończeniu montażu budynku. Roboty wykończeniowe ograniczają więc obecnie, w poważnym stopniu, pełne uprzemysłowienie produkcji budowlanej.

Oprócz omówionych systemów budownictwa uprzemysłowionego z zastosowaniem elementów wielkoblokowych - w roku 1959 został ukończony na osiedlu Kasprzaka w Warszawie pierwszy w Polsce budynek wielkopłytowy, będący zapoczątkowaniem trzeciego stopnia uprzemysłowienia budownictwa (segregator aktów prawnych). Ciężar stosowanych elementów wynosi od 2,0 do 4,0 T. Elementy ścienne wykonywane są na „miarę pokoju”, to znaczy, że jeden element stanowi jedną ścianę pomieszczenia. Stolarka jest wbudowana w elementy ścienne.

Płyty ścienne posiadają obustronną fakturę, wobec czego wyeliminowano zarówno tynki zewnętrzne, jak i tynki wewnętrzne. Budowa ta przyczyni się do zdobycia wielu doświadczeń, umożliwiających dalszy postęp przy budowie obiektów wielkopłytowych metodami uprzemysłowionymi (promocja 3 w 1).